Τα αίτια των ασθενειών – του αγίου Βασιλείου του Μεγάλου.

Όλαι αι ασθένειαι, προς θεραπείαν των οποίων βλέπομεν ότι ενίοτε η ιατρική επιστήμη χρησιμεύει, δεν είναι φυσικαί. Διότι πολλάκις αι ασθένειαι είναι μάστιγες αμαρτημάτων, συντελούσαι προς επιστροφήν και μετάνοιαν. Διότι ο Απόστολος λέγει, ότι «ον αγαπά Κύριος παιδεύει» και «δια τούτο εν ημίν πολλοί ασθενείς και άρρωστοι και κοιμώνται ικανοί· ει γαρ εαυτούς κατεκρίνομεν, ουκ αν εκρινόμεθα· κρινόμενοι δε υπό του Κυρίου παιδευόμεθα, ίνα μη συν τω κόσμω κατακριθώμεν» (Α΄ Κορ. ΙΑ΄ 30—32). Οι τοιούτοι λοιπόν ησυχάζοντες και αφέντες κατά μέρος τας ιατρικάς συνταγάς και παραγγελίας, πρέπει να υπομένωσι τα ακούσια παθήματα, κατά τον λέγοντα· «Θέλω υποφέρει την οργήν του Κυρίου, διότι ημάρτησα εις Αυτόν» (Μιχ. Ζ΄ 9) και συνάμα να επιδείξωσι την διόρθωσιν, παρουσιάζοντες καρπούς αξίους της μετανοίας και να ενθυμώνται τον Κύριον, λέγοντα: «ιδού έγινες υγιής, πρόσεχε άλλοτε να μη αμαρτήσης, δια να μη πάθης χειρότερον τι». Γίνεται δε και κάποτε κατ΄ αίτησιν του πονηρού, διότι ο φιλάνθρωπός μας Δεσπότης παραχωρεί, ώστε ο πονηρός να πειράζη τους μεγάλους αγωνιστάς, δια να καταστρέψη την μεγαλαυχίαν αυτού δια της άκρας υπομονής των δούλων Του, καθώς τούτο εμάθομεν γινόμενον επί του Ιώβ. Και πολλάκις προτείνονται υπό του Θεού ως υπόδειγμα εις τους ραθύμους και αμελείς οι δυνάμενοι μέχρι θανάτου να εγκαρτερήσουν εις τα αλγεινά, καθώς ο Λάζαρος, όστις αν και είχε τόσας πληγάς, δεν είναι γεγραμμένον πουθενά, ούτε να εζήτησε τίποτε από τον πλούσιον, ούτε να δυσηρεστήθη δια την τόσην ταλαιπωρίαν της θέσεώς του, δια τούτο και απήλαυσε την εν τω κόλπω του Αβραάμ ανάπαυσιν, ως απολαβών τα κακά εν τη ζωή του. Ευρίσκομεν και άλλην αιτίαν αρρωστημάτων συμβαίνουσαν εις τους αγίους, καθώς επί του Αποστόλου. Δια να μη φανή δηλαδή ο θείος Παύλος ότι υπερβαίνει τους όρους της ανθρωπίνης φύσεως και να μη το εκλάβη κανείς ότι εν φυσική καταστάσει έχει τι υπεράνθρωπον (θείον), πράγμα, το οποίον έπαθον οι κάτοικοι της Λυκαονίας (Πραξ. ΙΔ΄ 18), διότι ηθέλησαν να προσφέρουν στέατα και ταύρους, νομίσαντες ως Θεόν αυτόν και δια τούτο εις παράστασιν της ανθρωπίνης φύσεως συνεχωρήθη συχνά—πυκνά να αρρωστά. Εκ της ιατρικής επιστήμης εις τους τοιούτους τι κέρδος ημπορεί να προκύψη και όχι μάλλον κίνδυνοι μετεωριζομένους εκ του ορθού λόγου εις την επιμέλειαν του σώματος; Εις τους ασθενήσαντας λοιπόν ένεκα κακής διαίτης και ταλαιπωρημένης ζωής, καθώς τύπον και υπογραμμόν πρέπει να μεταχειρισθώμεν την θεραπείαν του σώματος δια την επιμέλειαν της ψυχής. Διότι το να αποφεύγωμεν όλως διόλου την από της ιατρικής επιστήμης ωφέλειαν είναι φιλόνικον και το να εξαρτώμεν την ελπίδα της υγείας μας εκ των χειρών των ιατρών είναι κτηνώδες. Αλλά καθώς μεταχειριζόμεθα μεν την γεωργικήν τέχνην ζητούμεν δε παρά του Θεού καρπούς και εις τον πλοίαρχον μεν το πηδάλιον επιτρέπομεν, εις δε τον Θεόν προσευχόμεθα να σωθώμεν εκ του πελάγους, ούτω και όταν τον ιατρόν προσκαλέσωμεν, διότι ο υγιής λόγος το απαιτεί, δεν απομακρυνόμεθα της προς τον Θεόν ελπίδος.

(Από το βιβλίο «ΟΔΗΓΟΣ» του αγίου Αναστασίου του Σιναϊτου).