Η ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ του Αγίου Ιουστίνου (Πόποβιτς)

Η κυριαρχία αυτή και επιβολή του τύπου του Ευρωπαίου ανθρώπου, μολονότι έχει γίνει εις την συνείδησιν των περισσοτέρων ανθρώπων κάτι το εντελώς φυσικόν και ομαλόν, αρχίζει τελευταίως να τρομάζη τους γνωρίζοντας τα πράγματα. Είναι όντως η μεταφυσική του ευρωπαίου ανθρώπου και η έμπρακτος βίωσις και εφαρμογή της εις όλα τα επίπεδα της ανθρωπίνης ζωής, η σωτηρία του ανθρώπου από τα δεινά του ή μήπως πρόκειται περί μιας τρομακτικής απάτης, προετοιμαζούσης τον τάφον του ανθρωπίνου είδους; Η απάντησις εις αυτήν την ερώτησιν απαιτεί μίαν ανάλυσιν των βασικών αρχών και καρπών του ευρωπαϊκού ανθρωπιστικού πολιτισμού και το ζύγισμα αυτών εις τον ζυγόν της αληθείας. Δέον να παρατηρηθή ευθύς εξ αρχής ότι το κριτήριον εις την στάθμισιν των πραγμάτων δύναται να είναι η εσωτερική δομή και ποιότης των και επ΄ ουδενί λόγω η εξωτερική λάμψις και το μέγεθος. Η ευαγγελική αλιευτική μέθοδος είναι η μόνη προσεγγίζουσα τον πυρήνα των πραγμάτων και απελευθερώνουσα από το «σώμα» του ψεύδους και της απάτης, όσον μεγάλο και αν είναι αυτό*                                                                                                                                                                     
*Είναι περιττόν και να λεχθή ότι η κρίσις μας αφορά όχι τους ανθρώπους, αλλά τας αρχάς και τας ιδέας των, επί τη βάσει των οποίων αυτοί προσπαθούν να οργανώσουν όλην την ζωήν του ανθρώπου. Η διάκρισις μεταξύ του αμαρτωλού ως θεοειδούς εικόνος και της αμαρτίας ως κατακριτέας ασθενείας του, είναι ο βασικός ευαγγελικός νόμος.