Κατά την ταπεινή μου γνώμη ο τίτλος του άρθρου είναι λάθος.
"Χριστοκεντρικός μυστικισμός" δεν υπάρχει στην Ορθόδοξη
Χριστιανοσύνη. Είναι λάθος αυτό που πολλοί έχουν γράψει και συνεχίζουν να
γράφουν, οι κατά τα άλλα ανυπερθέτως Ορθόδοξοι, προκειμένου να
αντιδιαστείλλουν, ή μάλλον να διαφοροποιήσουν, τον μυστικισμό των φιλοσόφων από
τον "μυστικισμό" των Θεολόγων πατέρων της Εκκλησίας. Καταλήγουν όμως
στο ίδιο σημείο. Αυτό το εκμεταλλεύονται άριστα οι θεοσοφιστές, οι Μασόνοι και
οι Σιωνιστές υποστηρίζοντας ότι υπάρχει ένα κοινό σημείο, ένας συνδετικός
κρίκος μεταξύ Φιλοσοφίας και Θεολογίας : Ο Μυστικισμός. Δεν θα εξηγήσω το πώς
κάτι τέτοιο δεν υπάρχει, είναι αδιανόητο ορθόδοξα. Απλά την ταπεινή γνώμη μου, και
πάλι, θα γράψω. Η Θεολογία κάνει χρήση της Φιλοσοφίας προκειμένου να αναδείξει
τα αδιέξοδα αυτής και την αδυναμία προσέγγισης του θείου δια του φιλοσοφείν και
νυν στοχάζεσθαι.
Με αυτή την έννοια και θα λέγαμε εντελώς φαινομενικά, η Ορθόδοξη Θεολογία μπορεί να υποστηριχθεί ότι κάνει χρήση του μυστικισμού. Αλλά μυστικισμός, ή μυστικοί πατέρες, δεν υπάρχουν στην Ορθοδοξία. Η καθ΄ ημάς Θεολογία είναι η κατά Θεόν Πατέρα, Θεόν Υιό και Λόγο, και Θεόν άγιο Πνεύμα θεία Αποκάλυψη της θεότητας του αγίου Θεού, όχι όμως κατά την φύση ή ουσία Αυτού. Κατά Χάριν - ενέργεια του αγίου Πνεύματος - εγένετο η θεία Αποκάλυψη της θεότητας στους αγίους πατέρες συντελείται δε "εν τοις Μυστηρίοις" και όχι μυστικιστικά. Το θείον είναι άρρητο και ακατάληπτο (Ι. Δαμασκηνός) και το μόνο καταληπτό η ακαταληψία.
"Οἱ τὰ Χερουβεὶμ μυστικῶς εἰκονίζοντες" και όπου αλλού χρησιμοποιείται η λέξη αυτή κατά την υμνολογία της θείας Λατρείας, τούτο λέγεται κατά το "Μυστήριον της θείας Λατρείας", δηλαδή λατρείας αποκεκαλυμμένης, γι΄ αυτό και οι ιερείς είναι ασκεπείς.
Αυτό δεν το γνώριζε ένας φίλος μου, ο οποίος είχε παρασυρθεί από έναν Εβραίο να παρακολουθήσει "λειτουργία" σε Συναγωγή. Ο Εβραίος του είπε : "Οι δικοί μας ιερείς φορούν καπέλο σε ένδειξη σεβασμού προς το θείο, ενώ οι δικοί σας είναι ασκεπείς. Αυτό γιατί ; Δεν είναι προσβολή (ισοθεΐα) προς τον άγιο Θεό ;".
Ο φίλος μου, όπως μου είχε πει, δεν ήξερε τι να του απαντήσει. Την απάντηση την έδωσα, ενδεχομένως αδέξια, λόγω των πενιχρών θεολογικών μου γνώσεων. Του είπα μόνο ότι :
"Για μας τα Μυστήρια, είναι ιερά Μυστήρια αποκεκαλυμμένης Θρησκείας. Θεό εξ αποκαλύψεως λατρεύουμε και όχι θεό του μυστικισμού και των μυστικών. Η χρήση αυτής της λέξης είναι αναπόφευκτη, προκειμένου να προφυλάξει το θείο και ιερό από την, κατ΄ άνθρωπο, ολοσχερή εξάντληση και υποταγή της Θεότητας στα μέτρα της λογικής μας - μάλλον, σοφιολογίας. Το υπέρλογο, το άρρητο, το ακατάληπτο του Θεού, είναι και παραμένει υπέρλογο, άρρητο και ακατάληπτο και άπειρο. Αλλά και ά-πειρο (άνευ αισθητηριακής πείρας). Τα ιερά μας Μυστήρια δεν απο-μυστηριοποιούν το θείο, παρότι ασκεπείς οι Ορθόδοξοι ιερείς κατά την θεία Λατρεία. Και ακόμη, παρότι είμαστε όλοι ανάξιοι ως φύσει στερούμενοι υπέρλογης συναίσθησης. Αυτό και αυτά μας παραδόθηκαν από τους αγίους πατέρες της Εκκλησίας και είναι δεκτικά - αγιαστικά για τον πιστό, κατά το μέτρο της Χάριτος ενός εκάστου".
Με αυτή την έννοια και θα λέγαμε εντελώς φαινομενικά, η Ορθόδοξη Θεολογία μπορεί να υποστηριχθεί ότι κάνει χρήση του μυστικισμού. Αλλά μυστικισμός, ή μυστικοί πατέρες, δεν υπάρχουν στην Ορθοδοξία. Η καθ΄ ημάς Θεολογία είναι η κατά Θεόν Πατέρα, Θεόν Υιό και Λόγο, και Θεόν άγιο Πνεύμα θεία Αποκάλυψη της θεότητας του αγίου Θεού, όχι όμως κατά την φύση ή ουσία Αυτού. Κατά Χάριν - ενέργεια του αγίου Πνεύματος - εγένετο η θεία Αποκάλυψη της θεότητας στους αγίους πατέρες συντελείται δε "εν τοις Μυστηρίοις" και όχι μυστικιστικά. Το θείον είναι άρρητο και ακατάληπτο (Ι. Δαμασκηνός) και το μόνο καταληπτό η ακαταληψία.
"Οἱ τὰ Χερουβεὶμ μυστικῶς εἰκονίζοντες" και όπου αλλού χρησιμοποιείται η λέξη αυτή κατά την υμνολογία της θείας Λατρείας, τούτο λέγεται κατά το "Μυστήριον της θείας Λατρείας", δηλαδή λατρείας αποκεκαλυμμένης, γι΄ αυτό και οι ιερείς είναι ασκεπείς.
Αυτό δεν το γνώριζε ένας φίλος μου, ο οποίος είχε παρασυρθεί από έναν Εβραίο να παρακολουθήσει "λειτουργία" σε Συναγωγή. Ο Εβραίος του είπε : "Οι δικοί μας ιερείς φορούν καπέλο σε ένδειξη σεβασμού προς το θείο, ενώ οι δικοί σας είναι ασκεπείς. Αυτό γιατί ; Δεν είναι προσβολή (ισοθεΐα) προς τον άγιο Θεό ;".
Ο φίλος μου, όπως μου είχε πει, δεν ήξερε τι να του απαντήσει. Την απάντηση την έδωσα, ενδεχομένως αδέξια, λόγω των πενιχρών θεολογικών μου γνώσεων. Του είπα μόνο ότι :
"Για μας τα Μυστήρια, είναι ιερά Μυστήρια αποκεκαλυμμένης Θρησκείας. Θεό εξ αποκαλύψεως λατρεύουμε και όχι θεό του μυστικισμού και των μυστικών. Η χρήση αυτής της λέξης είναι αναπόφευκτη, προκειμένου να προφυλάξει το θείο και ιερό από την, κατ΄ άνθρωπο, ολοσχερή εξάντληση και υποταγή της Θεότητας στα μέτρα της λογικής μας - μάλλον, σοφιολογίας. Το υπέρλογο, το άρρητο, το ακατάληπτο του Θεού, είναι και παραμένει υπέρλογο, άρρητο και ακατάληπτο και άπειρο. Αλλά και ά-πειρο (άνευ αισθητηριακής πείρας). Τα ιερά μας Μυστήρια δεν απο-μυστηριοποιούν το θείο, παρότι ασκεπείς οι Ορθόδοξοι ιερείς κατά την θεία Λατρεία. Και ακόμη, παρότι είμαστε όλοι ανάξιοι ως φύσει στερούμενοι υπέρλογης συναίσθησης. Αυτό και αυτά μας παραδόθηκαν από τους αγίους πατέρες της Εκκλησίας και είναι δεκτικά - αγιαστικά για τον πιστό, κατά το μέτρο της Χάριτος ενός εκάστου".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου