ΕΟΡΤΟΔΡΟΜΙΟΝ

Τροπάριον.

Ίδμεν το πρώτον την πανώλεθρον κλύσιν, Οικτρώς σε πάντων εις φθοράν παρεισάγειν, Ω τρισμέγιστα χρηματίζων και ξένα· Νυν δε κλύσαντα Χριστέ την αμαρτίαν, Δι΄ ευπάθειαν, και βροτών σωτηρίαν.

Ερμηνεία.

Ω Βασιλεύ, λέγει, Χριστέ, όστις ου μόνον θαυματουργείς τα μεγαλώματα και παράδοξα θαύματα, αλλά και φανερώνεις αυτά εις τους ιδικούς σου Προφήτας δια τινος εμφανείας και αποκαλύψεως (τούτο γαρ δηλοί το «χρηματίζων»),  ημείς ηξεύρομεν δύο μεγάλους κατακλυσμούς δι΄ ύδατος, οίτινες ενεργήθησαν από σε, τον παλαιόν εκείνον και πρώτον, τον επί του Νώε γενόμενον, και τον τωρινόν τούτον και τελευταίον, τον επί της σης ενσάρκου Οικονομίας ενεργηθέντα. Αλλά τον μεν πρώτον εκείνον τον πανώλεθρον κατακλυσμόν ηξεύρομεν ότι έφερες εις τον κόσμον οικτρώς και ελεεινώς, δια την κοινήν φθοράν και καταποντισμόν των τότε πονηρών ανθρώπων· τούτον δε τον επί σου γενόμενον ηξεύρομεν ότι ενήργησας, ίνα εκ του εναντίου κατακλύσης μεν και καταποντίσης μόνην την ημών αμαρτίαν, προξενήσης δε εις ημάς εν τοις Ουρανοίς την καλοπάθειαν και σωτηρίαν. Ώστε ο μεν πρώτος κατακλυσμός ήτον αφανιστικός των αμαρτανόντων ανθρώπων, ο δε δεύτερος ούτος κατακλυσμός, ο δια του αγίου Βαπτίσματος εκτελούμενος, δεν γίνεται αφανιστικός των αμαρτανόντων ανθρώπων, αλλά μόνης της αμαρτίας· διότι ημείς βαπτιζόμενοι μέσα εις το ύδωρ της αγίας Κολυμβήθρας, την μεν αμαρτίαν εκεί θάπτομεν· ημείς δε καθαροί και λελαμπρυσμένοι από εκεί ανιστάμεθα. Ερανίσθη δε ο Μελωδός την λέξιν «ευπάθειαν» από τον Αρεοπαγίτην Διονύσιον· ούτος γαρ ταύτην εξέλαβεν επί της θεοειδούς και αφθόνου ευφροσύνης των Ουρανίων Αγγέλων, και ουχί επί της ιδικής μας εμπαθούς ηδονής. Ούτω λοιπόν λέγει: «Λοιπός ημίν εις διασάφησιν ο περί της χαράς των ουρανίων διακοσμήσεων λόγος· και γαρ άδεκτοι παντελώς εισι της καθ΄ ημάς εμπαθούς ηδονής, συγχαίρειν δε Θεώ λέγονται τη των απολωλότων ευρέσει κατά την θεοειδή ραστώνην, και την επί τη προνοία και σωτηρία των επί Θεόν επιστρεφομένων αγαθοειδή και άφθονον ευφροσύνην, και την ευπάθειαν εκείνην την άρρητον, ης εν μεθέξει πολλάκις γεγόνασι και άνδρες Ιεροί, κατά τας θεουργούς των θείων ελλάμψεων επιφοιτήσεις» (Κεφάλαιον ιε΄ περί ουρανίου Ιεραρχία).