π. Ιωάννου Ρωμανίδη: Η οδός προς τι; Όχι μόνον προς την άλλη ζωή.

Σε πολλούς επικρατεί η αντίληψη ότι η Ορθοδοξία είναι μία από τις πολλές θρησκείες, που έχει σαν κύρια μέριμνά Της την προετοιμασία των μελών της Εκκλησίας για την ζωή μετά θάνατον, να εξασφάλιση δηλαδή μία θέση στον Παράδεισο για κάθε Ορθόδοξο Χριστιανό.
….. Οι Πατέρες δεν ενδιαφέρονται για το τι θα συμβεί στον άνθρωπο μετά θάνατο αποκλειστικά, αλλά εκείνο κυρίως που τους ενδιαφέρει είναι το τι θα γίνει ο άνθρωπος σ’ αυτήν τη ζωή. Μετά θάνατον δεν υπάρχει θεραπεία του νοός, οπότε πρέπει σ’ αυτήν τη ζωή να αρχίσει η θεραπεία, διότι «εν τω Άδη ουκ έστι μετάνοια». Γι’ αυτό η Ορθόδοξη Θεολογία δεν είναι υπερκοσμική ούτε μελλοντολογική ούτε εσχατολογική, αλλ’ είναι καθαρά ενδοκοσμική. Διότι το ενδιαφέρον της Ορθοδοξίας είναι για τον άνθρωπο σ’ αυτόν τον κόσμο, σ’ αυτήν την ζωή, όχι μετά θάνατον.

Το απομαγνητοφωνημένο κείμενο του Ιστορικού Κηρύγματος του π.Θεοδώρου Ζήση κατά την Κυριακή της Ορθοδοξίας

Έφθασε καιρός, η των πνευματικών και ομολογητικών αγώνων αρχή.
Όπως ακούσαμε προηγουμένως από την ευαγγελική περικοπή, για να μην αποστούμε και από το πρόγραμμα των ομιλιών που κάνουμε τώρα όλες τις Κυριακές του εκκλησιαστικού έτους, στην πρόκληση του Ναθαναήλ «εκ Ναζαρέτ δύναται τι αγαθόν είναι;», (μπορεί να βγει κάτι καλό από τη Ναζαρέτ;), του απήντησε ο Φίλιππος, «έρχου και ίδε». Έλα να δεις και να μάθεις εκ πείρας. Διότι προηγουμένως είπε «ον έγραψε Μωσής και προφήται εν τω νόνω ευρήκαμεν». Βρήκαμε τον Σωτήρα, βρήκαμε τη σωτηρία! Βρήκαμε αυτόν τον οποίον περίμεναν επί αιώνες οι άνθρωποι να έρθει κάτω στη γη. Κι αν αμφιβάλλεις, έλα να δεις. «Έρχου και ίδε».

Αγιοποιήσεις -- Του Αθανασίου Σακαρέλλου, θεολόγου

5. Άλλη αίρεση του Αυγουστίνου είναι ότι δίδασκε ότι το Άγιον Πνεύμα είναι η κοινή του Πατρός και του Υιού θεότης και αγάπη! Απορρίπτει δηλ. τη διδασκαλία των Πατέρων, ότι το Άγιον Πνεύμα είναι υπόσταση! Τη διδασκαλία αυτή ο Αυγουστίνος διατύπωσε το 393, όταν πρεσβύτερος ακόμα κλήθηκε να αναπτύξει τη διδασκαλία της Β΄ Οικουμενικής Συνόδου, που ρητά διατύπωσε ότι η υποστατική ιδιότητα του αγίου Πνεύματος είναι το «εκπορευτόν» Αυτού εκ μόνου του Πατρός. Ο Αυγουστίνος αντίθετα με τα όσα δογμάτισαν οι Πατέρες της Συνόδου αυτής διακήρυξε ότι το άγιο Πνεύμα εκπορεύεται «και εκ του Υιού»! Είναι το περίφημο αιρετικό «Φιλιόκβε»! 

6. Άλλη αίρεση του Αυγουστίνου είναι τα όσα διδάσκει για τις θεοφάνειες.
 
Οι Πατέρες διδάσκουν, ότι το να ιδεί ένας πιστός το Θεό, σύμφωνα με το λόγο της Γραφής «Μακάριοι οι καθαροί την καρδία, ότι αυτοί τον Θεόν όψονται» (Ματθ.5, , είναι έργο της χάριτος του Θεού. Κατά τον Αυγουστίνο όμως είναι κατόρθωμα της κτιστής φύσης του ανθρώπου! Οι Πατέρες το κατόρθωμα αυτό της κτιστής φύσης των ανθρώπων, το αποδίδουν στους δαίμονες! Για το λόγο αυτό ο «μυστικισμός» αυτός του Αυγουστίνου είναι δαιμονικός!
 


Συνεχίζεται

O Συναξαριστής της ημέρας.

Τετάρτη, 15 Μαρτίου 2017

Αγαπίου και των συν αυτώ επτά μαρτύρων, Αριστοβούλου αποστόλου επισκόπου Βρεταννίας, Μανουήλ νεομάρτυρος του Κρητός (1654).

Ὁ Ἅγιος Ἀγάπιος καταγόταν ἀπὸ τὴν Γάζα τῆς Φοινίκης, οἱ Ἅγιοι Ἀλέξανδροι ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο, οἱ Ἅγιοι Διονύσιοι ἀπὸ τὴν Τρίπολη τῆς Φοινίκης, ὁ Ἅγιος Πλησίον ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο, ὁ Ἅγιος Ρωμύλος ἀπὸ τὴ Διόσπολη καὶ ὁ Ἅγιος Τιμόλαος ἀπὸ τὸν Πόντο.
Αὐτοί, ἐνῷ ὑπῆρχε διωγμός, ἀπὸ πόθο γιὰ τὸν Χριστό, ἀφοῦ ἔδεσαν τὰ χέρια τους, ἀπὸ μόνοι τους προσῆλθαν στὸν ἡγεμόνα τῆς πόλεως τῶν Καισαρέων ποὺ τότε βασάνιζε τοὺς Χριστιανούς.

Οἱ Νεομάρτυρες ὡς ἀγωνισταὶ τῆς Χριστιανικῆς πίστεως καὶ τῆς ἐλευθερίας τοῦ Γένους -- Τοῦ Παύλου Ἀθ. Παλούκα

Ἀνεκτίμητη καὶ πολύπλευρη ἦταν ἡ προσφορὰ τῆς Ἐκκλησίας μας στὴν περίοδο τῆς δουλείας τοῦ Γένους καὶ κατὰ τήν Ἐπανάσταση τοῦ ᾽21 (οἰκονομική, μορφωτική, διατήρηση γλώσσας, ἀγωνιστική...). Μεγάλο μάλιστα ρόλο ἔπαιξαν στὴν ἐπιβίωση τοῦ Ἑλληνισμοῦ καὶ τῶν ἀξιῶν του καί, βεβαίως, τῆς Ὀρθόδοξης Πίστης, οἱ Νεομάρτυρες. Στὸ πρόσωπο τῶν Νεομαρτύρων βρίσκουμε τὴ δυνατότερη ἔκφραση τῆς σύζευξης Ἑλληνισμοῦ καὶ Ὀρθόδοξης Πίστης, γιατὶ κάθε μαρτύριο Χριστιανοῦ στὴν Τουρκοκρατία ἦταν καὶ μαρτύριο ὑπέρ τῆς Ἑλλάδος καὶ τῆς ἐλευθερίας της. Θυσίασαν τὴ ζωή τους δείχνοντας εἰρηνικὸ ἀντιστασιακὸ πνεῦμα πρὸς τὸν Τοῦρκο δυνάστη. Πλεῖστοι ὅσοι ἱστορικοὶ ἀναφέρονται στὴ βία καὶ τὴν ἀγριότητα τῶν Τούρκων (λ.χ. Ζακυθηνός, Σβορῶνος, Βακαλόπουλος κ.ἄ.). «Οἱ νεομάρτυρες, γράφει ὁ καθηγητὴς Ἀπόστ. Βακαλόπουλος, εἶναι συνήθως ἄνθρωποι τοῦ λαοῦ, μοναχοί, γεωργοί, τεχνίτες, ἔμποροι, ποὺ εἶναι πρόθυμοι νὰ θυσιαστοῦν γιὰ τὴν πίστη τους καὶ δὲν δειλιάζουν οὔτε ἐμπρὸς στὰ πιὸ φρικτὰ βασανιστήρια.

ΟΦΕΙΛΟΜΕΝ ΝΑ ΔΙΑΦΥΛΑΞΩΜΕΝ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗΝ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ -- Διακυβεύεται ἡ πίστις ἀπὸ τὴν λαίλαπα τοῦ οἰκουμενισμοῦ

Τοῦ μοναχοῦ Νικολάου, Ἁγιορείτου

Η είσοδος  στὴ Μ. Τεσσαρακοστή μᾶς καλεῖ ἐπάνω ἀπ᾽ ὅλα γιὰ ἐξομολόγηση καὶ μετάνοια. Ἀλλὰ ὅταν ἡ πίστη μας κινδυνεύει, ἀπὸ τὰ πυκνὰ καὶ μαῦρα οἰκουμενιστικὰ σύννεφα, ἡ ἐξομολόγηση ἀρχίζει ἀπὸ τὰ ὅσα παράνομα γίνονται στὸ χῶρο τῆς Ἁγίας Ὀρθοδοξίας μας, ἀπὸ τὶς συχνὲς παράνομες καὶ προκλητικὲς συμπροσευχὲς τῶν οἰκουμενιστῶν μὲ τοὺς αἱρετικοὺς παπικούς. Σὰν ἐξομολόγηση ἀναφέρουμε ὅτι μικρὴ μερίδα ρασοφόρων πατέρων ὑποστηρίζουν ὅτι οἱ συμπροσευχὲς αὐτὲς γίνονται, διότι ὁ Πατριάρχης δέχεται πιέσεις ἀπὸ τὸ παρασκήνιο, ἄλλοι ὑποστηρίζουν ὅτι τὶς κάνει γιὰ λόγους πολιτικῆς, καὶ ἄλλοι ὑποστηρίζουν ὅτι αὐτὰ ἐγίνοντο καὶ παλαιότερα. Σὲ αὐτὲς τὶς προφάσεις ἐν ἁμαρτίαις ἡ ἀπάντησή μας εἶναι ἡ ἑξῆς. Πρῶτον σὲ ὅλο τὸ διαρρεῦσαν χριστιανικὸ παρελθόν, οἱ Νεομάρτυρες, οἱ Μάρτυρες, οἱ Ὁμολογητές, οἱ Ἱεράρχες, οἱ Ὅσιοι, οἱ Ἀπόστολοι, οἱ Δίκαιοι καὶ οἱ Προφῆται, ἐδέχοντο ἀφόρητες πιέσεις, ἀπὸ τὸ προσκήνιο καὶ τὸ παρασκήνιο, ἀπὸ τὶς δυνάμεις τῆς ἀνομίας καὶ τοῦ σκότους, ἀλλὰ δὲν ἐνέδιδαν σὲ ὅ,τι ἐπίστευαν στὰ βάθη τῆς ψυχῆς καὶ τῆς καρδιᾶς τους, καὶ μᾶς ἄφησαν ὡς παρακαταθήκη τὴν ἁγία καὶ ἀμώμητο ὀρθόδοξο πίστη. «οὐ χωρεῖ συγκατάβασις εἰς τὰ τῆς πίστεως». Δεύτερον ἡ χριστιανική μας πίστη δὲν εἶναι ἀδύναμη, ὥστε νὰ προσφεύγουμε στὴν πολιτική· αὐτὸ ὅποιος τὸ ὑποστηρίζει εἶναι μεγάλη βλασφημία.

Νῆψις ψυχῆς --- Τοῦ κ. Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου

Μιά φευγαλέα ματιά αὐτογνωσίας στήν ἐσωτερική ζωή τῆς ψυχῆς μας, θά διαγνώσει μύριες ὅσες ἀδυναμίες καί ἐκτροπές πού παραμορφώνουν ὀντολογικά τόν πνευματικό μας κόσμο. Κάποτε διαλογιζόμαστε γιά τούς ἄλλους καί μ᾽ ἔκπληξη ἀναρωτιόμαστε καί λέμε: "Πῶς κατάντησε αὐτός ὁ ἄνθρωπος, ἔτσι;". Μήπως ὅμως, θά πρέπει, τῆς αὐτογνωσίας τήν ἐξέταση νά τήν κάνουμε στόν ἑαυτό μας; "Προσευχή καί σιωπή, λόγου τιμιωτέρα", λέγει ὁ ὅσιος Ἠλίας ὁ πρεσβύτερος. Ν᾽ ἀφήσουμε τά λόγια καί νά κοιτάξουμε τόν ἑαυτό μας. Πάνω ἀπ' ὅλα, στήν πνευματική μας ζωή, ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό νήψη ψυχῆς. Καί νήψη -(στήν ἀρχαιοελληνική, νῆψις) σημαίνει ἀγρύπνια, προσοχή. Γιαυτό καί ἡ ἐκκλησιαστική - νυκτερινή ἀκολουθία ὀνομάζεται "ἀγρυπνία", διότι οἱ χριστιανοί μένουν ἄγρυπνοι.

Επὶ Σοὶ χαίρει, Κεχαριτωμένη, πᾶσα ἡ κτίσις· κἀγὼ ἐπὶ Σοὶ θαρρῶ !

Σὲ τῆς ἡμῶν σωτηρίας ἐπίκουρον κεκτήμεθα, σὲ τῆς ἡμῶν βοηθείας ὑπέρμαχον ἔχομεν, σὲ τῆς ἡμῶν ἀπολογίας προβαλλόμεθα στόμα, σὲ τῆς ἡμῶν ἐλπίδος περιφέρομεν καύχημα, σὲ Χριστιανῶν ἡ πληθὺς ὀχυρώτατον τεῖχος κέκτηται. Σὺ τὰ τοῦ παραδείσου κλεῖθρα διήνοιξας, σὺ τὸ βαίνειν πρὸς οὐρανοὺς παρεσκεύασας, σὺ τῷ Υἱῷ σου καὶ Θεῷ ἡμᾶς προσῳκείωσας. Διὰ Σοῦ πᾶσα δόξα, τιμὴ καὶ ἁγιωσύνη, ἀπ’ αὐτοῦ τοῦ πρώτου Ἀδὰμ καὶ ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος, Ἀποστόλοις, Προφήταις, Μάρτυσι, δικαίοις καὶ ταπεινοῖς τῇ καρδίᾳ, μόνη Πανάχραντε, καὶ ἐγένετο καὶ γίνεται καὶ γενήσεται· καὶ ἐπὶ Σοὶ χαίρει, Κεχαριτωμένη, πᾶσα ἡ κτίσις· κἀγὼ ἐπὶ Σοὶ θαρρῶ, διὰ Σοῦ τῆς κυρίως τεκούσης κατὰ σάρκα Θεὸν ἀληθινόν, Ω πρέπει πᾶσα δόξα, τιμὴ καὶ προσκύνησις, σὺν τῷ ἀνάρχῳ Πατρὶ καὶ τῷ παναγίῳ καὶ ἀγαθῷ καὶ ζωοποιῷ αὐτοῦ Πνεύματι, νῦν καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

π. Θεόδωρος Ζήσης: Είμαστε όλοι υπεύθυνοι. Δέν είναι μόνον υπεύθυνος ο Πατριάρχης.

«Δέν είμαι βέβαιος ότι, αν απόψε με καλέσει ο Θεός καί εκδημήσω ἀπ’ αυτή τή ζωή, δέν ξέρω αν θά βρώ δικαιολογία μπροστά στούς Αγίους, στούς Ομολογητάς, τους μάρτυρας, γι’ αυτήν τήν στάση τήν οποία κρατούμε όλοι τώρα. Η αίρεση ξεχειλίζει, οι λατινόφρονες και οι φιλο-Οικουμενιστές είναι όλοι ανάμεσά μας προβατόσχημοι λύκοι, κι εμείς κάνουμε διακρίσεις καί οικονομούμε. Προσπαθώ νά βρώ μιά δικαιολογία γιά τόν εαυτό μου...                                                             
Αφού οι Επίσκοποι μνημονεύουν τόν Πατριάρχη καί επομένως υπόκεινται καί αυτοί στόν κανόνα: “ο κοινωνών ακοινωνήτω, ακοινώνητος έσται”· καί εγώ μνημονεύω τόν Επίσκοπό μου, ο οποίος μνημονεύει τόν Πατριάρχη, ο οποίος κοινωνεί μέ τόν Πάπα· καί εσείς οι λαϊκοί έρχεστε από μένα, ο οποίος μνημονεύω τόν Επίσκοπο καί κοινωνάτε καί μέ αποδέχεστε. Επομένως, μία σειρά –αυτή η σειρά τού παραπτώματος πού αρχίζει από τόν Πατριάρχη, αρχίζει σιγά-σιγά σάν συγκοινωνούν δοχείον, νά φθάνει σάν ευθύνη μέχρις εμάς!                                                                                                                                                                 
Αλλά ποιός από τόν κόσμο τά ξέρει αυτά; Οι περισσότεροι από τούς λαϊκούς, θά πούν: “Μά, αφού τό κάνει ο Πατριάρχης, αφού τό κάνει ο Πάπας, τί φταίω εγώ;”. Φταίς κι εσύ!  Δέν δικαιολογείται η άγνοια...                                                                                                                                                                        
Είμαστε όλοι υπεύθυνοι. Δέν είναι μόνον υπεύθυνος ο Πατριάρχης. Δέν είναι μόνον υπεύθυνος ο Επίσκοπος ο οποίος σιωπά καί η οποία σιωπή είναι τρίτο είδος αθεϊας. Είμαστε υπεύθυνοικαί εμείς οι Πρεσβύτεροι καί μαζί μέ εμάς, είστε καί σείς οι λαϊκοί, πού έρχεστε μαζί μέ μάς καί δέν μάς λέτε:  “Φεύγουμε εμείς”.

ΕΞ ΕΣΠΕΡΙΑΣ Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ -- Aθωνικά άνθη

Ανέγνωσα εις τον «Τύπον» τας απαντήσεις εις τα τρία άρθρα του Καθηγητού κ. Αλιβιζάτου. Ησθάνθην ικανοποίησιν και ανακούφισιν, διότι ητοίμαζα απάντησιν. Δυστυχώς δεν είναι η εξαίρεσις ο κ. Καθηγητής φρονών τόσον φιλελεύθερα. Το σύνολον σχεδόν των καθηγητών των δύο δυσμοίρων Θεολογικών Σχολών των Πανεπιστημίων μας έτσι φρονούν. Όλαι αι επί μέρους επιστήμαι έχουν κάποιαν συνέπειαν. Οι θεραπεύοντες τας διαφόρους επιστήμας μεταβαίνουν εις Ευρώπην και Αμερικήν δια την καλυτέραν συγκρότησίν των και καλώς ποιούν. Αλλ’ οι Θεολόγοι μας τι θέλουν εις τα Καθολικά και Προτεσταντικά Πανεπιστήμια; Τι θα μάθουν εις αυτά οι Ορθόδοξοι Καθηγηταί; Ιδού αι συνέπειαι της ασυνεπείας. Συνήθως λέγουν ότι μανθάνουν τας θεολογίας των Προτεσταντών και των Καθολικών ως και τον τρόπον σκέψεως, δια να δύνανται να γνωρίζουν σαφέστερον τας διαφοράς μας. Και εντεύθεν να αγαπούν περισσότερον την Ορθοδοξίαν και να την προστατεύουν. Δυστυχώς, όμως, δεν συμβαίνει αυτό. Ίσως η πρόθεσις να είναι καλή. Και είναι καλή. Αλλά δεν δύναται η πρόθεσις να γίνη πραγματικότης. Διότι εισέρχονται εις κλίματα επικίνδυνα χωρίς τα απαραίτητα μέσα αυτοπροστασίας. Πώς να προστατεύση ένας «καθηγητάκος» 22-25 ετών τον εαυτόν του, από τας ισχυράς επιδράσεις της Ρωμαιοκαθολικής και Προτεσταντικής Θεολογίας, όταν, εστερημένος ορθοδόξων κριτηρίων, ευρίσκεται μέσα εις την γοητεύουσαν ατμόσφαιραν του Δυτικού ρασιοναλισμού; Με ποία μέσα να αντιδράση ενώπιον της θαμβούσης ψευδοσοφίας των Ευρωπαίων το χθεσινόν, κομπλεξικόν δια την καταγωγήν του, χωριατόπουλον, που οιστρηλατημένον από το όνειρον να γίνη μέγας Θεολόγος, με γλώσσες και ευρωπαϊκήν σκέψιν, ρουφά ευχαρίστως ό,τι του σερβίρει η Κίρκη της λογοκρατουμένης Θεολογίας;

«Κρατῶ μικρὸ καλάθι» -- Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση

Συχνά ἀκούω καλά καί μεγάλα λόγια γιά πρόσωπα πού ἔχουν κάποια θέση στήν Ἐκκλησία, δηλαδή γιά ἐπισκόπους, ἀρχιμανδρίτες, ἡγουμένους, κληρικούς καί μοναχούς, ἀλλά καί γιά σοφούς λαϊκούς θεολόγους τῶν Πανεπιστημίων καί θέλω πάντα νά τά δέχομαι ὅπως τά ἀκούω. Βάζω τόν καλό λογισμό καί ἐλπίζω νά ἐπιβεβαιωθοῦν καί στήν πραγματικότητα, μέ συγκεκριμένες πράξεις. Ὅμως διαπιστώνω ὅτι στίς εἰδήσεις, τίς περιγραφές καί τίς φημολογίες ὑπάρχει ὑπερβολή, γι᾿ αὐτό καί ἡ διάψευση δέν ἀργεῖ νά ἔλθει. Καί δέν ἀναφέρομαι στήν προσωπική ζωή τῶν ἀνθρώπων, ἀλλά στίς ποικίλες δραστηριότητές τους, πού ἔχουν εὐρύτερη ἀπήχηση στό λαό τοῦ Θεοῦ. Συγκεκριμένα. Ἀκούω γιά ἐνάρετους κληρικούς καί θαρραλέους ὁμολογητές τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καί στή συνέχεια βλέπω ἐκδηλώσεις, πού μέ ἀπογοητεύουν. Λείπει τό φωτεινό παράδειγμα, ἡ παρρησία, τό θάρρος καί ἡ γενναιότητα. Δέν τολμοῦν νά κρίνουν τίς οἰκουμενιστικές ἐκδηλώσεις καί νά ἀρνηθοῦν κάθε ἀνάμειξή τους σ᾿ αὐτές. Ζυγίζουν πολύ τί ἐντύπωση θά προκαλέσουν, ἄν θά ἐνοχληθεῖ ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης ἤ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος καί ἄν εἶναι ἀρχιμανδρίτες -ἐγγεγραμμένοι στόν κατάλογο τῶν πρός ἀρχιερατείαν- τίς ἀντιδράσεις τῶν ἐκλεκτόρων Μητροπολιτῶν κ.λπ. Ἡ κατάσταση αὐτή δέν εἶναι καλή οὔτε καί συμβαδίζει μέ τήν πνευματική ζωή. Εἶναι ἀδιανόητο νά συμβαίνουν γύρω σου τόσα ἀρνητικά γεγονότα καί σύ νά παραμένεις σιωπηλός, ἐνῶ θά ἔπρεπε νά ἀνησυχεῖς καί νά κραυγάζεις.

Αγιοποιήσεις -- Του Αθανασίου Σακαρέλλου, θεολόγου

β. Ο Αυγουστίνος, παρασυρμένος από τον Νεοπλατωνισμό, διδάσκει ότι ο σκοπός της θεολογίας είναι η μελέτη και η έρευνα της ουσίας του Θεού! Ο ίδιος μάλιστα υποσχέθηκε ότι δεν θα βραδύνει να ερευνήσει «την ουσίαν του Θεού, είτε δια της Γραφής Αυτού, είτε δια του κτίσματος»! 
΄Ομως, αυτό είναι αίρεση!
 
Κατά τους Πατέρες, η ουσία του Θεού είναι εντελώς άγνωστη, ακατάληπτη, ανώνυμη, αμέτοχη, απρόσιτη, άκτιστη. Για αυτό το λόγο, όχι μόνο δεν μπορούμε να εκφράσουμε το Θεό, αλλά ούτε καν να τον νοήσουμε. Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος λέει: «Θεόν φράσαι αδύνατον, νοήσαι σε αδυνατώτερον»!