Ἡ παθογένεια ἑνός ὀλεθρίου κακοῦ ---- ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΦΘΟΡΑ

Τοῦ κ. Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη, Θεολόγου

Σ’ ὅλες τίς ἐποχές —ἄλλοτε ἐντονότερα καί ἄλλοτε ἠπιότερα— παρατηρεῖται ἔξαρση τῆς κοινωνικῆς διαφθορᾶς καί ἠθική ἔκταση τοῦ κακοῦ. Καί βέβαια, τό κακό αὐτό, ὁ ξεπεσμός τῶν ἀνθρώπων, ἔχει πολλές μορφές. Στίς μέρες μας γίνεται λόγος γιά δωροδοκίες, παράνομους χρηματισμούς, ξέπλυμα μαύρου χρήματος, ἐμπόριο ναρκωτικῶν, ἐμπόριο λευκῆς σάρκας, τοκογλυφίες, καζίνα, ἀλκοολισμό, πορνεία, ὁμοφυλοφιλία, ἀναρχία, κλοπές, ληστεῖες, ἀδικίες, δουλεμπόριο ἀνθρώπων, ἐμπόριο μικρῶν παιδιῶν, διαστροφές, παιδεραστίες, πατροκτονίες, μητροκτονίες, ἐκτρώσεις, πορνοθεάματα, ἐμπρησμοὶΤραπεζῶν, Σχολείων, Πανεπιστημίων, Ἀστυνομικῶν Σταθμῶν.... Ἕνας κατακλυσμός τοῦ κακοῦ καί τῆς παρανομίας. Μιά διάλυση τῆς

κοινωνικῆς συνοχῆς καί μιά ἐξαφάνιση τοῦ ἀνθρώπινου ἤθους.

Ἄν αὐτά ὅλα τά συνοψίζαμε σέ ἑφτά κοινωνικές ἁμαρτίες, ὅπως θά τίς ἤθελε ὁ Γκάντι, τότε αὐτές θά ἦσαν οἱ ἑξῆς: 1. Πολιτική χωρίς ἀρχές. 2. Πλοῦτος χωρίς ἐργασία.             3. Ἀπολαύσεις χωρίς συνείδηση. 4. Παιδεία χωρίς χαρακτῆρα. 5. Ἐμπόριο χωρίς ἠθική. 6. Λατρεία χωρίς θυσία. 7. Ἐπιστήμη χωρίς ἀνθρωπιά.

Μ’ ἕνα γενικό χαρακτηρισμό, ἡ κοινωνία μας εἶναι «ἀήθης». Χωρίς ἦθος. Καί τί εἶναι ἦθος; Ἡ λέξη ἦθος, εἶναι, γενικά, τρόπος συμπεριφορᾶς. Τρόπος βιωματικῆς ἔκφρασης. Ἤ, κατά τόν Καθηγητή Βασίλειο Ἰωαννίδη, λέξη «σημαίνουσα τήν ἰδιάζουσαν εἰς ἕνα ἄνθρωπον φύσιν καί ποιότητα τῶν διαθέσεων καί φρονημάτων, ἔργων καί λόγων. Χριστιανικό δέ ἦθος, συμπληρώνει ὁ ἴδιος, εἶναι ὁ τρόπος ζωῆς τῶν χριστιανῶν τῶν ὁμολογούντων τόν Χριστόν ὡς Σωτῆρα καί Ἀρχηγόν τῆς πίστεως. Καί μέ ἕνα σύντομο ὁρισμό, χριστιανικό ἦθος λέγεται ἡ κατά Χριστόν καινή ζωή».

Ὁ Σενέκας ἔλεγε πώς: «Nec philosophia sine virtute est, nec sine philosophia virtus≫. Οὔτε φιλοσοφία χωρίς ἀρετή μπορεῖ νά ὑπάρχει, οὔτε ἀρετή χωρίς φιλοσοφία. (Ἡ λέξη, βέβαια, «φιλοσοφία» μέ τήν ἠθική ἔννοια, ὅπως ἀργότερα χρησιμοποι οῦσε τή λέξη καί ὁ ἱερός Χρυσόστομος). Σήμερα ὁ αὐτόνομος ἄνθρωπος μέ τήν ἐγωκεντρική αὐτονομία του χτίζει πύργους βαβέλ «ἐπί τῆς ἄμμου», καί κατά τό λόγο τοῦ Κυρίου: «Καί κατέβη ἡ βροχή καί ἦλθον οἱ ποταμοί καί ἔπνευσαν οἱ ἄνεμοι καί προσέκοψαν τῆ οἰκία ἐκείνη, καί ἔπεσε, καί ἦν ἡ πτῶσις αὐτῆς μεγάλη» (Ματθ. Ζ΄ 27). Ὅποιος χτίζει χωρίς Θεό καί χωρίς ἠθικές ἀξίες, χτίζει χωρίς θεμέλιο. Καί «θεμέλιον ἄλλον οὐδείς δύναται θεῖναι παρά τόν κείμενον, ὅς ἐστιν Ἰησοῦς Χριστός» (Α΄ Κορ. Γ΄ 11). Ἀνάμεσα στίς παγκόσμιες ἀξίες τοῦ πολιτισμοῦ, οἱ χριστιανικές ἠθικές ἀξίες, χωρίς ἀμφιβολία, εἶναι οἱ ὑψηλότερες καί μεγαλειωδέστερες. Καί εἶναι οἱ μεγαλύτερες ἠθικές ἀξίες, γιατί ἑδράζονται καί πηγάζουν ἀπό τήν ἀποκαλυπτική Πίστη τοῦ Χριστιανισμοῦ.

Σημαντική εἶναι ἡ παρατήρηση τοῦ Παύλου Εὐδοκίμωφ ὁ ὁποῖος λέγει: «Ἄν ἡ κατηγορική προστακτική τοῦ Κάντ εἶναι ἀνίσχυρη, διότι εἶναι ἀφηρημένη καί ἀπρόσωπη, τά εὐαγγέλια, ἀντιθέτως, ἀποκαλύπτουν τό ζωντανό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, πηγή τῶν χαρισματικῶν προστακτικῶν». Τί σημαίνουν τά λόγια αὐτά; Σημαίνουν ὅτι ἠθικές ἀξίες καί νουθεσίες καί διδασκαλίες πού δέ στηρίζονται στό θεανθρώπινο πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, εἶναι ἀνίσχυρες καί χωρίς δύναμη. Μόνο ὅταν ὑποστασιάζονται στόν Ἰησοῦ Χριστό μεταδίδουνε ὑπερφυσική χάρη καί ἐπιτυχία.

Ὁ μεγάλος λόγος τοῦ Ντοστογιέφσκι, «ἄν δέν ὑπάρχει Θεός, θά πρέπει ὅλα νά ἐπιτρέπονται», συνοψίζει ὅλη τήν ἀξία τῆς Χριστιανικῆς Ἠθικῆς. Ὅσο οἱ ἄνθρωποι ἀπιστοῦν καί ἀθεΐζουν καί ἀρνοῦνται τόν Θεό, τόσο καί βουλιάζουν στή διαφθορά τῆς ψυχῆς. Κι ἐδῶ βρίσκεται ἡ παθογένεια τῆς ὅλης κοινωνικῆς διαφθορᾶς καί τῆς

ἀποστασίας καί τῆς ἀνατροπῆς ὅλων τῶν ἀξιῶν. Ἡ ἄρνηση τοῦ Εὐαγγελίου καί τῆς Χριστιανικῆς Πίστης, σεισμοκλονίζει τά πάντα. Ἄρνηση τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἄρνηση τῆς Ἀλήθειας˙ καί ἄρνηση τῆς Ἀλήθειας, εἶναι ἄρνηση τῆς ἐλευθερίας. Οἱ ἀνθρώπινες ἀξίες συχνά λαθεύουν καί οἱ ἀνθρώπινοι νόμοι μεταβάλλονται, τροποποιοῦνται, ἤ πετιοῦνται καί ἀχρηστεύονται. Ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ εἶναι θεόπνευστος, ἀλάθευτος καί αἰώνιος. Μονάχα ὁ νόμος ὁ Μωσαϊκός συμπληρώθηκε καί τελειοποιήθηκε ἀπό τόν Ἰησοῦ Χριστό, ὁ ὁποῖος εἶπε στήν ἐπί τοῦ ὄρους ὁμιλία Του: «Μή νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τόν νόμον ἤ τούς προφήτας. Οὐκ ἦλθον καταλῦσαι, ἀλλά πληρῶσαι» (Ματθ. Ε΄ 17). Καί γιά τό ἀναλλοίωτο καί αἰώνιο κῦρος τοῦ Εὐαγγελίου,πρόσθεσε: «Ἀμήν γάρ λέγω ὑμῖν, ἕως ἄν παρέλθη ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ, ἰῶτα ἕν ἤ μία κεραία οὐ μή παρέλθη ἀπό τοῦ νόμου ἕως ἄν πάντα γένηται» (στίχος 18). Αὐτό δίδασκε καί ὁ Μ. Βασίλειος ὅταν ἔλεγε ὅτι, οἱ ἠθικές ἀρχές «οὔτε καιροῖς, οὔτε περιστάσεσιν ἀνθρωπίνων πραγμάτων συμμεταβάλλονται, ἀλλ’ αἱ αὐταί διαμένουσιν». Εἶναι, δηλαδή, ἀρχές ἀμετάβλητες. Δυστυχῶς, καί τίς διαστροφές τους οἱ ἄνθρωποι τίς θέλουν νά συμφωνοῦν μέ τό Εὐαγγέλιο! Τί πλάνη! Κάποιος εἶπε πώς: «Ὅλα τά περί “ἐλεύθερης” καί “ἀδέσμευτης ἠθικῆς”, εἶναι λεκτικά πυροτεχνήματα, χωρίς οὐσιαστικό περιεχόμενο». Μόνο τοῦ Θεοῦ ὁ νόμος εἶναι αἰώνιος.