ΕΟΡΤΟΔΡΟΜΙΟΝ

Τροπάριον.

Γεωργός ο και Δημιουργός, μέσος εστηκώς ως εις απάντων, καρδίας εμβατεύει· καθαρτήριον δε πτύον χειρισάμενος, την παγκόσμιον άλωνα πανσόφως διϊστησι, την ακαρπίαν φλέγων, ευκαρπούσιν, αιώνιον ζωήν χαριζόμενος.

Ερμηνεία.


Και τούτο το Τροπάριον είναι ερανισμένον από τον Ευαγγελιστήν Ματθαίον λέγοντα ούτω περί του Χριστού: «Αυτός υμάς βαπτίσει εν Πνεύματι Αγίω και πυρί, ου το πτύον εν τη χειρί αυτού, και διακαθαριεί την άλωνα αυτού, και συνάξει τον σίτον εις την αποθήκην αυτού, το δε άχυρον κατακαύσει πυρί ασβέστω» (Ματθ. γ: 11-12)· τα ίδια γαρ ταύτα λόγια ολίγον αλλάξας ο Μελωδός λέγει, ότι ο Χριστός ο δημιουργός και γεωργός της ιδικής μας φύσεως (δημιουργός μεν λέγεται ως Πλάστης και Ποιητής, γεωργός δε, ως Κριτής των έργων του καθενός, ή διότι δίδει εις ημάς τα σπέρματα των αρετών) Ούτος καθό μεν άνθρωπος στέκεται εδώ εις το μέσον, ως ένας από όλους τους ανθρώπους· «Μέσος, φησίν, υμών έστηκεν, Ον υμείς ουκ οίδατε» (Ιωάν. α: 26)· καθό δε Θεός εξετάζει και ερευνά τας καρδίας των ανθρώπων· μόνου γαρ του Θεού είναι ίδιον το να ηξεύρη τας καρδίας, καθώς λέγει ο Σολομών: «Συ μονώτατος οίδας την καρδίαν πάντων» (γ΄ Βασ. η: 39). Εις τας χείρας λοιπόν τούτου ευρίσκεται, λέγει, καθαρτικόν πτυάρι: ήτοι ο διακριτικός λόγος και διαιρετικός του κρείττονος εκ του χείρονος, κατά τον Πτωχόν Πρόδρομον, ή η κρίσις και εξέτασις, κατά τον Θεοφύλακτον. Με την κρίσιν δε ταύτην και την εξέτασιν αυτός έχει να καθαρίση το αλώνι του, το οποίον είναι ή ο Κόσμος όλος, κατά τον ρηθέντα Πρόδρομον, ή η Εκκλησία, κατά τον Θεοφύλακτον· καθώς γαρ εις το αλώνι ευρίσκεται και σιτάρι και άχυρον, ούτω και εις τον Κόσμον και εις την Εκκλησίαν ευρίσκονται και καλοί και κακοί, οι μεν καλοί, ως σιτάρι, οι δε κακοί, ως άχυρον. Ο Χριστός λοιπόν διαχωρίζει εις δύο το του Κόσμου και της Εκκλησίας παγκόσμιον αλώνι του· και την μεν ακαρπίαν: ήτοι τους κακούς, έχει να κατακαύση με το πυρ το άσβεστον της κολάσεως· όθεν και ο ανώνυμος ερμηνευτής ακαρπίαν ενόησε την κακοκαρπίαν, ως άφωνον λέγομεν τον κακόφωνον μουσικόν· τους δε ποιούντας καρπούς των αρετών έχει να συνάξη εις την αποθήκην της Βασιλείας του, και να χαρίση εις αυτούς ζωήν αιώνιον. Δικαίως δε η αμαρτία ονομάζεται άχυρον· διότι, καθώς το άχυρον είναι ελαφρόν και ευκολόκαυτον και τροφή των αλόγων ζώων, ούτω και η αμαρτία είναι ελαφρά, ευκολοκρήμνιστος και τροφή των πονηρών Δαιμόνων, και έχει να κατακαή από το άσβεστον πυρ της γεένης. Ομοίως και η αρετή δικαίως ονομάζεται σιτάρι· διότι, καθώς το σιτάρι είναι καθαρόν και βαρύ, και εις άρτον μεταποιούμενον γίνεται τροφή των λογικών ανθρώπων, τοιουτοτρόπως και η αρετή είναι καθαρά, είναι με φρένας βαρείας και ηγεμονικάς, και γίνεται άρτος επιτήδειος δια να παρατεθή εις την τράπεζαν του επουρανίου Βασιλέως Χριστού. Σημείωσε ότι και ο Θεολόγος Γρηγόριος ούτως ερμηνεύει τα ανωτέρω: «Τι δε το πτύον; Η κάθαρσις. Τι δε το πυρ; Η του κούφου δαπάνη, και η ζέσις του Πνεύματος» (Λόγος εις τα Φώτα).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου