ΧΑΙΡΕ ΤΟΥ ΠΕΣΟΝΤΟΣ ΑΔΑΜ Η ΑΝΑΚΛΗΣΙΣ· ΧΑΙΡΕ ΤΩΝ ΔΑΚΡΥΩΝ ΤΗΣ ΕΥΑΣ Η ΛΥΤΡΩΣΙΣ

Τοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Μελετίου Ἀπ. Βαδραχάνη

Καθημερινὰ ἀκοῦμε στὸ ραδιόφωνο, βλέπουμε στὴ τηλεόραση καὶ διαβάζουμε στὶς ἐφημερίδες ὅτι ὑπάρχει κρίση σ’ ὅλες τὶς πτυχὲς τοῦ πολιτισμοῦ μας. Ὑπάρχει ἐν πρώτοις φοβερὴ καὶ ἄνευ προηγουμένου οἰκονομικὴ κρίση. Ἀνεργία, ἀνέχεια, στασιμότητα στὴν κίνηση τῆς ἀγορᾶς, ἀνυπαρξία ἐπενδύσεων, ἔλλειψη ρευστοῦ χρήματος, κλείσιμο ἐργοστασίων καὶ ἐπιχειρήσεων, αὔξηση τοῦ πληθωρισμοῦ. Ἐκτὸς ἀπὸ τὴν οἰκονομικὴ κρίση ὑπάρχει τεράστια ἠθικὴ κρίση. Σκάνδαλα παντοῦ, διαπλοκές, μίζες, καταχρήσεις, σωματεμπορία, ἠθικὴ παράλυση, ἀλκοολισμός, ναρκωτικά, λαθρεμπόρια, ληστεῖες, φόνοι, τρομοκρατία. Ὑπάρχει ἐπίσης οἰκογενειακὴ κρίση. Χάθηκε ἡ συνοχὴ τῆς οἰκογενείας, ἡ σταθερότητά της, ἡ ἀντοχή της. Τὰ διαζύγια σὲ ἔξαρση καὶ ἡ τέλεση γάμων σὲ πτώση. Ὑπάρχει ἐπίσης κρίση στὴν παιδεία, στὴν πολιτική, στὶς διεθνεῖς σχέσεις κ.ο.κ..

Μετὰ ἀπὸ ὅλες αὐτὲς τὶς κρίσεις τὸ σῶμα τῆς ἀνθρωπότητας εἶναι γεμᾶτο ἕλκη καὶ σαπίζει συνεχῶς. Ἡ Ἐκκλησία μας σήμερα, μὲ τὸν Ἀκάθιστο Ὕμνο της, μᾶς ὑπενθυμίζει, μὲ πλεῖστες ποιητικὲς ἐκφράσεις καὶ θεολογικὲς ἀναφορές, γιὰ τὴ πρώτη κρίση ποὺ συνέβη στὸν πλανήτη μας, τὸν πρῶτο τεκτονικὸ σεισμό, ποὺ κατάστρεψε συθέμελα τὴν εὐτυχία καὶ τὴν πρόοδο τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἀνέκοψε τὴν πορεία του πρὸς τὴ θέωση, τὴν ἀφθαρσία καὶ τὴν ἀθανασία. Μᾶς ὑπενθυμίζει ὅτι ὅλος ὁ κόσμος, ὅλο τὸ σύμπαν, ὅλη ἡ δημιουργία, ὁρατὴ καὶ ἀόρατη, δὲν ὑπῆρχε καὶ προῆλθε ἐκ τοῦ μηδενὸς μὲ τὴ θέληση καὶ τὴν ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ. Κορωνίδα τῆς δημιουργίας τοποθετήθηκε ὁ ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος πλάστηκε «κατ’ εἰκόνα καὶ καθ’ ὁμοίωσιν» τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ δόθηκε ἡ ἐξουσία ν’ ἄρχει τῆς κτίσεως, νὰ εἶναι ἡγεμόνας της, καὶ καθοδηγούμενος ἀπὸ τὸ Θεὸ νὰ φθάσει στὴ θέωση, τὴν ἀφθαρσία, τὴν ἀθανασία. Δυστυχῶς ὁ ἄνθρωπος ἀρνήθηκε τὴ καθοδήγηση ἀπὸ τὸ δημιουργὸ καὶ πλάστη του. Ἀρνήθηκε τὴν χειραγωγία καὶ τὴν παιδαγωγία του καὶ ἀποφάσισε μόνος νὰ βρεῖ τὴ θέωσή του. Βρῆκε δὲ βοηθὸ στὴ προσπάθειά του αὐτὴ τὸν… διάβολο! Αὐτὴ εἶναι ἡ πρώτη κρίση στὴν ἀνθρωπότητα. Δὲ σταματᾶ ὅμως ἐκεῖ, ἀφοῦ δὲν ὑπάρχει μετάνοια στοὺς πρωτοπλάστους γιὰ τὸ σφάλμα τους, προσωπικὴ ἀνάληψη τῆς εὐθύνης καὶ ἐκζήτηση τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι ἡ κρίση γενικεύεται καὶ πολλαπλασιάζεται. Ἔρχεται ἡ κρίση μεταξὺ τοῦ Ἀδὰμ καὶ τῆς Εὔας· ὁ Ἀδὰμ τὴν κατηγορεῖ ὅτι τὸν ἐξαπάτησε καὶ προφανῶς τὴ μισεῖ καὶ τὴν σιχαίνεται γιὰ τὸ κακὸ ποὺ τοῦ ἔκανε. Ἡ Εὔα ἔρχεται σὲ κρίση μὲ τὸν διάβολο καὶ τὸν κατηγορεῖ μὲ τὴ σειρά της. Ἡ κρίση μεταβιβάζεται στοὺς ἀπογόνους τους. Ὁ Κάιν, ὁ πρωτότοκος υἱός τους, προσφέρει θυσία στὸ Θεὸ ἀλλὰ ἀπὸ τὰ πιὸ τυχαῖα γεωργικά του προϊόντα. Τὰ καλὰ τὰ κρατεῖ γιὰ τὸν ἑαυτό του. Αὐτὸν στὴν οὐσία ἔχει γιὰ Θεό. Ἁπλῶς ἀπὸ θρησκοληψία καὶ γιατί τὸν φοβᾶται καὶ ἐπειδὴ πιστεύει ὅτι «χέρι ποὺ δὲν μπορεῖς νὰ τὸ δαγκώσεις φίλα το», προσφέρει θυσία ἔτσι γιὰ τὰ μάτια τοῦ Θεοῦ, πιστεύοντας ὅτι μπορεῖ νὰ τὸν ξεγελάσει. Ὁ Ἄβελ, ὅμως, ποὺ εἶναι δευτερότοκος, καὶ ὄχι μόνο διασώζει μέσα του τὸ κατ’ εἰκόνα, ἀλλὰ θέλει νὰ φθάσει καὶ στὸ καθ’ ὁμοίωση, προσφέρει ὅτι καλύτερο ἔχει. Προσφέρει ἀπὸ τὰ πρωτότοκα τῶν προβάτων του καὶ ἀπὸ τὰ πιὸ παχιὰ καὶ εὔρωστα. Ὁ Θεὸς προσέχει τὴ θυσία τοῦ Ἄβελ καὶ δὲν δίνει σημασία στὴ θυσία τοῦ Κάϊν γιὰ νὰ τὸν συνεφέρει. Ὁ Κάϊν ἀντὶ νὰ διορθωθεῖ, ζηλεύει, μισεῖ καὶ ἐν τέλει φονεύει τὸν ἀδελφό του τὸν μικρότερο καὶ ἁγιώτερο. Ὁ πατέρας του ἔριξε τὴν εὐθύνη γιὰ τὸ σφάλμα του στὴν σύζυγό του καὶ ἐν τέλει στὸ Θεό, ποὺ τοῦ τὴν ἔδωσε. Ὁ Κάϊν προχωρεῖ ἕνα βῆμα περισσότερο καὶ σκοτώνει αὐτόν, ποὺ δὲν φταίει σὲ τίποτα. Ὁ Θεὸς προσπαθεῖ νὰ τὸν φέρει σὲ μετάνοια ἀλλὰ γιὰ τὸν Κάϊν πέρα βρέχει. Τὸ κακὸ ἔχει πλέον ἑδραιωθεῖ στὸν πλανήτη μας. Ἡ ἀμετανοησία μας τὸ ἔκανε νὰ ριζώσει καὶ νὰ πολλαπλασιασθεῖ κατὰ γεωμετρικὴ πρόοδο. Ἀλλὰ μαζὶ μὲ τὸ κακὸ ἔρχονται καὶ τὰ δεινά τῆς παρακοῆς στὸν ἄνθρωπο. Ἡ ἀσθένεια, ὁ πόνος, τὰ δάκρυα, τὸ ἄγχος, ἡ ἀνησυχία, ἡ ἀπομόνωση, ἡ γενικὴ φθορὰ τῶν πάντων καὶ ἐν τέλει ὁ θάνατος. Ἔκτοτε οἱ κρίσεις συνεχίζονται καὶ ὁ ἄνθρωπος παραμένει ἀμετανόητος. Ἀντὶ νὰ δεῖ τ’ ἀποτελέσματα τῶν πράξεών του καὶ ν’ ἀλλάξει πορεία, αὐτὸς ἀκάθεκτος ὡς σκοπὸ τῆς ζωῆς του θέτει νὰ κυριαρχήσει πάνω στοὺς ἄλλους καὶ αὐτὸς νὰ εἶναι ὁ θεός τους καὶ ὁ ἐξουσιαστής τους. Καὶ ἔρχεται ὁ Χριστός. Εἶναι ὁ ἀπόγονος τῆς Εὔας, ποὺ θὰ συντρίψει τὸ σατανᾶ κατὰ τὸ πρωτευαγγέλιο. Ἡ Ἐκκλησία μας γιορτάζει τὴν ἀναγγελία τῆς ἄφιξής του. Γιορτάζει τὸν εὐαγγελισμὸ τῆς Θεοτόκου. Καὶ

τὸν γιορτάζει ὄχι μόνο τὴ μέρα τοῦ εὐαγγελισμοῦ ἀλλὰ καὶ πέντε βδομάδες νωρίτερα μὲ τὶς ἀκολουθίες τῶν χαιρετισμῶν. Μᾶς ἀναγγέλλει ἡ Ἐκκλησία μας πανηγυρικὰ ὅτι μὲ τὴν ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ δίνεται ἡ δυνατότητα νὰ ξαναμποῦμε στὸν παράδεισο. Νὰ θεραπεύσουμε τὴ κρίση, ποὺ ὑπάρχει στὶς σχέσεις Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων. Καὶ θεραπεύοντας αὐτὴν νὰ θεραπεύσουμε καὶ τὶς ἄλλες κρίσεις, πού μᾶς βασανίζουν. Θ’ ἀκούσουμε τὴν ἀγγελία της; Θ’ ἀξιοποιήσουμε τὸ κάλεσμά της;