«Ει η ημών
αδικία, Θεού δικαιοσύνην συνίστησι, τι ερούμεν; Μη άδικος ο Θεός ο επιφέρων την
οργήν;» Απ. Παύλος.
Ο Όσιος Πατήρ
ημών Μάρκος, ο επικαλούμενος Ασκητής, έζησε κατά το πρώτον ήμισυ του 5ου
αιώνος, διατελέσας μαθητής του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Ανήκει εις την
χορείαν των θεωρητικών Πατέρων της Ανατολής, συγγραψάμενος πλείστας πνευματικάς
πραγματείας, εξ ων σώζονται 200 κεφάλαια «περί πνευματικού νόμου», «περί των εξ
έργων οιομένων δικαιούσθαι», η «προς Νικόλαον Μονάζοντα» μακρά επιστολή, και
έτεροι λόγοι, εκ των οποίων και ο κατωτέρω, δι’ ου ο όσιος πατήρ αναλύει
διεξοδικώς τα αίτια των ποικίλης μορφής πειρασμών, ομαδικών τε και ατομικών. Η
αγία του Χριστού Εκκλησία τιμά την μνήμην του Οσίου Μάρκου του Ασκητού την 5ην
Μαρτίου, «τους ασκητικούς αυτού αγώνας, το εν λόγοις σοφόν, και την άνωθεν αυτώ
δοθείσαν χάριν των θαυμάτων ανακηρύττουσα»--ως σημειοί εις την «Φιλοκαλίαν» ο
Όσιος Πατήρ ημών Νικόδημος ο Αγιορείτης. Την πραγματείαν ταύτην αντέγραψεν
αδελφός τις ένεκεν της ιδιαιτέρας σημασίας, την οποίαν αποκτά εν τη παρούση
εποχή, καθ’ ην υφιστάμεθα αλλεπαλλήλους Εθνικάς συμφοράς κυρίως δια σεισμών,
αλλά και προς διαφώτισιν των πλανωμένων εκείνων χριστιανών, οίτινες θεωρούν τας
επερχομένας θλίψεις ως τυχαία ή κατά συνθήκην συμβάντα, επί των οποίων τάχα ο
Θεός ουδένα ασκεί έλεγχον. Εκτός του κύρους όπερ κέκτηται, δια την αγιότητα του
συγγραφέως, η πραγματεία αύτη, καθίσταται επί πλέον και τελείως απρόσβλητος ως
θεμελιουμένη επί της Αγίας Γραφής και επί του πνεύματος των αγίων Πατέρων ημών,
το οποίον ανακεφαλαιοί η αγιωτάτη Εκκλησία μας εις τας ιεράς δέλτους του Μ.
Ευχολογίου. Επί δύο ουσιωδών θέσεων στηρίζεται ο πνευματικός νόμος του Αββά
Μάρκου. Επί της «εξ αγάπης αναδοχής», και της «από κακίας αναδοχής». Όταν
δηλαδή κάμνωμεν το αγαθόν ακολουθεί, κατά θείαν Δικαιοσύνην, η ανάλογος θλίψις,
καθ’ ον τρόπον περιγράφεται εις την πραγματείαν. Ωσαύτως δε όταν κάμνωμεν το
κακόν επέρχονται ημίν διάφορα δεινά προς το συμφέρον ημών. Το αγαθόν δε και το
κακόν δεν έγκεινται μόνον εις τα έργα και τους λόγους, αλλά και εις αυτούς τους
διαλογισμούς, δυνάμει των οποίων ή κολαζόμεθα ή αμοιβόμεθα εν τη μελλούση
Κρίσει.