Η αλήθεια για το θάνατο της Πλατωνικής φιλοσόφου Υπατίας

Μια συκοφαντία που διαδίδεται από κύκλους φραγκολεβαντίνων(*) -αρνητών της φυλετικής συνέχειας του Ελληνισμού, με το προσωπείο των αρχαιολατρών, είναι ότι η κατακρεούργηση της φιλοσόφου Υπατίας, είχε θρησκευτικά κίνητρα και ότι υπεύθυνος για αυτή την πράγματι βάρβαρη πράξη ήταν ο Κύριλλος Αλεξανδρείας [μέσα στα πλαίσια αυτής της ανιστόρητης προπαγάνδας, μέχρι και ταινία βγήκε («Agora»)]!

Ας δούμε το σκηνικό εκείνης της περιόδου που επικρατούσε στην Αλεξάνδρεια. Το κλίμα εκείνη την περίοδο ήταν ιδιαίτερα τεταμένο στην Αλεξάνδρεια, όπου υπήρχαν ανάμεσα στους όχλους της πόλης κόντρες και συγκρούσεις, άλλωστε οι κάτοικοι της Αλεξάνδρειας είχαν την φήμη των «ταραχοποιών» [Σωκράτης Σχολαστικός, «Εκκλησιαστική Ιστορία», Ζ’ 7]. Το 412 μ.Χ. λοιπόν, ο Κύριλλος προβλήθηκε ως διάδοχος του Θεόφιλου για την θέση του πατριάρχη, υπήρχε όμως μια μερίδα που διαφωνούσε με την εκλογή Κυρίλλου, η μερίδα αυτή προέρχονταν από αυτοκρατορικούς κύκλους και κυρίως από τον έπαρχο Ορέστη, ο οποίος επίσης ήταν χριστιανός.

Η σύγκρουση μεταξύ Κυρίλλου και Ορέστη επήλθε, επειδή η εκλογή του πρώτου επέφερε μια επέκταση των εξουσιών του σε δημόσια και ιδιωτικά θέματα [Maria Dzielska, «Υπατία η Αλεξανδρινή», εκδόσεις Ενάλιος, 1997, σελ. 160]. Συγκεκριμένα η σύγκρουση ήρθε επειδή ο Ορέστης υποστήριζε το εβραϊκό στοιχείο της πόλης (στο σημείο αυτό να πούμε ότι οι Εβραίοι προκαλούσαν και συγκρούονταν με τους Χριστιανούς της πόλης) και έφτασε στο σημείο να συλλάβει και να μαστιγώσει τον Κύριλλο επειδή Εβραίοι της περιοχής κατήγγειλαν στον Ορέστη, ότι ο Κύριλλος έχει σκοπό να εγείρει τους χριστιανούς σε αντι-ιουδαϊκή στάση [Παναγιώτης Χρήστου, «Ελληνική Πατρολογία», τόμος Δ΄, εκδόσεις Κυρομάνος, 2006, σελ. 341].

Ο Κύριλλος λοιπόν μετά από αυτό το γεγονός, συγκέντρωσε τους προύχοντες Εβραίους και τους παρακάλεσε να σταματήσουν αυτές τις ενέργειες. Όμως εκείνη τη νύχτα Ιουδαίοι άρχισαν να διαδίδουν φήμες ότι πυρπολούνταν ο ναός του αγίου Αλεξάνδρου, και έπιασαν σε ενέδρα Χριστιανούς που έτρεχαν να περισώσουν το ναό, δολοφονώντας πολλούς από αυτούς. Για τα επεισόδια αυτά δεν έγιναν διώξεις. Όμως ο Κύριλλος, ενεργώντας βάση των δικαιωμάτων που είχε σαν επίσκοπος Αλεξανδρείας, κατάσχεσε τις συναγωγές των Ιουδαίων και απέλασε τους Ιουδαίους από την Αλεξάνδρεια, δημεύοντας παράλληλα την περιουσία αυτών που πρωτοστάτησαν στις δολοφονίες. Για τα μέτρα του αυτά, ο Κύριλλος ήρθε σε κόντρα με τον Ορέστη [Σωκράτης Σχολαστικός, «Εκκλησιαστική Ιστορία» 7.13].

Έτσι λοιπόν αυτή η πράξη του Κυρίλλου εξοργίζει τον Ορέστη, ο Κύριλλος όμως μετά από την πίεση του περίγυρου του, θέλει να μιλήσει στον Ορέστη, αυτός όμως αρνείται, και ο Κύριλλος προσπαθεί να πιέσει την κατάσταση με τη βοήθεια εκατοντάδων μοναχών οι οποίοι κατηγορούσαν τον Ορέστη ως ειδωλολάτρη. Ένας από αυτούς, ο μοναχός Αμμώνιος πέταξε μια πέτρα στον έπαρχο η οποία και τον χτύπησε, πλήθος όμως χριστιανών υπερασπίστηκαν τον Ορέστη και διέλυσαν την ομάδα των μοναχών. Ο έπαρχος διατάζει τη σύλληψή του Αμμωνίου, τον καταδικάζει σε βασανιστήρια και τελικά πέθανε από αυτά. Ο Κύριλλος προσπαθεί να πείσει το λαό ότι ο μοναχός που βασανίστηκε έπρεπε να θεωρηθεί μάρτυρας της πίστεως, όμως αυτό δεν έγινε αποδεκτό από κάποιους χριστιανούς και τελικά ο Κύριλλος υποχώρησε [Maria Dzielska, «Υπατία η Αλεξανδρινή», εκδόσεις Ενάλιος, 1997, σελ. 162].

Έτσι λοιπόν, πολύς κόσμος από τους χριστιανούς θεώρησε ότι γι’ αυτή την αδιάλλακτη στάση του Ορέστη να έρθει σε συνεννόηση με τον Κύριλλο, υπεύθυνη ήταν η Υπατία η οποία ήταν πολύ καλή φίλη του Ορέστη. Επειδή σε αυτήν φοιτούσε ο Ορέστης και επειδή νομίσθηκε από το πλήθος ότι αυτή υπέθαλπε το μίσος του Ορέστη κατά του επισκόπου, μια μέρα του Μαρτίου 416 ή 415, επιστρέφοντας επί δίφρου εις το σπίτι της, ένας όχλος φανατικών την συνέλαβε και αφού εν αλαλαγμό την έσυρε στο Καισάρειο, γδύνοντας την, με όστρακα σκληρά την έγδαραν φονεύοντάς και διασπώντας της τα μέλη. Έπειτα την έσυραν στην τοποθεσία Κιναρώνα και την έκαψαν. [Σωκράτης Σχολαστικός «Εκκλησιαστική Ιστορία» Ζ’ 15:

«…Διὰ τὴν προσοῦσαν αὐτῇ ἐκ τῆς παιδεύσεως σεμνὴν παρρησίαν καὶ τοῖς ἄρχουσι σωφρόνως εἰς πρόσωπον ἤρχετο· καὶ οὐκ ἦν τις αἰσχύνη ἐν μέσῳ ἀνδρῶν παρεῖναι αὐτήν· πάντες γὰρ δι΄ ὑπερβάλλουσαν σωφροσύνην πλέον αὐτὴν ᾐδοῦντο καὶ κατεπλήττοντο. Κατὰ δὴ ταύτης τότε ὁ φθόνος ὡπλίσατο· ἐπεὶ γὰρ συνετύγχανε συχνότερον τῷ Ὀρέστῃ͵ διαβολὴν τοῦτ΄ ἐκίνησε κατ΄ αὐτῆς παρὰ τῷ τῆς ἐκκλησίας λαῷ͵ ὡς ἄρα εἴη αὕτη ἡ μὴ συγχωροῦσα τὸν Ὀρέστην εἰς φιλίαν τῷ ἐπισκόπῳ συμβῆναι»].

Και τελικά φτάνουμε στο τραγικό γεγονός, όπου κάποιος Αναγνώστης (απλός ακόλουθος του Χριστιανισμού) με το όνομα Πέτρος ήταν ο επικεφαλής και ο παρακινητής του όχλου για την κατακρεούργηση της Υπατίας[Σωκράτης Σχολαστικός, «Εκκλησιαστική Ιστορία», Ζ’ 15 και Ιωάννης Νικίου, «Χρονικόν»,84. 87-103]. Άρα ουδεμία σχέση δεν είχε ο Κύριλλος με αυτό το έγκλημα! Επιπλέον αξίζει να σημειωθεί ότι ο Κύριλλος κατά την διάρκεια της δολοφονίας της Υπατίας απουσίαζε από την Αλεξάνδρεια.

Συμπέρασμα: Ο Κύριλλος βρισκόταν σε σύγκρουση με τον Ορέστη για θέματα που αφορούσαν τα κοινά της πόλης. Ο Ορέστης ευνοούσε το εβραϊκό στοιχείο της πόλης σε βάρος των χριστιανών και αυτό ήταν το γεγονός που οδήγησε στη κορύφωση της κόντρας μεταξύ Κυρίλλου και Ορέστη (είναι περίεργο πως οι «απόγονοι» του Jacob Frank (יעקב פרנק) και των λοιπών διαφωτιστών, ομιλούν περί ιουδαιο-χριστιανισμού, όταν οι συγκρούσεις μεταξύ Χριστιανών και Εβραίων ήταν συχνές και σκληρές, σε αντίθεση με τους «εθνικούς» που ουδέποτε ήρθαν σε αντιπαράθεση με τους Εβραίους).

Ο Κύριλλος όμως ήθελε να συμφιλιωθεί με τον Ορέστη αλλά ο δεύτερος δεν το ήθελε. Έτσι κάποιοι χριστιανοί θεώρησαν ότι αυτή η στάση και η εναντίωση του Ορέστη προς τον Κύριλλο και το χριστιανικό στοιχείο της πόλης, ότι ήταν αποτέλεσμα της επιρροής της Υπατίας και έτσι αποφάσισαν με πρωτεργάτη και παρακινητή τον αναγνώστη Πέτρο[να σημειωθεί ότι αναγνώστης δεν ήταν ιερωμένος, ούτε καν βαπτισμένος (Σωκράτης Σχολαστικός, «Εκκλησιαστική Ιστορία» Ε’ 22 )] να οδηγηθούν στην οικία της Υπατίας και να την κατακρεουργήσουν!

Η πιο αξιόπιστη πηγή για την δολοφονία της Υπατίας, ο Σωκράτης ο Σχολαστικός, δεν επιρρίπτει ευθύνες στον Κύριλλο. Αυτό το επιβεβαιώνουν και μεταγενέστεροι έγκριτοι ιστορικοί και συγγραφείς: -«είναι φανερόν ότι ο Κύριλλος δεν είχε καμμίαν ανάμιξιν εις το επεισόδιον, διότι, αν συνέβαινε κάτι παρόμοιον, και ο Σωκράτης θα το ανέφερε ρητώς και οι μετέπειτα αντίπαλοι του Νεστοριανοί δεν θα παρέλειπαν να το χρησιμοποιήσουν ως όπλον εναντίον του» [Παναγιώτης Χρήστου, «Ελληνική Πατρολογία», τόμος Δ΄, εκδόσεις Κυρομάνος, 2006, σελ. 342].

«Ότι ο Κύριλλος είχε οποιαδήποτε συμμετοχή σε αυτή τη θηριωδία, δείχνει να αποτελεί μια αστήρικτη συκοφαντία» [Philip Schaff, History of the christian church, Vol. 3 (Chapter X, §171. Cyril of alexandria), 1910, σελ. 943, υποσημ. #1] .

«Καμία ιστορική πηγή δεν αποδίδει άμεσα» στον Κύριλλο [Στυλιανός Γ. Παπαδόπουλος, «Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας», 2004, σελ. 30] .

«Δέχθηκε επίθεση από έναν χριστιανικό όχλο υπό τον έλεγχο Πέτρου του Αναγνώστη και θανατώθηκε. Ο αρχιεπίσκοπος Κύριλλος, θεωρήθηκε ύποπτος για ανάμιξη, αλλά η ευθύνη του, δεν αποδείχθηκε ποτέ»[Cross F. L.-Livingstone E. A., The Oxford dictionary of the Christian Church, 3rd ed., Oxford University Press,1997, σελ. 817].

«Στερείται κάθε ουσιαστικής αποδείξεως που να συνδέει τον Αγ. Κύριλλο άμεσα με το επεισόδιο(δολοφονία της Υπατίας)» [Γεώργιος Φλορόφσκυ, «Οι Βυζαντινοί Πατέρες του 5ου αιώνα»,1992, σελ. 457].

Τέλος, να πούμε ότι η Υπατία ήταν πέρα από λαμπρή επιστήμονας, ήταν και άκρως ηθική και ασκητική γυναίκα, παρέμεινε παρθένα μέχρι το τέλος της ζωής της(είναι οξύμωρο οι διάφοροι επιφανειακοί αρχαιολάτρες να κατηγορούν τον χριστιανισμό επειδή διδάσκει την παρθενία και από την άλλη να παραβλέπουν ότι η Υπατία έμεινε σε όλη της ζωή αγνή). Και κάτι τελευταίο, που μας παραθέτει ο νεοπλατωνιστής, χριστιανός επίσκοπος Πτολεμαΐδας και θαυμαστής της Υπατίας, Συνέσιος ο Κυρηναίος για αυτήν είναι ότι η Υπατία ήθελε να ασπαστεί τον Χριστιανισμό: «ποθώ γαρ Χριστιανή αποθανείν» [Βασίλειος Μυρσιλίδης «Βιογραφία της φιλοσόφου Ελληνίδος Υπατίας», Αθήνα 1926].

*Φραγκολεβαντίνοι είναι οι θιασώτες του διαφωτισμού, οι ορθολογιστές υλιστές που έχουν σαν πρότυπο την μασονοκινούμενη «Γαλλική Επανάσταση»…καμία σχέση με την διαλεκτική σκέψη και τον ιδεαλισμό που διέπει τον ελληνισμό ανά τους αιώνες

 Ι.Βεζανής