Μία Πολύτιμη Αλυσίδα -- του αειμνήστου Στεργίου Σάκκου Ομ. Καθηγητού Α.Π.Θ.

Έχει μόλις κλείσει το «χαρμόσυνον Πεντηκοστάριον», όπως ονομάζει η Εκκλησία μας την περίοδο των 50 ημερών από το Πάσχα έως την Πεντηκοστή, όπου εξάρχει η χαρά και η αγαλλίαση των πιστών για τα λαμπρά δώρα της Αναστάσεως· όπου χορεύει η άνοιξη γύρω μας και ζεσταίνονται οι καρδιές μέσα μας από την αγάπη του Θεού, του Δημιουργού και Λυτρωτού μας. Είναι ίσως κατάλληλη η ώρα να σταθούμε πίσω από τις μεγάλες γιορτές της πίστεώς μας, που πέρασαν και να κάνουμε έναν απολογισμό· να μετρήσουμε τον πλούτο, που μας άφησαν, να εκτιμήσουμε τη χάρη, που μας δίνουν, ως σύνολο πλέον, όλες μαζί, το Πάθος, η Ανάσταση, η Ανάληψη, η Πεντηκοστή. Το «τέλος» αυτών των θείων γεγονότων, με τα οποία ο Θεός συνέδεσε την ιστορία του με την ιστορία μας, ο σκοπός, που υπηρετούν και το αποτέλεσμα, που φέρνουν είναι βέβαια η σωτηρία μας, η ελευθερία της ψυχής μας από την ενοχή της αμαρτίας, η λύτρωση του σώματός μας από τη φθορά του θανάτου, η δόξα μας ως αιωνίων όντων. Αλλά το θαυμαστό είναι ότι κανένα από αυτά τα θεία γεγονότα δεν επιτελεί τη σωτηρία μόνο του και απομονωμένο από τα άλλα. Όλα νοούνται μαζί, το ένα συμπληρώνει το άλλο και το ύστερο απορρέει από το πρώτο. Δεν θα μας έσωζε μόνο το Πάθος του Χριστού, αν δεν ακολουθούσε η Ανάσταση. Ούτε θα ήμασταν βέβαιοι για την ισχύ της Αναστάσεως, αν δεν συνέβαινε η Ανάληψη. Αλλά και η Ανάληψη δεν θα μας ωφελούσε, αν δεν ερχόταν πάνω μας το Πνεύμα το Άγιο με την Πεντηκοστή. Το κάθε γεγονός γίνεται κρίκος ιερός, που συνδέεται με το άλλο σχηματίζοντας μία άγια αλυσίδα, απ΄ όπου κρέμεται ο θησαυρός, που λαχταράμε. Είναι το θείο κόσμημα, που χαρίζει ο Κύριος στους δικούς του με το χέρι της Εκκλησίας του.

Στους ύμνους και στα τροπάρια αυτών των ημερών ακούμε συχνά να επισημαίνεται και να προβάλλεται η σχέση και ο σύνδεσμος των γιορτών του Πεντηκοσταρίου, ιδιαίτερα των τριών πρώτων, Πάθους – Αναστάσεως – Αναλήψεως: «Ιδού γαρ ήλθε δια του σταυρού χαρά εν όλω τω κόσμω», ομολογούμε στην αναστάσιμη προσευχή. «Ύμνοις σου την σταύρωσιν, Χριστέ, και την έγερσιν συμφώνως δοξάζομεν λαμπρώς εορτάζοντες επί τη αναλήψει τη σεπτή σου εις αιώνας», ψάλλει ο εκκλησιαστικός ποιητής. Εξάλλου, τη σχέση Αναλήψεως και Πεντηκοστής ψάλλουμε όλοι με το γνωστό απολυτίκιο: «Ανελήφθης εν δόξη, Χριστέ ο Θεός ημών, χαροποιήσας τους μαθητάς τη επαγγελία του Αγίου Πνεύματος». Και βέβαια οι υμνογράφοι στηρίζονται στις διδαχές των πατέρων της Εκκλησίας μας, για να συνθέσουν τους ύμνους τους, και τα βιώματα, που εκφράζουν είναι εμπειρίες και βιώματα του πληρώματος της Εκκλησίας. Ο λαός του Θεού με το νου και την καρδιά του θαυμάζει τη σοφία του Κυρίου του, υμνεί με ευγνωμοσύνη τη θεία οικονομία του και τον δοξάζει για το ένδοξο σχέδιο της σωτηρίας του ανθρώπου και της ανακαινίσεως του κόσμου: «Γηράσαντα, Κύριε, κόσμον πολλοίς αμαρτήμασι καινίσας τω πάθει σου και τη εγέρσει σου, ανελήλυθας οχούμενος νεφέλη προς τα επουράνια· δόξα τη δόξη σου». Είναι προφανές ότι προ πάντων η Ανάληψη παίρνει ένα ιδιαίτερο χρώμα μέσα στον καμβά των σωτηρίων γεγονότων, που γιορτάζουμε. Συνδυάζεται αυτή μόνον με όλα τα άλλα και με το καθένα χωριστά, φαίνεται ότι η παρουσία της είναι λειτουργική και καθοριστική για το σύνολο. Και πράγματι. Αν προσέξουμε και εμβαθύνουμε στη σημασία, που έχει το ότι ο Χριστός με το αναστημένο σώμά του αναλήφθηκε κοντά στον Θεό Πατέρα, Θεός και άνθρωπος τώρα πια, θα αντιληφθούμε το γιατί. Διότι η Ανάληψη αποτελεί την εγγύηση για όλα τα κέρδη, που μας παρέχουν τα άλλα γεγονότα. Παίρνει το σώμα του Χριστού που έπαθε για χάρη μας και που αναστήθηκε για τη δόξα μας και το ασφαλίζει κοντά στον Θεό Πατέρα αιώνια. Το Πάθος και η Ανάσταση δεν χάνονται, αλλά κατατίθενται στην τράπεζα του ουρανού. Έτσι εμείς εδώ κάτω, σ΄ αυτόν τον κόσμο, έχουμε αντίκρυσμα για την πίστη μας, ότι θα αναστηθούμε και θα θεωθούμε, εκείνο το ανειλημμένο σώμα του Χριστού μας. Είναι, όπως θα λέγαμε με ένα σύγχρονο παράδειγμα, η Ανάληψη το save στο computer του Θεού, η λειτουργία, που διασώζει τις άλλες λειτουργίες μέσα στον υπολογιστή της σωτηρίας μας. Αυτή βεβαιώνει ότι η Ανάσταση είναι γεγονός αμετάκλητο. Όπως, εξάλλου, αυτή ανοίγει το δρόμο και στον Παράκλητο, που έρχεται να αναπληρώση τη θέση του Διδασκάλου στη ζωή των μαθητών, αλλά και να κρατήση ζωντανή την επαφή μαζί του. Πόση σοφία, αλλά και πόση αγάπη χρειαζόταν για ένα τέτοιο σχέδιο, μόνο ένας Θεός θα μπορούσε να το δείξη. Εμείς ευγνώμονα απολαμβάνουμε τις δωρεές του και τον δοξάζουμε. Δεν κατέβηκε μόνο σαν δούλος σκαλί – σκαλί τη σκάλα της ταπεινώσεως, από Θεός να γίνη άνθρωπος, αλλά ανέβηκε θριαμβευτής με άλματα τα ύψη της δόξας ως Θεάνθρωπος ανεβάζοντας μαζί του κι εμάς τους ανθρώπους, που μας έκανε αδελφούς του. Μέσα στις γιορτές του Πεντηκοσταρίου χαρήκαμε όλη αυτή τη χάρη αρμολογημένη σε πολύτιμη αλυσίδα. Η χάρη, όμως, μένει, κι όσο πιο πολύ τη βιώνουμε τόσο πιο πολύ μας ανανεώνει. Έχουμε στα χέρια μας έναν πλούτο, που μπορεί να γεμίση τη ζωή μας με νόημα και την ύπαρξή μας με χαρά.