Η Εκκλησία σχολείο του Χριστού -- του αείμνηστου Στεργίου Σάκκου Ομ. Καθηγητού ΑΠΘ

Η Εκκλησία είναι η αγία οικογένεια του Θεού. Τα μέλη της απολαμβάνουν την αγάπη και φροντίδα του Θεού πατέρα, κληρονομούν την ατίμητη περιουσία του, χαίρονται την κοινωνία και το σύνδεσμο με τους αδελφούς, με πρωτότοκο αδελφό τον Θεάνθρωπο Κύριο Ιησού Χριστό. Είναι επίσης η ιερή στρατεία· όλοι οι πιστοί πειθαρχημένοι στο νόμο και τα παραγγέλματα του αρχηγού και τελειωτού της πίστεως Ιησού Χριστού, αγωνίζονται γενναία και πορεύονται σταθερά προς τη νίκη. Αλλά για να οικειοποιηθούν οι πιστοί τον πλούτο της οικογένειας του Θεού, για να αξιοποιούν τα όπλα που τους χαρίζει ως ιερή στρατεία και να αγωνίζονται φιλότιμα και θεάρεστα τον καλόν αγώνα, πρέπει πρωτίστως να γνωρίζουν και να βιώνουν την Εκκλησία ως σχολείο του Χριστού.                                           

Ως διδάσκαλος περπάτησε πάνω στη γη μας ο Ιησούς Χριστός· είναι ο αιώνιος και μοναδικός διδάσκαλος (Ματθ. 23: 8). Οι δάσκαλοι του κόσμου διδάσκουν τις επιστημονικές αλήθειες. Αυτές, όταν ασκούνται με αγάπη (βλ. Α΄ Κορ. 13), και, όπως έλεγε ο αρχαίος σοφός, δεν εξοβελίζουν την αρετή, βελτιώνουν τη ζωή· συντελούν στην επαγγελματική αποκατάσταση και καταξιώνουν την επίγεια σταδιοδρομία. Οι αιώνιες αλήθειες, τις οποίες αποκαλύπτει και μεταγγίζει ο διδάσκαλος Χριστός, οδηγούν στην πνευματική αποκατάσταση, εξασφαλίζουν την αιώνια σταδιοδρομία, διότι ελευθερώνουν και αγιάζουν, χαρίζουν την αιώνια λύτρωση και δόξα. Αλλά ο Ιησούς Χριστός δεν είναι μόνο ο διδάσκαλος της αληθείας. Είναι επίσης και ο μοναδικός «καθηγητής», δηλαδή ο καθοδηγητής που προπορεύεται και δείχνει στους ανθρώπους το δρόμο για τη βίωση της αλήθειας στην καθημερινή ζωή.

                                                                                                               

Βιβλίο στο σχολείο της Εκκλησίας είναι η Βίβλος, η Αγία Γραφή, Παλαιά και Καινή Διαθήκη. Ως βοηθήματα που διευκολύνουν και καθοδηγούν στην κατανόησή της χρησιμοποιούνται τα συγγράμματα των αγίων και θεοφόρων πατέρων και διδασκάλων. Αυτοί μελέτησαν, βίωσαν και ερμήνευσαν το λόγο του Θεού. Αναδείχθηκαν άξιοι μαθητές- μιμητές του Κυρίου και θεοφώτιστοι οδηγοί των χριστιανών. Η σοφία του πνεύματος και η αγιότητα του βίου τους κατέστησε ασφαλές φρούριο, όπου συντρίβονται οι αιρετικές κακοδοξίες και πλάνες.        

Μαθητές ονόμασε ο Κύριος τους πρώτους ακολούθους του και γνωρίζουμε ότι εκτός από τον κύκλο των δώδεκα μαθητών είχε επίσης τον ευρύτερο κύκλο των εβδομήκοντα και τον ακόμη ευρύτερο. Φεύγοντας μάλιστα από τον κόσμο αυτό ανέθεσε στους δικούς του την αποστολή να καταστήσουν μαθητές όλα τα έθνη· «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη…» (Ματθ. 28: 19). Έτσι ένα από τα ονόματα των χριστιανών, πολύχρηστο στις Πράξεις των αποστόλων, είναι «μαθηταί».                                                                                                                      

Ο απόστολος Παύλος ονομάζει την χριστιανική πίστη, δηλ. την Εκκλησία, «χάριν» (Ρωμ. 5, 2· Τιτ. 2, 11) και την θεωρεί σχολείο, εκπαιδευτήριο του Θεού. Γράφει στον μαθητή του Τίτο· «Επεφάνη γαρ η χάρις (=η χριστιανική πίστη, η Εκκλησία) του Θεού η σωτήριος πάσιν ανθρώποις, παιδεύουσα ημάς ίνα αρνησάμενοι την ασέβειαν και τας κοσμικάς επιθυμίας σωφρόνως και δικαίως και ευσεβώς ζήσωμεν» (Τιτ. 2, 11-12). Έργο της Εκκλησίας, κατά τον απόστολο, είναι να εκπαιδεύει τα τέκνα της στα εξής μεγάλα μαθήματα· Να μένουν μακριά από κάθε δογματική πλάνη (ασέβειαν) και από κάθε ηθική διαφθορά (κοσμικάς επιθυμίας). Παράλληλα, να ζουν σε αρμονική σχέση με τον εαυτό τους (σωφρόνως), με τον συνάνθρωπο (δικαίως) και με τον Θεό (ευσεβώς).                                                                                

Για να γνωρίσει και να εφαρμόσει αυτά τα μαθήματα ο πιστός «από βρέφους» (Β΄ Τιμ. 3: 14) και μέχρι τέλους θα μελετά τα ιερά γράμματα και θα αγωνίζεται να τα καθιστά οδηγό της ζωής του. Είναι γνώρισμά του ισόβιο η μαθητεία. Μ΄ αυτό το φρόνημα ο άγιος Ιγνάτιος σε μεγάλη ηλικία πορευόμενος ήδη προς το μαρτύριο έγραφε «νυν άρχομαι μαθητής (Χριστού) είναι» (Προς Ρωμαίους 5). Πράγματι, δεν επαρκεί η ζωή μας όλη για να μελετήσουμε και να κατανοήσουμε τις θεόσδοτες αλήθειες της θείας αποκαλύψεως. Η γνώση μας θα ολοκληρωθεί και θα τελειοποιηθεί στη θριαμβεύουσα Εκκλησία. Εκεί το Πνεύμα το άγιο θα μας αποκαλύψει όλη την αλήθεια. Εκεί θα αξιωθούμε να βλέπουμε τον Κύριο πρόσωπο προς πρόσωπο και θα έχουμε την εμπειρική γνώση του, αφού θα μας καταστήσει «κοινωνούς θείας φύσεως» (Β΄ Πέτρ. 1, 4), μετόχους στη δόξα του. Μέχρι τότε, όμως, οφείλουμε με ενδιαφέρον και επιμέλεια να εντρυφούμε στα ιερά λόγια του Θεού, να μαθητεύουμε στο άγιο θέλημά του. Αυτή η μαθητεία ανοίγει το δρόμο για την Θεογνωσία και την ανθρωπογνωσία, αφού προηγουμένως οδηγεί στην αυτογνωσία. Γίνεται ο ασφαλής χειραγωγός στην αξιοποίηση του μοναδικού προνομίου που μας χαρίζει ο Κύριος να είμαστε «διδακτοί Θεού» (Ησ. 54, 13). Αυτή η μαθητεία εμπνέει τον προφήτη Αββακούμ ώστε στημένος πάνω στο φυλάκιό του να εντείνει όλες τις αισθήσεις του πασχίζοντας να ακούσει «τι λαλήσει εν εμοί» ο Κύριος (Αβ. 2: 1).                                                                                 

Μέσα μας, μέσα σε κάθε θεοφιλή ψυχή, λαλεί ο Θεός. Είναι πολύ συγκεκριμένη η φωνή του μετά την ενανθρώπησή του. Αυτός ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός είναι όχι μόνο ο «διδάσκαλος και καθηγητής», αλλά και το μάθημα των χριστιανών, γράφει ο απόστολος Παύλος (Εφ. 4: 20). Κι αυτό το μάθημα, διδάσκει η σχολική πράξη της Εκκλησίας, προσφέρεται ως λόγος άσαρκος στο βιβλίο της αγίας Γραφής αλλά και ένσαρκος, στο μυστήριο της θείας Ευχαριστίας. Το πρώτο προετοιμάζει τον πιστό, το δεύτερο τον αγιάζει. Η αγία Γραφή τον καλλιεργεί, το ιερό μυστήριο τον τελειοποιεί. Χωρίς τα ιερά μυστήρια ο Χριστιανισμός χάνει τη λυτρωτική του δύναμη, διότι παραθεωρεί τον θάνατο και την ανάσταση του Ιησού Χριστού. Καταντά θεωρία, φιλοσοφία, που ελάχιστα σχετίζεται με τη ζωή του πιστού. Αλλά και χωρίς τη μελέτη και κατανόηση του θείου λόγου, ο χριστιανός βυθίζεται στο σκοτάδι της αμάθειας και υποβιβάζει τα ιερά μυστήρια σε τυπικές τελετουργικές πράξεις.                             

Ο ευαγγελιστής Λουκάς σκιαγραφεί τέσσερις διαβαθμίσεις της μαθητείας στον Ιησού Χριστό, που τις μελετούμε αντίστοιχα·                                                                                                   

--Σε μία απλή γυναίκα του όχλου, η οποία ακούει τον Κύριο να διδάσκει, τον θαυμάζει και ενθουσιάζεται (Λουκ. 11:27).                                                                                                                      

–Στην αδελφή του Λαζάρου Μαρία· «παρακαθήσασα παρά τους πόδας του Ιησού» (Λουκ. 10: 39) δεν χορταίνει να ακούει το λόγο του. Έχει ζήλο.                                                                       

–Στη μεγαλύτερη αδελφή της Μάρθα· θυσιάζει την προσωπική της ευχαρίστηση για να διακονήσει τον διδάσκαλο και τη συνοδία του (Λουκ. 10: 40). Αυτή έχει θυσία.                              

–Στην Παναγία Μητέρα του Κυρίου, την πιο εκλεκτή μαθήτριά του, την πρώτη μετά τον ένα. Η Παρθένος δεν αρκέσθηκε στον θαυμασμό, ούτε μόνο στη μαθητεία. Δεν περιορίσθηκε σε μία οποιαδήποτε θυσία, αλλά πρόσφερε ολοκληρωτικά και απόλυτα τον εαυτόν της (Λουκ. 1: 38) σκεύος εκλεκτό μέσα στο οποίο «ο Λόγος σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν» (Ιω. 1: 14).                                                                                                                                                               

Σ΄ αυτές τις διαβαθμίσεις μπορεί ο κάθε χριστιανός να καθρεφτίσει και να ζυγίσει τον εαυτό του. Είναι δε φανερό ότι αν θέλουμε να πάει μπροστά η Εκκλησία, να ανταποκριθεί στην οδηγητική και σωτήρια αποστολή της μέσα στον κόσμο, οφείλει να λειτουργήσει ως σχολείο. Κι όλα τα μέλη της να ανταποκρινόμαστε στις υποχρεώσεις μας ως μαθητές της.