ΕΟΡΤΟΔΡΟΜΙΟΝ

Τροπάριον.

Συνελθόντων απείρων λαών, υπό Ιωάννου βαπτισθήναι, αυτός εν μέσω έστη, προσεφώνει δε τοις παρούσι· Τις έδειξεν απειθείς, την οργήν υμίν εκκλίναι την μέλλουσαν; Καρπούς αξίους Χριστώ εκτελείτε· παρών γαρ νυν, ειρήνην χαρίζεται.

Ερμηνεία.

Εκ του Ευαγγελιστού Ματθαίου ερανίζεται ο Μελωδός το παρόν Τροπάριον· φησί γαρ εκείνος περί του Βαπτιστού Ιωάννου: «Ιδών δε (ο Ιωάννης) πολλούς των Φαρισαίων και Σαδδουκαίων ερχομένους επί το Βάπτισμα αυτού, είπεν αυτοίς· γεννήματα εχιδνών, τις υπέδειξεν υμίν φυγείν από της μελλούσης οργής; Ποιήσατε ουν καρπούς αξίους της μετανοίας» (ματθ. γ: 7-8). Ταύτα λοιπόν ερανισθείς ο Μελωδός λέγει, ότι, όταν πάμπολλοι λαοί των Ιουδαίων εσυνάχθησαν δια να βαπτισθούν από τον Ιωάννην, τότε ιστάμενος αυτός εις το μέσον αυτών, έλεγεν εις τους εκεί παρόντας Φαρισαίους και Σαδδουκαίους τα λόγια ταύτα· ω γεννήματα εχιδνών, ποίος σας έδειξε να φύγετε δια του Βαπτίσματος της μετανοίας την μέλλουσαν οργήν της κολάσεως; Λέγει δε αυτούς γεννήματα εχιδνών· διότι εφόνευσαν παρανόμως με διαφόρους τρόπους θανάτου τους Προφήτας και διδασκάλους των, καθώς τα τέκνα των εχίδνων θανατώνουν τας μητέρας των σχίζοντα την κοιλίαν των, και ούτω γεννώνται από αυτάς κατά τους φυσικούς. Θαυμάζει δε ο Πρόδρομος (κατά την ερμηνείαν του Θεοφυλάκτου) με τον λόγον τούτον, πως έγινε να μετανοήση η πονηρά αυτών και αμετανόητος γενεά· όμως εάν (λέγει ο Πρόδρομος) εσείς μετανοήτε τη αληθεία, ποιήσατε και καρπούς αξίους της μετανοίας, ποιήσατε έργα θεάρεστα και άξια της Βασιλείας των Ουρανών· επειδή δεν είναι αρκετόν εις την σωτηρίαν σας μόνον το να προσέλθετε εις το ιδικόν μου Βάπτισμα, χωρίς να κάμετε και έργα αρεστά εις τον Χριστόν, ο Οποίος τώρα ευρισκόμενος εις το μέσον σας, χαρίζεται ειρήνην εις όλους ημάς. Τούτο δε ερανίσθη ο Μελωδός από το ρητόν εκείνο του Ιωάννου το λέγον: «Μέσος υμών έστηκεν (ο Χριστός), Ον υμείς ουκ οίδατε» (Ιωάν. α: 26)· διότι το «μέσος υμών έστηκεν» είναι ταυτόσημον με το «παρών νυν». Ο δε Πτωχός Πρόδρομος λέγει, ότι ερανίσθη τούτο από το ρητόν του Ιωάννου το λέγον: «Μετανοείτε· ήγγικε γαρ η Βασιλεία των Ουρανών» (Ματθ. γ: 2). Βασιλεία δε εγγίζουσα των Ουρανών είναι ο Χριστός· περί ου και αλλαχού είπεν ο Ίδιος: «Η Βασιλεία του Θεού εντός υμών εστι» (Λουκ. ιζ: 21)· προσφυέστερον όμως είναι το ανωτέρω νόημα.