ΑΚΑΘΙΣΤΟΣ ΥΜΝΟΣ «ΧΑΙΡΕ ΔΙ ΗΣ ΕΧΘΡΟΙ ΚΑΤΑΠΙΠΤΟΥΣΙ»

Ἡ τελευταία ἀκολουθία τῶν χαιρετισμῶν εἶναι γνωστή ὑπό την ὀνομασίαν Ἀκάθιστος Ὕμνος. Ὁ Ὕμνος αὐτός προῆλθεν ἀπό μίαν πολύ δύσκολον φάσιν τῆς ζωῆς τοῦ Ἔθνους καί πιστοποιεῖ ὅτι εἶναι μεγάλα τά τῆς πίστεως κατορθώματα, καί μάλιστα ὅταν ἡ πίστις εἶναι συνδεδεμένη μέ την ὁμόνοιαν τοῦ λαοῦ καί μέ την βοήθειαν τοῦ Θεοῦ. Εἶναι γνωστόν ὅτι τό Ἑλληνικόν Ἔθνος, λόγω τῆς λεπτῆς γεωγραφικῆς του θέσεως, ὑπέστη συχνά ἐπιθέσεις ἐκ μέρους διαφόρων βαρβαρικῶν λαῶν, οἱ ὁποῖοι ἐπεδίωκον νά εὕρουν ζωτικόν χῶρον εἰς τά αἱματοποτισμένα ἑλληνικά ἐδάφη. Πάντοτε ὅμως εὕρισκον τούς Ἕλληνας ἑνωμένους νά ἀγωνίζωνται ὑπέρ βωμῶν καί ἑστιῶν και ἀποφασισμένους νά διατηρήσουν τήν ἀνεξαρτησίαν καί ἐλευθερίαν των.

Συχνά οἱ εἰσβολεῖς ἦσαν κατά πολύ περισσότεροι τῶν ἀμυνομένων, ὡς συνέβη καί εἰς τήν περίπτωσιν τοῦ Ἀκαθίστου, ἀλλά παρά ταῦτα, οἱ πολιορκούμενοι ἠγωνίζοντο μέ τό συναίσθημα τοῦ νικητοῦ, ἀναθέτοντες τήν ἐπιτυχίαν τοῦ ἀγῶνος των, εἰς τάς χεῖρας τοῦ Θεοῦ. Δεδομένου δέ ὅτι ἡ συμμαχία τοῦ Θεοῦ στρέφει πάντοτε τόν δείκτην τῆς πλάστιγγος τοῦ ἀγῶνος ὑπέρ τῶν πιστῶν, διά τοῦτο καί κατά τήν προκειμένην σύγκρουσιν, οἱ εἰσβολεῖς ἀνετράπησαν καί ἐτράπησαν εἰς ἐπαίσχυντον φυγήν. Καί ἐπειδή τά σημειωθέντα γεγονότα ἔπεισαν την διασωθεῖσαν πόλιν ὅτι ἐπενέβη ἡ Θεοτόκος ὑπέρ τῶν κατοίκων της, διά τοῦτο, καί δικαίως, ἀπεδόθη ἡ νίκη εἰς τήν Ὑπερμάχον Στρατηγόν, πρός τήν Ὁποίαν ἐξεδηλώθη μόνιμος εὐγνωμοσύνη διά τοῦ γνωστοῦ Ὕμνου: «Τῇ Ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ τά νικητήρια, ὡς λυτρωθεῖσα τῶν δεινῶν εὐχαριστήρια, ἀναγράφω σοι ἡ Πόλις σου Θεοτόκε». Δηλαδή σέ Σένα τήν Ὑπέρμαχον Στρατηγόν ἀποδίδω τήν νίκην καί ἐκφράζω τάς εὐχαριστίας μου, ἐγώ, ἡ λυτρωθεῖσα ἐκ τοῦ βαρβαρικοῦ κινδύνου, πόλις Σου Θεοτόκε. Ἀλλά ἐπειδή ἔχεις ἀκαταμάχητον τήν δύναμιν, διά τοῦτο ἐλευθέρωσέ με ἐκ τῶν διαφόρων κινδύνων, πού συχνά μέ ἀπειλοῦν, διά νά ψάλλη πάντοτε ὁ λαός μου «Χαῖρε Νύμφη ἀνύμφευτε». Τόν Ὕμνον αὐτόν ψάλλουν, ὡς ἄλλην προφορικήν σκυταλοδρομίαν πᾶσαι αἱ γενεαί τῶν Ἑλλήνων καί ἐκφράζουν τήν πρός τόν Θεόν εὐγνωμοσύνην των. Διά νά φέρη ὅμως τήν σφραγίδα τῆς γνησιότητος πρέπει ἀπαραιτήτως, μαζί με τήν ψαλμωδίαν νά συνυπάρχη και ἡ ἀληθής πίστις πρός τόν Θεόν και ταυτοχρόνως ἡ ὁμόνοια εἰς τον λαόν. Ἐφ᾽ ὅσον ὑπάρχουν τά δύο πνευματικά αὐτά κεφάλαια, τότε ὁ Θεός, ἐν τῇ πανσοφίᾳ του διατηρεῖ σταθεράς τάς ὁροθεσίας τοῦ Κράτους, ἐξασφαλίζει τήν ἐθνικήν και ἠθικήν Ἐλευθερίαν τοῦ Ἔθνους καί χαρίζει τήν εἰρήνην ὅλων τῶν λαῶν τῆς γῆς. «Χαῖρε γέφυρα μετάγουσα τούς ἐκ γῆς πρός Οὐρανόν» Εἰς ἕν στίχον τῶν Χαιρετισμῶν ὁ φωτισμένος ποιητὴς συμβολίζει τὴν Θεοτόκον, ὡς γέφυραν, διὰ τῆς ὁποίας μεταφέρονται οἱ πιστοί, ἐκ τῆς γῆς πρὸ τὸν Οὐρανόν. Ὁ συμβολισμὸς αὐτὸς μᾶς θυμίζει τοὺς ὁδοιπόρους τῆς ἐπιγείου ζωῆς, οἱ ὁποῖοι εὑρίσκονται εἰς τὴν ἀκροποταμιάν καὶ ἀδυνατοῦν νὰ περάσουν ἀπέναντι, διότι ἡ γέφυρα τοῦ ποταμοῦ εἶναι κατεστραμμένη ἀπὸ τὴν πλημμύραν καὶ τὴν κακοκαιρίαν. Χαίρονται δὲ καὶ ἐκφράζουν τὴν εὐγνωμοσύνην των, ὅταν εὑρεθῆ κάποιος καὶ εἶναι εἰς θέ-

σιν νὰ τοὺς διεκπεραιώση ἐν ἀσφαλείᾳ ἀπὸ τὴν μίαν ὄχθην εἰς τὴν ἄλλην. Κάτι παρόμοιον συνέβη καὶ εἰς τὴν ζωὴν τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων. Εἶναι γνωστὸν ὅτι ἡ προμάμμη μας Εὔα, διὰ τῆς παραβάσεως τῆς ἐντολῆς τοῦ Θεοῦ, ἐκρήμνισε τὴν μεταξὺ οὐρανοῦ καὶ γῆς ἑνωτικήν γέφυραν, ὥστε οἱ ἄνθρωποι ἀντὶ νὰ ἀνέρχωνται εἰς τὸν Οὐρανὸν κατήρχοντο εἰς τὸν ἅδην. Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπον ἔκλεισεν ὁ καταρράκτης τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἤνοιξεν ἡ καταπακτὴ τοῦ ἅδου μὲ ἀποτέλεσμα νὰ εἰσορμήση ἡ δυστυχία καὶ ὁ θάνατος ἐπὶ τῆς γῆς, ἡ ὁποία κατήντησε κῆπος κλαυθμῶνος καὶ προτεκτορᾶτον τοῦ ἅδου. Ἀλλὰ ἐὰν ἡ Εὔα διὰ τῆς ἀνυπακοῆς ἔκλεισε τὸν φεγγὶτην τοῦ Οὐρανοῦ, ἡ Θεοτόκος, διὰ τῆς ὑπακοῆς εἰς τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ἤνοιξε τὴν θύραν τοῦ οὐρανοῦ, διὰ νὰ κατάρχεται ἐκεῖθεν «πᾶσα δόσις ἀγαθὴ καὶ πᾶν δώρημα τέλειον» εἰς τὸν ἐπίγειον κόσμον. Διὰ τοῦτο εἰς τὴν πρὸς τήν Θεοτόκον δέησιν τοῦ Μικροῦ Ἀποδείπνου: «Ἄσπιλε, ἀμόλυντε, ἄφθορε, ἄχραντε», λέγει πρὸς τὴν Θεοτόκον ὁ ἐμπνευσμένος ποιητὴς καὶ συνεχίζει: «Ἡ Θεὸν Λόγον τοῖς ἀνθρώποις τῇ παραδόξῳ σου κυήσει ἑνώσασα, καὶ τὴν ἀπωσθεῖσαν φύσιν τοῦ γένους ἡμῶν τοῖς Οὐρανίοις συνάψασα». Δηλαδὴ ἡ μὲν Εὔα διὰ τῆς παρακοῆς ἐκρήμνησε τὴν γέφυραν, ἡ δὲ Θεοτόκος, διὰ τοῦ ἐξ αὐτῆς γεννηθέντος Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀποκατέστησε τὴν ἑνωτικὴν γέφυραν, καταργοῦσα τὴν ἔχθραν καὶ ἐπαναφέρουσα τὴν φιλικὴν σχέσιν μεταξὺ Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων, ὥστε ὁ κάθε ἕνας ὁ ὁποῖος πιστεύει εἰς τὸν Χριστὸν νὰ μεταβαίνη ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τὴν ζωὴν καὶ ἐκ τῆς γῆς πρὸς οὐρανόν. Καὶ ἐπειδὴ κάποιαν ἡμέραν θὰ χρειασθῆ νὰ περάσωμεν καὶ ἡμεῖς ἀπὸ τὴν γέφυραν αὐτήν, διὰ τοῦτο ἂς φροντίσωμεν νὰ εὑρεθῶμεν τακτοποιημένοι πνευματικῶς καὶ εὐθυγραμμισμένοι πρὸς τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι δὲν πρέπει νὰ σκληρύνωμεν τὴν καρδίαν μας μὲ μίση, κακίες καὶ πάθη, ἀλλὰ νὰ ἀφήσωμεν νὰ κατοικήση εἰς αὐτὴν ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ὥστε, κατὰ τὴν κρίσιμον ἐκείνην ἡμέραν καὶ ὥραν, ἡ ψυχή μας ὑπόπτερος καὶ ἀνάλαφρος νὰ περάση μὲ εὐκολίαν καὶ ἐν ἀσφαλεία τὴν γέφυραν τῆς αἰωνιότητος, διὰ νὰ μεταφερθῶμεν εἰς τὸν οὐρανόν, εὐγνωμονοῦντες

τὴν Θεοτόκον καὶ ψάλλοντες τὸν ὕμνον: «Χαῖρε, κλῖμαξ ἐπουράνιε, δι᾽ ἧς κατέβη ὁ Θεός· χαῖρε, γέφυρα μετάγουσα τοὺς ἐκ γῆς πρὸς οὐρανόν».

Γ. Ζ.