Αγιοποιήσεις -- Του Αθανασίου Σακαρέλλου, θεολόγου

β. ΄Οταν ένας επίσκοπος, ή περισσότεροι, κηρύττουν μιά αίρεση, οι πιστοί έχουν όχι μόνο δικαίωμα, αλλά και υποχρέωση, να διακόπτουν την «κοινωνία» με τους επισκόπους αυτούς. Συμφωνείς, σ’ αυτό αδελφέ μου; 

Το δικαίωμα και υποχρέωση αυτή των πιστών όμως δεν είναι ανέλεγκτα. Πρέπει να συνέλθει Σύνοδος Ορθοδόξων Επισκόπων για ν’ αποφανθεί, αν όντως οι καταγγελλόμενοι επίσκοποι είναι αιρετικοί, οπότε τους καθαιρεί και δικαιώνει τους πιστούς. Αν, αντίθετα δικαιώσει τους επισκόπους, τότε οι πιστοί υποχρεούνται να επαναλάβουν την «κοινωνία» με τους επισκόπους αυτούς, εκτός αν οι τελευταίοι θεωρήσουν ως αιρετική τη Σύνοδο αυτή πού έκρινε την υπόθεση αυτή. Σε μιά τέτοια περίπτωση, προσφεύγουν σε άλλη Σύνοδο Ορθόδοξης Εκκλησίας. 
Τι γίνεται όμως, όταν όλοι οι επίσκοποι της Εκκλησίας έχουν καταστεί αιρετικοί, με το να διατηρούν «κοινωνία» με τους πρώτους επισκόπους, που κήρυξαν αίρεση; Αυτό δεν είναι απίθανο, γιατί κατά τους Πατέρες και τρείς να μείνουν Ορθόδοξοι, αυτοί αποτελούν την Εκκλησία, όπως επί αγίου Μαξίμου του Ομολογητή, που όλοι οι επίσκοποι και Πατριάρχες είχαν καταστεί αιρετικοί. Στην Ορθοδοξία παρέμεινε μόνο ο άγιος Μάξιμος και οι δύο μαθητές του, ονομαζόμενοι και οι δύο Αναστάσιοι. Στη περίπτωση του αγίου Μαξίμου, πού ήταν η Εκκλησία; ΄Ηταν ο άγιος Μάξιμος, με τους δύο μαθητές του! Τότε, θα περιμένουν να έλθει κάποτε μιά τέτοια Σύνοδος. Μέχρι πότε; Θα περιμένουν εύλογο χρόνο, που μπορεί να είναι και μερικά χρόνια, μέχρι που να σταθμισθούν οι διάφοροι παράγοντες.