ΕΟΡΤΟΔΡΟΜΙΟΝ

Τροπάριον.

Έδειξεν αστήρ τον προ ηλίου Λόγον, Ελθόντα παύσαι την αμαρτίαν Μάγοις, Σαφώς πενιχρόν εις σπέος τον συμπαθή, Σε σπαργάνοιος ελικτόν· ον γεγηθότες, Ίδον τον αυτόν και βροτόν και Κύριον.

Ερμηνεία.

Καθώς ο αισθητός Εωσφόρος (ο Αυγερινός) δείχνει εις τους ανθρώπους την ανατολήν του αισθητού ηλίου· τοιουτοτρόπως, λέγει, και ο παράδοξος εκείνος αστήρ, όπου εφάνη εν τη ανατολή κατά τον καιρόν της Γεννήσεως του Κυρίου, έδειξεν εις τους αστρολόγους Μάγους τον ενυπόστατον Λόγον του Πατρός, τον όντα προ της κτίσεως του ηλίου, και προ πάντων ομού των αιώνων· ο οποίος δια τούτο ήλθε και εσαρκώθη, ίνα με το μέσον του φωτός της Θεότητός Του παύση το σκότος της αμαρτίας. Έδειξε δε Αυτόν ο αστήρ όχι κινούμενος επάνω εις τους αιθερίους κύκλους του Ουρανού, και από εκεί δημοσιεύων τας ακτίνας του εις τον Κόσμον, καθώς εκεί κινούμενος ο αισθητός ήλιος, δημοσιεύει εις τους ανθρώπους το φως του, όχι! αλλ΄ έδειξε φανερά εις τους Μάγους Εσέ τον συμπαθέστατον και φιλανθρωπότατον Θεόν Λόγον, μέσα εις ένα ευτελέστατον σπήλαιον περιτειλιγμένον όντα με τας ευτελείς και νηπιοπρεπείς φασκίας. Όθεν οι Μάγοι φωτιζόμενοι, χαίροντες είδον Εσέ Θεόν και άνθρωπον τον αυτόν. Διατί λέγει, ότι είδον τον αυτόν Θεόν και άνθρωπον, ενώ άνθρωπον μόνον είδον, ουχί δε και Θεόν; «Θεόν, φησίν, ουδείς εώρακε πώποτε» (Ιωάν. α: 18). Η λύσις είναι αύτη, ότι το «είδον» εδώ δεν σημαίνει μόνον την δια των οφθαλμών όρασιν, αλλά και την δια του νοός γνώσιν. Είδον λοιπόν και εγνώρισαν οι Μάγοι τον Χριστόν, Θεόν και άνθρωπον· Θεόν μεν, δια της του νοός γνώσεως, άνθρωπον δε, δια της των οφθαλμών οράσεως, τόσον από την προφητείαν του Βαλαάμ, όσον από την οδηγίαν του αστέρος· διότι, αν δεν εγνώριζον αυτόν ως Θεόν, πως ήθελαν προσκυνήσει αυτόν δουλικώς; Ή πως άνθρωποι Βασιλείς και δυνάσται ήθελαν καταδεχθή να δωροφορήσουν ένα βρέφος τόσον ταπεινόν, ώστε να ανακλίνεται πτωχικώς επάνω εις ένα παχνί των αλόγων ζώων; Σημείωσαι, ότι, κατά τον ανώνυμον ερμηνευτήν, το «Ίδον» έπρεπε να γράφεται δια διφθόγγου ει ούτως «Είδον»· η ακροστιχίς όμως του «Μελέεσσιν» εμπόδισεν αυτό· όθεν εγράφη δια του ι. Μ΄ όλον τούτο οι Ίωνες εσυνείθιζον να το γράφουν δια του ι, κατά τον Πτωχοπρόδρομον.