Μήνυμα από τον προφήτην Αγγαίον «ΚΡΑΤΕΙΤΕ ΤΑΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ!» --- του αειμνήστου Στεργίου Σάκκου, Ομ. Καθηγητού Α.Π.Θ.

Δεν είναι ίσως γνωστό σε όλους το όνομα και ασφαλώς ούτε το βιβλίο του προφήτη Αγγαίου. Το όνομά του σημαίνει Εόρτιος (πρβλ. το λατινικό Φήστος ή το αρχαιοελληνικό Ιλαρίων) και η μνήμη του εορτάζεται στις 16 Δεκεμβρίου. Εμφανίζεται στην προφητική σκηνή το 520 π.Χ. και ανοίγει πρώτος την αυλαία της δράσεως των μετά τη βαβυλώνειο αιχμαλωσία προφητών.                                

Η διδασκαλία του Αγγαίου είναι απλή και σαφής. Παροτρύνει τους επαναπατρισθέντες Ιουδαίους να ανοικοδομήσουν τον οίκο του Κυρίου και να τον κάνουν όσο μπορούν καλύτερο και ωραιότερο. Τους βεβαιώνει μάλιστα ότι ο Κύριος ετοιμάζει γι΄ αυτόν το ναό μία δόξα ανυπέρβλητη και μοναδική· θα τον καταστήσει κέντρο προσκυνήματος όλων των εθνών και πηγή ειρήνης. Αναγγέλλει έτσι τον ερχομό του Μεσσία, ο οποίος θα ενώσει όλα τα έθνη σε μία πίστη.                                                                                                                                 

Το χαρακτηριστικό του Αγγαίου είναι ότι δεν ασχολείται, όπως οι άλλοι προφήτες, με κοινωνικές και ηθικές παρεκτροπές των Ιουδαίων. Επιμένει σ΄ ένα πολύ πρακτικό θέμα: την ανοικοδόμηση του ναού. Διακηρύττει επιστροφή στο ακριβές τυπικό της λατρείας, σύσφιγξη των δεσμών του έθνους με το ναό και το νόμο μετά τη χαλάρωση που είχε επιφέρει η μακροχρόνια εξορία. Μέσα στη χοάνη των μεγάλων αναστατώσεων οι Ισραηλίτες κινδύνευαν να χάσουν την ταυτότητά τους. Μόνο ο σύνδεσμός τους με το ναό, το κέντρο της λατρείας, το σύμβολο της ιστορίας τους θα μπορέσει να τους ανασυγκροτήσει. Ο ναός ήταν γι΄ αυτούς όχι απλώς ο οίκος του Θεού, αλλά η απτή, εικαστική παρουσία του. Γι΄ αυτό ο Αγγαίος εργάζεται ώστε να υψωθεί γρήγορα ο ναός και να λειτουργήσει ως κιβωτός σωτηρίας για το λαό. Συγχρόνως όμως οραματίζεται το ναό ως μία έπαλξη από την οποία θα δώσει τη μάχη και θα κερδίσει τη νίκη η πίστη του ζωντανού και αληθινού Θεού. Δεν αποβλέπει στο να αναστηλώσει απλώς έναν ναό. Θέλει να αναστηλώσει το θρησκευτικό φρόνημα του λαού του, να αναζωπυρώσει τη λατρεία στον ένα Θεό, που εξασφαλίζει την αληθινή πίστη και καλλιεργεί την ενότητα και την αγάπη, την αγιότητα και την ηθική καθαρότητα.             

Μέσα από το προφητικό έργο του Αγγαίου προβάλλει ένα σπουδαίο μήνυμα για την πολύφωνη και πολυπολιτισμική εποχή μας: Να εκτιμήσουμε και να διαφυλάξουμε την ιερή μας παράδοση, που είναι ρίζα στο δένδρο της πίστεως, θεμέλιο στην οικοδομή της Εκκλησίας, αρτηρία στο σώμα του Χριστού. Ναός που πρέπει να σεβαστούμε, οίκος Κυρίου, που πρέπει να επιμεληθούμε, είναι η Ορθοδοξία, η οποία στις μέρες μας απειλείται, αφ΄ ενός από τον υλισμό, που επιτίθεται να την γκρεμίσει, και αφ΄ ετέρου από τις αιρέσεις, που επιχειρούν να την παραμορφώσουν. Αν η προφητεία του Αγγαίου παροτρύνει το λαό για την ανέγερση του ναού του Σολομώντα, ο ναός της Ορθοδοξίας, ιδιαίτερα σήμερα, απειλείται με σοβαρή διάσειση και κατεδάφιση. Διοργανωτής και δράστης αυτής της ανίερης εκστρατείας εναντίον της Ορθοδοξίας είναι η παναίρεση του οικουμενισμού. Με τρόπο ύπουλο, με συνθήματα δήθεν δημοκρατικά και αγαπητικά, στην ουσία όμως δόλια και πονηρά ο οικουμενισμός πασχίζει να ξεθεμελιώσει από τις ψυχές την ορθόδοξη πίστη. Και για να αποφευχθεί κάθε αντίδραση του ορθοδόξου λαού, με πολλή μαεστρία ο οικουμενισμός προβάλλει και προωθεί ένα υποκατάστατο της Ορθοδοξίας, μία νέα «εκκλησία» σαφώς αλλοτριωμένη από την ουσία της Εκκλησίας και πλήρως εκκοσμικευμένη, κομμένη και ραμμένη στα μέτρα της σύγχρονης παγκοσμιοποιήσεως. Έτσι όμως παραβλάπτει την οικουμενικότητα του Ευαγγελίου και αμαυρώνει την παγκοσμιότητα της μίας αγίας καθολικής και αποστολικής Εκκλησίας του Χριστού. Επιπλέον, με την πονηρή τακτική του ο οικουμενισμός ενσπείρει τη διάσπαση στους κόλπους της Εκκλησίας: Διαβάλλει ως αναχρονιστικούς, φανατικούς, σκοταδιστές, ανθρώπους χωρίς αγάπη Θεού, όσους εμμένουν στην παράδοση. Αντίθετα, όσους ενστερνίζονται τα οικουμενιστικά δόγματα τους προβάλλει ως ανθρώπους αγάπης, ιδεώδεις διδάσκαλους και πατέρες του λαού, ως σωτήρες της Εκκλησίας.                                                                                                           

Ασφαλώς δεν πρέπει να λησμονούμε ότι από πλευράς Θεού, βέβαια, ο ναός της Ορθοδοξίας, το οικοδόμημα της Εκκλησίας, είναι άτρωτο. «Πύλαι άδου ου κατισχύσουσιν αυτής» (Ματθ. 16: 18), αλλά θα υψώνεται ένδοξη «εις τους αιώνας». Από πλευράς δικής μας, όμως, έχουμε χρέος να οικοδομήσουμε τον εαυτό μας πάνω στο θεμέλιο των αποστόλων και πατέρων με ακρογωνιαίο λίθο το Χριστό (Εφ. 3: 20· πρβλ. και Α΄ Πέ. 2: 4-10). Τα λόγια του Αγγαίου αποκτούν έτσι μία έκτατη επικαιρότητα, καθώς τα ακούμε να απευθύνονται στους χριστιανούς σήμερα· «κατισχυέτω πας ο λαός της γης, λέγει Κύριος, και ποιείτε· διότι μεθ΄ υμών εγώ ειμι, λέγει Κύριος ο παντοκράτωρ, και το Πνεύμά μου εφέστηκεν εν μέσω υμών» (2, 4).                                                                                            

Αλλά και κάτι άλλο, πολύ απαραίτητο: Έχουμε χρέος να προασπίσουμε την αγία Ορθοδοξία μας από υλοκρατικές ή πνευματοκρατικές εκτροπές. Να προσέξουμε, μήπως με μια βάναυση υλοκρατία σκοτώνουμε το πνεύμα και κρατούμε μόνο το γράμμα, κάνουμε τον τύπο και το σχήμα είδωλο, που το λατρεύουμε, και χρησιμοποιούμε την Εκκλησία για τα γήινα συμφέροντά μας. Να προσέξουμε, όμως, επίσης μήπως με μια ανερμάτιστη πνευματοκρατία απορρίπτουμε τον τύπο, που συγκρατεί την ουσία, παραχαράσσουμε το σχήμα, που φέρει έκτυπη την αλήθεια, και υπάγουμε την Εκκλησία σε φιλοσοφία ανθρώπινη. Όταν εμείς ανταποκριθούμε σ΄ αυτό το χρέος και φυλάξουμε ακέραιη την ορθόδοξη πίστη, την «άπαξ παραδοθείσαν» (Ιδ. 3) από τον Κύριο στους αποστόλους, την οποία εγγυάται η αγία Γραφή, οι πατέρες «εδογμάτισαν» και η Εκκλησία διαφυλάττει και παραδίδει μέχρι των ημερών μας, τότε θα φυλαχθούμε μέσα στον οίκο της δόξης από τους ποικίλους σεισμούς των καιρών μας και θα έχουμε κτήμα μας την ειρήνη του Θεού. Μόνο έτσι θα είμαστε ωφέλιμοι και στους εκτός Εκκλησίας.

***

Ο  Σάββας Ηλιάδης άφησε ένα  σχόλιο για την ανάρτησή σας "Μήνυμα από τον προφήτην Αγγαίον «ΚΡΑΤΕΙΤΕ ΤΑΣ ΠΑ...":

Να έχουμε τις ευχές του!
Τρία χρόνια από την κοίμηση του δασκάλου μας. Ρουφήξαμε τις γνώσεις και τις εμπειρίες του για πολλά χρόνια. Θα τον ευγνωμονούμε και θα προσευχόμαστε πάντοτε για την ψυχή του.