Τροπάριον.

Ήκεις πλανήτιν, προς νομήν επιστρέφων, Την ανθοποιόν, εξ ερημαίων λόφων, Η των Εθνών έγερσις, ανθρώπων φύσιν· Ρώμην βιαίαν, του βροτοκτόνου σβέσαι, Ανήρ φανείς τε και Θεός προμηθεία.

 

Ερμηνεία.

(Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου).

 

Από δύο μέρη ερανίσθη το παρόν Τροπάριον ο σοφός Μελωδός. Πρώτον, από την παραβολήν όπου είπεν ο Κύριος «Τις άνθρωπος εξ υμών έχων εκατόν πρόβατα, και απολέσας εν εξ αυτών ου καταλείπει τα εννενήκοντα εννέα εν τη ερήμω, και πορεύεται επί το απολωλός, έως εύρη αυτό, και ευρών, επιτίθησιν επί τους ώμους αυτού χαίρων, και ελθών εις τον οίκον συγκαλεί τους φίλους και τους γείτονας, λέγων αυτοίς: συγχάρητέ μοι, ότι εύρον το πρόβατόν μου το απολωλός;» (Λουκ. ιε: 4). Και δεύτερον, από το Βιβλίον της εξόδου, όπου γέγραπται: «Εάν συναντήσης τω βοϊ του εχθρού σου, ή τω υποζυγίω αυτού πλανωμένοις, αποστρέψας αποδώσεις αυτώ· εάν δε ίδης το υποζύγιον του εχθρού σου πεπτωκός υπό τον γόμον αυτού, ου παρελεύση αυτό, αλλά συναρείς αυτό μετ΄ αυτού» (Έξ. κγ: 4-5). Εκ τούτων λοιπόν συγκροτήσας το Τροπάριον τούτο, λέγει ο χαριτώνυμος Ιωάννης: Χριστέ ο Θεός, όστις είσαι η ανάστασις των Εθνών των εμπεσόντων εις τον βόθρον της ασεβείας και αμαρτίας, συ γενόμενος τέλειος άνθρωπος δια την περί τον άνθρωπον πρόνοιαν, και τέλειος μείνας Θεός, ήλθες εις ημάς πρώτον δια να γυρίσης από τας ερήμους και δύσβατα όρη και βάραθρα, ως είπεν ο Θεολόγος Γρηγόριος, την πεπλανημένην φύσιν των ανθρώπων. Που να την γυρίσης; Εις την βοσκήν την ψυχοτρόφον και τα άνθη ποιούσαν της ευσεβείας και αρετής· συ γαρ ο Ποιμήν ο καλός αφήσας μεν τα εννενήκοντα εννέα πρόβατά σου, τας χοροστασίας δηλαδή των Αγγέλων, αίτινες διαιρούνται εις εννέα τάγματα κατά τον Αρεοπαγίτην Διονύσιον, εφρόντισας διόλου δια την επιστροφήν του πλανηθέντος γένους των ανθρώπων. Δεύτερον, ίνα δια της επιστροφής τούτου σβύσης και αφανίσης την βιαίαν και τυραννικήν δύναμιν του ανθρωποκτόνου Διαβόλου, την οποίαν μεταχειριζόμενος, επλάνησε τον Αδάμ και όλον το γένος του.