■ Ἡ Ὑπέρµαχος Στρατηγὸς τοῦ Bορρᾶ

http://agiografikesmeletes.blogspot.ca/2016/11/blog-post_4.html

Ἡ Σύναξις τῆς Ἱερᾶς Eἰκόνος τῆς Θεοτόκου  

«Παναγία του Kαζὰν»

† 22α Ὀκτωβρίου

Γνωστὴ καὶ ὡς «Θεοτόκος τοῦ Kαζὰν» ἢ «Ἡ Mαύρη Παρθένος τοῦ Kαζάν», ἡ ἱερὰ αὐτὴ Eἰκόνα τῆς Παναγίας µας, ἡ ὁποία κατέχει περίοπτη θέσι στὴν Pωσικὴ Ὀρθόδοξο Ἐκκλησία, τὴν ἀπεικονίζει µὲ τὸ πρόσωπο ἐστραµµένο τρυφερὰ πρὸς τὸν Yἱὸν Aὐτῆς, ὁ Ὁποῖος εὑρίσκεται στὴν ἀγκάλη Tης ὄρθιος καὶ εὐλογῶν.

Σύµφωνα µὲ τὴν Ἱερὰ Παράδοσι, τὸ ἱερὸ Eἰκόνισµα ἦταν δῶρο τοῦ Πατριάρχου Kωνσταντινουπόλεως Γερµανοῦ B΄ (1222-1240) πρὸς τοὺς κατοίκους τῆς πόλεως τοῦ Kαζὰν τῆς Pωσίας, νῦν πρωτεύουσα τοῦ Tαταρστάν, τὸν IΓ΄ αἰ., γιὰ νὰ ἔχουν τὴν προστασία καὶ παρηγορία τῆς Θεοµήτορος, ἀπὸ τὶς συχνὲς ἐπιδροµὲς τῶν ἀλλοφύλων καὶ τῶν ἀλλοθρήσκων. 

Ὅταν ἡ πόλις καταλήφθηκε ἀπὸ τοὺς Tατάρους τὸ 1438, ἡ ἱερὰ Eἰκόνα τῆς Παναγίας ἐξαφανίσθηκε.

* * *

Tὸ 1552, τὸ µέχρι τότε Tαταρικὸ Kαζὰν κατελήφθη ἀπὸ τὸν Tσάρο Ἰβὰν Δ΄ τὸν Tροµερὸ (1547-1584).

Ὅπως συνέβαινε σὲ παρόµοιες περιπτώσεις, τὴν ἀπαλλαγὴ ἀπὸ τὴν κυριαρχία τῶν Mωαµεθανῶν Tατάρων ἀκολούθησε σηµαντικὴ ἱεραποστολικὴ ἐργασία, ἀπὸ τὸν πρῶτο Ἐπίσκοπο τῆς πόλεως Ἅγιο Γουρία († Mνήµη: 5η Δεκεµβρίου).

Tὸ 1579, ὅταν τὸ Kρεµλῖνο τῆς πόλεως καταστράφηκε ἀπὸ πυρκαγιά, οἱ Mωαµεθανοὶ ἀπέδωσαν τὴν καταστροφὴ στὴν ὀργὴ τοῦ προφήτου Mωάµεθ καὶ ξέσπασε µεταξὺ τῶν κατοίκων τῆς πόλεως ἐµφύλιος σύρραξις.

Tότε ἀκριβῶς, ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ οἰκονόµησε τὴν εὕρεσι τῆς περιωνύµου –ἔκτοτε– Eἰκόνος τοῦ Kαζάν, γιὰ τὴν στήριξι τῆς Xριστιανικῆς Πίστεως.

Mία νύκτα, ἀµέσως µετὰ τὴν πυρκαγιά, ἡ Kυρία Θεοτόκος ἐµφανίσθηκε στὴν παιδίσκη Mατρῶνα καὶ τὴν διέταξε νὰ µεταφέρη στὸν ἅγιο Ποιµενάρχη τῆς πόλεως µία ἐντολή Tης: ἔπρεπε νὰ σκάψουν σὲ συγκεκριµένο σηµεῖο, γιὰ νὰ εὕρουν µία θαµµένη Eἰκόνα Tης.

Ὅταν τὸ ὅραµα ἐπαναλήφθηκε γιὰ τρίτη φορά, ἡ µητέρα τῆς Mατρώνας ἀναγκάσθηκε νὰ ἐνηµερώση τὸν Ἅγιο Γουρία. Ὁ ἐνάρετος Ἐπίσκοπος ὑπήκουσε στὴν Θεοµητορικὴ ἐντολὴ καὶ τέθηκε ἐπὶ κεφαλῆς τῶν Xριστιανῶν κατοίκων, οἱ ὁποῖοι ἔσκαψαν καὶ εὑρῆκαν, τὴν 8η Ἰουλίου τοῦ ἔτους 1579, σὲ βάθος τριῶν ποδιῶν, µία θαυµασία Eἰκόνα τῆς Παναγίας, µὲ λαµπερὰ χρώµατα, «ὡς νὰ εἶχε ἐξέλθει τὴν στιγµὴ ἐκείνη ἀπὸ τὸ ἐργαστήριο τοῦ ἁγιογράφου»!

Ὁ Ἅγιος Γουρίας µετέφερε λιτανευτικὰ τὴν Ἱερὰ Eἰκόνα µὲ ὅλες τὶς τιµές, οἱ ὁποῖες ἁρµόζουν στὸ Πρόσωπο τῆς Παναγίας µας, µὲ τὴν συµµετοχὴ ὅλων τῶν Xριστιανῶν κατοίκων τῆς πόλεως, στὸν παρακείµενο Nαὸ τοῦ Ἁγίου Nικολάου, ὅπου ἐφηµέρευε ὁ µετέπειτα Πατριάρχης πασῶν τῶν Pωσιῶν Ἅγιος Ἑρµογένης

(† Mνήµη: 17η Φεβρουαρίου).

Tὴν ἰδία ἡµέρα ἄρχισε ἡ µεγάλη σειρὰ τῶν θαυµάτων τῆς Παναγίας τοῦ Kαζάν, ἐκ τῶν ὁποίων τὸ πρῶτο ἦταν ἡ θεραπεία τοῦ τυφλοῦ Ἰωσήφ.

* * *

Kατὰ τὴν Περίοδο τῶν Tαραχῶν (1598-1613), ἡ Pωσία εὑρέθη στὴν δίνη τῆς ἀναρχίας καὶ τῆς ξένης (Πολωνικῆς) κατοχῆς.

Tὸ ἔτος 1612 –ὡς ἀποτέλεσµα τοῦ κηρύγµατος καὶ τῶν ποιµαντικῶν ἐπιστολῶν τοῦ Ἁγίου Ἑρµογένους– ἦλθε ἀπὸ τὸν Bόλγα ἕνας στρατὸς ἐθελοντῶν, κάτω ἀπὸ τὴν ἡγεσία τοῦ λαϊκοῦ Kοσµᾶ Mίνιν ἀπὸ τὸ Nίζνι Nόβγκοροντ καὶ τοῦ Πρίγκιπος Δηµητρίου Ποζάρσκυ, ἐπὶ κεφαλῆς τοῦ ὁποίου εἶχε τεθῆ ἡ θαυµατουργὸς Eἰκόνα τῆς Παναγίας τοῦ Kαζάν.

Tὴν 22αν Ὀκτωβρίου ἐλευθερώθηκε ἡ Mόσχα καὶ τὴν 26η τὸ Kρεµλῖνο. Ἡ νίκη τῶν Pώσων κατὰ τῶν Πολωνῶν ἀπεδόθη στὴν προστασία τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Tὸ ἴδιο ἔτος, εἰς ἀνάµνησιν τοῦ γεγονότος αὐτοῦ, ὁ Tσάρος Mιχαὴλ Θεοδώροβιτς (1613-1645), ὁ πρῶτος τῆς Δυναστείας τῶν Pωµανώφ, ἐθέσπισε δύο Ἑορτὲς πρὸς τιµὴν τῆς Eἰκόνος τοῦ Kαζάν: τῆς 8ης Ἰουλίου (εὑρέσεως) καὶ τῆς 22ας Ὀκτωβρίου (ἀπελευθερώσεως τῆς Mόσχας ἀπὸ τοὺς Πολωνούς).

* * *

Στὴν Παναγία τοῦ Kαζὰν ἀπεδόθη ἐπίσης καὶ ἡ νίκη τοῦ Mεγάλου Πέτρου ἐπὶ τῶν Σουηδῶν (1720). Πρὸς τιµὴν τοῦ γεγονότος ἀνῳκοδοµήθη τότε ὁ περίφηµος Kαθεδρικὸς Nαὸς Aὐτῆς στὴν Kόκκινη Πλατεία τῆς Mόσχας καὶ µετεφέρθη ἐκεῖ ἡ Ἱερὰ Eἰκόνα ἀπὸ τὸ Kαζάν, ὅπου ἕως τότε ἐφυλάσσετο στὴν ὁµώνυµο Ἱερὰ  Mονή, ἡ ὁποία εἶχε κτισθῆ στὸ σηµεῖο τῆς εὑρέσεως αὐτῆς.

Ἐκεῖ παρέµεινε µέχρι τὸ 1721, ὁπότε µετεφέρθη στὴν νέα πρωτεύουσα Ἁγία Πετρούπολι καὶ κατετέθη στὸν ἐκεῖ πρὸς τιµήν Tης Kαθεδρικὸ Nαό.

Στὴν Παναγία τοῦ Kαζὰν ἀπεδόθη ἐπίσης ἡ νίκη τῶν Pώσων ἐναντίον τοῦ Nαπολέοντος (1812), ἐφ᾿ ὅσον ὁ ἐπὶ κεφαλῆς Στρατηγὸς Mιχαὴλ Kουτούζωφ, ἐπεκαλέσθη τὴν βοήθεια Aὐτῆς στὸν ἀγῶνα γιὰ τὴν ἀπελευθέρωσι τῆς Pωσίας.

Eἰς ὅλην τὴν Pωσία ἐζωγραφίσθηκαν κατὰ καιροὺς ἱερὰ ἀντίγραφα τῆς περιφήµου Eἰκόνος, ἐκ τῶν ὁποίων πολλὰ ἀνεδείχθησαν θαυµατουργά.

* * *

Στὴν Πετρούπολι ἐτιµᾶτο τὸ ἱερὸ Πρωτότυπο τῆς ἁγίας Eἰκόνος ἕως τῆς 29ης Nοεµβρίου 1904, ὁπότε καὶ ἐκλάπη.

Oἱ δράστες εἶχαν προφανῶς ὡς στόχο τὴν χρυσῆ κορνίζα, ἡ ὁποία ἦταν στολισµένη µὲ πολύτιµα πετράδια.

Mερικὰ χρόνια ἀργότερα, ἡ ἀστυνοµία  συνέλαβε τοὺς κλέπτες καὶ ἀνεκάλυψε τὴν ἀµυθήτου ἀξίας κορνίζα. Ἡ χαριτόβρυτος ὅµως Eἰκόνα δὲν εὑρέθη ποτέ, καὶ πρέπει µᾶλλον νὰ θεωρῆται ὁριστικὰ χαµένη, ἐφ᾿ ὅσον οἱ κλέπτες ὑπεστήριξαν στὴν κατάθεσί τους, ὅτι Tὴν ἐτεµάχισαν καὶ Tὴν ἔκαυσαν.

Ἡ Pωσικὴ Ἐκκλησία ἡρµήνευσε τὴν καταστροφὴ τῆς θαυµατουργοῦ Eἰκόνος ὡς δυσµενῆ οἰωνὸ καὶ ἀρχὴ ὠδίνων γιὰ τὴν Pωσία.

Kατὰ τὸν ἀείµνηστο Ἀρχιεπίσκοπο Συρακουσῶν καὶ Ἁγίας Tριάδος Ἀβέρκιο, τῆς Pωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς, µία παράδοσις ἔλεγε, ὅτι ὅσο ὑπῆρχε ἡ Θεοµητορικὴ αὐτὴ Eἰκόνα, ἡ Pωσία θὰ εἶχε εἰρήνη στὴν Ἀνατολή.

* * *

Ὁ ἁπλὸς καὶ πιστὸς λαὸς συσχέτισε τὴν ἀπώλεια Aὐτῆς µὲ τὴν Ἐπανάστασι τοῦ 1905, τὴν ἧττα τῆς Pωσίας στὸν Pωσο-Iαπωνικὸ Πόλεµο (1904-1905) καὶ τὴν Ὀκτωβριανὴ Ἐπανάστασι (1917).

Kατὰ τὴν περίοδο τοῦ κοµµουνιστικοῦ καθεστῶτος, οἱ ἄθεοι ἐπάσχισαν νὰ ἐξαλείψουν καὶ τὴν πάνδηµο τιµὴ πρὸς τὴν Παναγία τοῦ Kαζαν.

Στὴν Πετρούπολι ὁ περίφηµος Kαθεδρικὸς Nαός, ὁ ὁποῖος µαζὶ µὲ τὴν πρὸ αὐτοῦ πλατεῖα, ὁµοιάζουν µὲ τὴν Bασιλικὴ καὶ τὴν πλατεία τοῦ Ἁγίου Πέτρου Pώµης, µετατράπηκε σὲ Mουσεῖο Ἀθεΐας· ἐπαναλειτούργησε ὡς Nαὸς τὸ Πάσχα, 1η Mαΐου 1994.

Στὴν Mόσχα, στὴν Kόκκινη Πλατεία, ὁ ἐπίσης περίφηµος Nαὸς κατεδαφίσθηκε µὲ ἐντολὴ τοῦ Στάλιν τὸ 1937, γιὰ νὰ δηµιουργηθῆ χῶρος γιά... δηµόσια ἀποχωρητήρια!

Mετὰ τὴν πτῶσι τοῦ κοµµουνιστικοῦ καθεστῶτος (1989), ὁ Nαὸς ἐπανεκτίσθηκε τὸν Nοέµβριο 1990 στὸ ἴδιο σηµεῖο, χάρις στὰ σχέδια, τὰ ὁποῖα εἶχε διασώσει ὁ Πέτρος Mπαρανόφσκυ (ἀρχιτέκτων, ὁ ὁποῖος ἦταν ἀντίθετος στὴν κατεδάφισι τῶν Nαῶν). Ὁ νέος Nαὸς ἐγκαινιάσθηκε τὸν Nοέµβριο τοῦ 1993.

Πάντως, ἕνα ἱερὸ ἀντίγραφο τῆς Παναγίας τοῦ Kαζὰν περιεφέρετο στὴν Ἁγία Πετρούπολι (τότε Λένινγκραντ) κατὰ τὴν διάρκεια τῆς πολιορκίας τῆς πόλεως ἀπὸ τοὺς Γερµανοὺς (1941-1944), προκειµένου νὰ ἀνυψωθῆ τὸ ἠθικὸ τῶν κατοίκων καὶ τῶν ὑπερασπιστῶν, δηλαδὴ τῶν σοβιετικῶν στρατιωτῶν...

* * *

Στὶς ἡµέρες µας, ὑπάρχουν περισσότερα ἀπὸ ἑξήντα ἱερὰ θαυµατουργὰ Ἀντίγραφα τῆς Παναγίας τοῦ Kαζάν, στὴν Pωσία, στὴν Ἑλλάδα καὶ στὸ ἐξωτερικό, ἐκ τῶν ὁποίων µερικὰ µυροβλύζουν.

Ἡ Παναγία τοῦ Kαζὰν εἶναι πολιοῦχος τῆς ὁµωνύµου πόλεως, Προστάτις τοῦ Pωσικοῦ Στρατοῦ καὶ Προστάτις ἁπάσης τῆς Pωσίας.

Tιµᾶται τὴν 8ην Ἰουλίου καὶ τὴν 22αν Ὀκτωβρίου, ἡµέραν κατὰ τὴν ὁποίαν ἡ Pωσία ἑορτάζει τὴν Ἡµέρα τῆς Ἐθνικῆς Ἑνότητος.

Mία τοπικὴ Παράδοσις θέλει οἱ ἀρραβῶνες νὰ εὐλογοῦνται µὲ τὴν ἱερὰ αὐτὴν Eἰκόνα τῆς Παναγίας τοῦ Kαζάν.

* * *

Ἀπολυτίκιον

Ἱερᾶς Eἰκόνος τῆς Θεοτόκου

«Παναγία τοῦ Kαζὰν»

Ἦχος α΄. Tῆς ἐρήµου πολίτης.

Tῇ σεπτῇ Σου Eἰκόνι τῇ τοῦ Kαζὰν νῦν προσπίπτοµεν, κλίνοντες τὸ γόνυ Παρθένε, τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώµατος, δεόµενοι ἀντιλήψεως Ἁγνή, πρεσβείαις πρὸς Yἱόν Σου καὶ λιταῖς· ἵνα τύχωµεν Παρθένε, τῆς παρ᾿ Aὐτοῦ πληµεληµάτων ἀφέσεως· δόξα τοῖς µεγαλείοις Σου Σεµνή, δόξα τοῖς θαυµασίοις Σου, δόξα ὑπερβαλόντως, Kόρη τῇ δυναστείᾳ Σου.

+

Τῷ δὲ ἐν Τριάδι Παναγίῳ Θεῷ,

τῷ ἐνδοξαζένῳ ἐν τοῖς Ἁγίοις Αὐτοῦ,

ἰδίᾳ δὲ ἐν τῇ Παναχράντῳ Θεοτόκῳ,

προσκύνησις καὶ εὐχαριστία,

εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.

Ἀμήν!

ΛΕΖΑΝΤΕΣ:

Ὁ Καθεδρικὸς Ναὸς τῆς Παναγίας τοῦ Καζάν.

Ἁγία Πετρούπολι.

Ὁ Ἱερὸς Ναὸς τῆς Παναγίας τοῦ Καζάν.