Κύριε Διευθυντά,
Διάβασα σχόλιο
του «Ορθοδόξου Τύπου» (15/6/1979) αναφερόμενο στον ιερό Αυγουστίνο, «του οποίου
τη μνήμη επιτελεί η αγία μας Εκκλησία» στις 15 Ιουνίου. Ο «Ο.Τ.» όμως τον Ιούνιο του 1967 είχε
δημοσιεύσει άρθρον συνεργάτη του, ο οποίος πολύ σωστά υπεστήριζε πως «στη
συνείδησι της Ορθοδόξου Εκκλησίας ποτέ ο Αυγουστίνος δεν υπήρξε άγιος.
Απόδειξις ότι δεν αναφέρεται στα μηναία, που είναι το επίσημο αγιολόγιο της
Εκκλησίας». Είναι γνωστό, κ. Διευθυντά, πως το όνομα του ιερού Αυγουστίνου
μπήκε στο αγιολόγιο της Εκκλησίας μας επισήμως δια πρώτη φορά το έτος 1968 από
τον τότε Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο. Μέχρι το 1968 ποτέ και καμμιά Ορθόδοξος
Εκκλησία δεν ετίμησε τον Αυγουστίνο ως άγιο και γι΄ αυτό ούτε ναοί του υπήρχον,
ούτε εικόνες του, ούτε ανεφέρετο στα αγιολόγια της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Τούτο
δε είναι φυσικό, διότι αν κάποιος σήμερα παραδέχεται π.χ. το «Φιλιόκβε», αυτό
και μόνο τον καθιστά Φράγκο και όχι Ορθόδοξο. Ο Αυγουστίνος δυστυχώς υπήρξε,
όπως πολύ σωστά παρατηρούν ο Ανδρούτσος, ο Τρεμπέλας, ο Καρμίρης, ο π. Μπιλάλης
κ.ά., ο πατήρ του «Φιλιόκβε». Είναι δυνατόν επομένως ποτέ να είναι Ορθόδοξος;
Και ένας μη Ορθόδοξος, είναι δυνατόν ποτέ να είναι άγιος; Εκείνοι ασφαλώς, οι οποίοι έχουν συμφέρον να
αναγνωρισθούν ως άγιοι πρόσωπα όχι Ορθόδοξα, αλλά αιρετικοί είναι οι
οικουμενισταί, διότι έτσι εξυπηρετείται καλλίτερα η παναίρεσις του
Οικουμενισμού. Θέλω να ελπίζω ότι και σεις αλλά πολύ περισσότερο η Ιερά Σύνοδος
της Εκκλησίας της Ελλάδος, ενώπιον της οποίας εκρεμεί σχετική αναφορά και
υπόμνημα περί του θέματος της αγιοποιήσεως του ιερού Αυγουστίνου, θα ίδητε το
σοβαρό τούτο θέμα με την προσήκουσα προσοχή και με αποκλειστικό γνώμονα την
αγάπη και αφοσίωσι στην Ορθόδοξη Παράδοσι.
Μετά τιμής,
Ι. ΑΘΩΝΙΤΗΣ.
Ο κ. Σακαρέλλος στην προσπάθειά του να τιμήσει την γνώμη του μέντορά του π. Ιωάννου Ρωμανίδου, ο οποίος απέρριπτε την αγιότητα του ιερού Αυγουστίνου ως αιρετικού (άραγε ο Ρωμανίδης ως κοινωνικός με τους οικουμενιστές ήταν γνήσιος ορθόδοξος;), πέφτει στα εξής σφάλματα:
ΑπάντησηΔιαγραφήα)Ισχυρίζεται πως ο ιερός Αυγουστίνος μέχρι το 1968 δεν τιμήθηκε ως άγιος από τους Ορθοδόξους. Και όμως στη συνείδηση των Ορθοδόξων υπήρξε από πολύ παλαιά ως άγιος.
Τον αναγνωρίζει τον 4ο αιώνα ο Θεοδώρητος Κύρου. "Του αγιωτάτου επισκόπου Αυγουστίνου".
Τον αναγνωρίζει τον 5ο αιώνα ο Ιουστινιανός (Νεαραί). "Ο εν αγίοις Αυγουστίνος επίσκοπος εκ της των Άφρων χώρας", "ο εν αγίοις δε Αυγουστίνος", "ο εν αγίοις Αυγουστίνος επίσκοπος εκ της των Άφρων χώρας", "ο εν αγίοις Αυγουστίνος", "των γραφέντων παρά Αυγουστίνου του της οσίας μνήμης επισκόπου εν Αφρική γενομένου", "ο αυτός της οσίας μνήμης Αυγουστίνος".
Τον αναγνωρίζει τον 7ο αιώνα ο συγγραφέας του έργου, CHRONICON PASCHALE, ΕΠΙΤΟΜΗ ΧΡΟΝΩΝ ΤΩΝ ΑΠΟ ΑΔΑΜ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΠΛΑΣΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΕΩΣ Κ ΕΤΟΥΣ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΤΟΥ ΕΥΣΕΒΕΣΤΑΤΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΥΠΑΤΕΙΑΝ ΕΤΟΥΣ ΙΘ ΚΑΙ ΙΗ ΕΤΟΥΣ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΝΕΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ ΥΙΟΥ ΙΝΔΙΚΤΙΩΝΟΣ. "Αυγουστίνου του της οσίας μνήμης επισκόπου εν Αφρική γενομένου", "ο αυτός της οσίας μνήμης Αυγουστίνος".
Τον αναγνωρίζει τον 9ο αιώνα ο Μέγας Φώτιος. ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΥΝΑΡΙΘΜΗΣΙΣ ΤΩΝ ΑΝΕΓΝΩΣΜΕΝΩΝ ΗΜΙΝ ΒΙΒΛΙΩΝ ΩΝ ΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΔΗ ΔΙΑΓΝΩΣΙΝ Ο ΗΓΑΠΗΜΕΝΟΣ ΗΜΩΝ ΑΔΕΛΦΟΣ ΤΑΡΑΣΙΟΣ ΕΞΗΙΤΗΣΑΤΟ ΕΣΤΙ ΔΕ ΤΑΥΤΑ ΕΙΚΟΣΙ ΔΕΟΝΤΩΝ ΕΦ' ΕΝΙ ΤΡΙΑΚΟΣΙΑ "περί τε της του αγίου Αυγουστίνου πίστεως", "του εν αγίοις Αυγουστίνου".
Τον αναγνωρίζει ο Ιωσήφ Βρυέννιος (1350-1431). "ΤΑ ΕΥΡΕΘΕΝΤΑ", Λόγος εις τον Ευαγγελισμόν. "Φησί γαρ ο μεν άγιος Αυγουστίνος …".
Τον αναγνωρίζει τον ΙΘ΄ αιώνα και αυτός ο Άγιος Νικόδημος που γράφει για αυτόν ότι "μέγας διδάσκαλος και θεολόγος περιφανέστατος της του Χριστού Εκκλησίας ανεδείχθη", ενώ τον συμπεριέλαβε και στον Συναξαριστή που εξέδωσε.
β)Ισχυρίζεται πως επειδή όποιος παραδέχεται το filioque είναι αιρετικός, άρα και ο ιερός Αυγουστίνος ως πατήρ του filioque είναι αιρετικός, και δεν είναι δυνατόν να είναι άγιος.
Αυτές η απλουστευμένη λογική που μας έχει συνηθίσει στον λόγο του ο κ. Σακαρέλλος, αντικρούεται από την ορθόδοξη διδασκαλία σύμφωνα με την οποία αιρετικός δεν είναι εκείνος που απλά εκφράζει πεπλανημένες θέσεις, αλλά αυτός που το κάνει αυτό με πρόθεση (αντιστρατευόμενος δηλαδή την δόξα της Εκκλησίας, και όχι από άγνοια), που εμμένει με πεισμονή σε αυτές και που νουθετούμενος δεν ανακαλεί. Γράφει ο Ιερός Νικόδημος: "Των αιρετικών είναι τούτο ιδίωμα, το να μένουσιν εν τη αιρέσει με πεισμονήν" Ο ιερός Αυγουστίνος κατά τον Βικέντιο Δαμοδό δεν είναι αιρετικός "διότι ουκ είπεν εκείνα αντιμαχόμενος τη Καθολική Εκκλησία, αλλ’ ενόμισεν ότι τούτο εστί το δόγμα της Εκκλησίας, περί του οποίου ου γέγονε πρότερον ζήτημα και φανερά αναίρεσις".
Για αυτό και ο Μέγας Φώτιος λέει ότι δεν πρέπει «ατιμάζειν» τους «πατέρας» αυτούς, που δυνατόν να παρεξέκλιναν από «άγνοιαν» ή επειδή δεν τους ζητήθηκε τότε η αλήθεια για την εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος. Κριτήριο στην περίπτωση για την προσωπική καταδίκη του Αυγουστίνου θα ήτανε, η άρνησή του να δεχθεί την ορθή διδασκαλία της Εκκλησίας, εάν του υποδεικνυόταν. Όταν όμως αναπτύχθηκε η ορθή διδασκαλία, ο Αυγουστίνος δεν ζούσε. Όσο μάλιστα ζούσε δεν αντιτάχθηκε στην Εκκλησία. Επομένως πρέπει να καταδικασθεί η δογματική του παρέκκλιση, αλλά ο ίδιος να τιμάται ως «πατέρας της Εκκλησίας».
Νικόλαος Μάννης