Ἡ Διαχρονικὴ Συμφωνία τῶν Ἁγίων Πατέρων γιὰ τὸ Ὑποχρεωτικὸ τοῦ 15ου Κανόνος
τῆς Πρωτοδευτέρας Συνόδου περὶ Διακοπῆς Μνημονεύσεως Ἐπισκόπου Κηρύσσοντος
ἐπ’ Ἐκκλησίας Αἵρεσιν
Τό «δημοσίᾳ καί γυμνῇ τῇ κεφαλῇ ἐπ’ Ἐκκλησίας»
δέν ἔχει ἀσφαλῶς την ἔννοια μόνο εἰς τήν διά λόγων κηρυττομένη αἵρεσι, ἀλλά καί εἰς τήν δι’ ἔργων, καθώς ἐπίσης καί ὄχι μόνο εἰς τήν ἀκουστικήν κήρυξι ἀλλά καί εἰς τήν
ὀπτικήν. Δηλαδή ἄν σήμερα π.χ. ὁ Πατριάρχης συλλειτουργῆ και συμπροσεύχεται μέ τόν Πάπα, καί αὐτό διά τῆς τηλεοράσεως καθίσταται γνωστό καί εἰς τόν τελευταῖο Ὀρθόδοξο, αὐτό ἀσφαλῶς ἐντάσσεται εἰς τήν δημοσίᾳ καί γυμνῇ τῇ κεφαλῇ ἐπ’
Ἐκκλησίας κηρυττομένη αἵρεσι, ἐπειδή ἡ ὅρασις εἶναι πιστοτέρα τῆς ἀκοῆς καί τά ἔργα ἀξιοπιστότερα τῶν λόγων. Ἐπίσης τό ἴδιο ἰσχύει καί ἄν ὁ Ἐπίσκοπος κηρύττη κάποια
αἵρεσι, ἡ ὁποία καταγράφεται σέ βιβλίο γραμμένο ἀπό αὐτόν. Γίνεται φανερό ὅτι αὐτό πού ἀπαιτεῖ ὁ ἱερός Κανών διά τήν ἀποτείχισι εἶναι ὁ ἀποτειχιζόμενος νά εἶναι
βέβαιος ἀπό ποῦ ἀποτειχίζεται, διότι ἐν ἐναντίᾳ περιπτώσει ὑπάρχει κίνδυνος πλάνης, ἀδίκου κρίσεως καί σχίσματος.
Ἡ Διαχρονικὴ Συμφωνία τῶν Ἁγίων Πατέρων γιὰ τὸ Ὑποχρεωτικὸ τοῦ 15ου Κανόνος
τῆς Πρωτοδευτέρας Συνόδου περὶ Διακοπῆς Μνημονεύσεως Ἐπισκόπου Κηρύσσοντος ἐπ’ Ἐκκλησίας Αἵρεσιν.
isbn : 978-960-99445-6-4
Copyright c 2012
Ἱερομόναχος π. Εὐθύμιος Τρικαμηνᾶς
Degiorgio Ἐκδόσεις
Δροσερὸ Τρικάλων, Τ.Θ. 135, 421 00 Τρίκαλα
Τηλ.: 24310-43622, Fax: -29887
ptheditions.blogspot.com
lorenzodegiorgio@hotmail.gr ● info@degiorgio.gr
Ευθυμίου Τρικαμηνά
Ιερομονάχου
Ἡ Διαχρονικὴ Συμφωνία τῶν Ἁγίων Πατέρων γιὰ τὸ
Ὑποχρεωτικὸ τοῦ 15ου Κανόνος τῆς Πρωτοδευτέρας
Συνόδου περὶ Διακοπῆς Μνημονεύσεω Ἐπισκόπου
Κηρύσσοντος ἐπ’ Ἐκκλησίας Αἵρεσιν.
Degiorgio Εκδοσεις
ΤΡΙΚΑΛΑ 2012
Ἡ παροῦσα ἔκδοσις ἐχρηματοδοτήθη εὐγενῶς ὑπό πνευματικῶν ἀδελφῶν
ὡς μικρή προσφορά εἰς τόν ὑπέρ Πίστεως ἀγῶνα καί διανέμεται δωρεάν.
Ἐπιτρέπεται ἡ καθ᾿ οἱονδήποτε τρόπο ἀναπαραγωγὴ τοῦ παρόντος κειμένου,
πρὸς ἐνημέρωσι καὶ ὑπεράσπισι τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως, μὲ μόνη προϋπόθεσι
τὴν ἀναφορὰ τῆς παρούσης ἐκδόσεως-πηγῆς.
Ἀφιερώνεται εἰς τούς Ἀδελφούς, πού ἐξῆλθον τῆς Βαβυλῶνος τοῦ
Οἰκουμενισμοῦ καί τῆς Νέας Ἐποχῆς· καί εἰς Ἐκείνους, πού μέ Ἁγνή
Προαίρεσι διστάζουν νά ἐξέλθουν, φοβούμενοι εἴτε τά Σχίσματα εἴτε τίς
Ἀπειλές τῶν Ἐπισκόπων καί Πνευματικῶν Ταγῶν.
Περιεχόμενα
Πρόλογος. 13
Α΄.Ὁ 15ος κανών τῆς Πρωτοδευτέρας Συνόδου καί προ-
σέγγισις τῶν νοημάτων του. . 17
Β΄ Ἡ σύγκρισις τοῦ 15ου Κανόνος τῆς Πρωτοδευτέρας
Συνόδου μέ ἄλλους καί ἡ ἐκ ταύτης ὑποχρεωτική
ἐφαρμογή του. . 53
Γ΄.Ἡ στάσις τῶν Ὀρθόδοξων πρός τούς κηρύσσοντας αἵ-
ρεσι ἐπισκόπους. Ἡ πρακτική ἐφαρμογή του 15ου Κα-
νόνος τῆς Πρωτοδευτέρας Συνοδοῦ διαχρονικά. . 75
1.Ἡ Καινή Διαθήκη διά τήν στάσι τῶν πιστῶν ἀπένα-
ντι στούς αἱρετικούς. . 76
2.Ἡ συμφωνία τῶν ἀποστολικῶν Πατέρων διά τήν
ἀπομάκρυνσι ἀπό αἱρετικούς ψευδοποιμένες. . 78
3.Ἡ διαχρονική ἐφαρμογή τοῦ 15ου Κανόνος ἀπό τούς
μετά τόν γ΄ αἰῶνα μεγάλους Πατέρες. . 80
α΄. Ὁ Μέγας Βασίλειος. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
β΄. Ὁ Μέγας Ἀθανάσιος. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
γ΄. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. . . . . . . . . . . . . 94
δ΄. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ θεολόγος. . . . . . . . . . . . . . . 101
ε΄. Ὁ ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας. . . . . . . . . . . . . 106
ϛ΄. Ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής. . . . . . . . . . . . . 114
ζ΄. Ὁ ἅγιος Σωφρόνιος, Πατριάρχης Ἱεροσολύμων 130
η΄. Ἡ Ἀποτείχισις στά χρόνια τῆς Εἰκονομαχίας . . . 131
ι.Πρώτη Περίοδος: Ἡ ἀντιμετώπισις ἀπό τήν Ζ΄ Οἰκουμενική Σύνοδο ὅσων
δέν ἀποτειχίστηκαν καταδεικνύει τήν ὑπάρχουσα Παράδοσι.. . . . . 131
ii. Δεύτερη Περίοδος τῆς Εἰκονομαχίας . . . . . . . . 137
θ΄. Ὁ ὅσιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης. . . . . . . . . . . . . . 143
ι΄. Ὁ Μέγας Φώτιος. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147
ια΄. Ἡ ἐφαρμογή τοῦ 15ου Κανόνος σέ ἐπίπεδο Το-
πικῶν Ἐκκλησιῶν. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150
ιβ΄. Ἡ ἀποτείχισις τῶν Ἁγιορειτῶν ἐπί Πατριάρχου
Ἰωάννου τοῦ Βέκκου. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155
ιγ΄. Ἡ ἀποτείχισις τοῦ ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ. . . 169
ιδ΄. Ἰωσήφ ὁ Βρυέννιος: Διδασκαλία περί Ἀποτειχί-
σεως ἔμπρακτος. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
ιε΄. Ἅγιος Μᾶρκος ὁ Εὐγενικός: Οἱ ἀγῶνες καί ἡ
ἀποτείχισίς του . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198
4.Τό Αὐτοκέφαλο τοῦ 1850: Μιά κακή καί λανθασμέ-
νη ἀποτείχισις, πού ἰσοῦται μέ σχίσμα. 220
5.Ἡ παναίρεσις τοῦ Οἰκουμενισμοῦ καί οἱ δύο ἀπο-
τειχίσεις τοῦ 20ου αἰῶνος. 222
α΄. Ἡ ἀποτείχισις τοῦ Παλαιοῦ Ἡμερολογίου. . . . . 227
β΄. Ἡ ἀποτείχισις τῶν Ἁγιορειτῶν ἀπό τόν Πατριάρ-
χη Ἀθηναγόρα. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258
Δ΄. Ἡ σύγχρονος ἐκκλησιαστική κατάστασις ἐν σχέσει μέ
τόν 15ον Κανόνα τῆς Πρωτοδευτέρας Συνόδου . 275
α΄. Ὁ φόβος ὅτι ἡ ἀποτείχισις θα ὁδηγήση σέ σχίσμα 281
β΄. Ὁ φόβος ὅτι ὁ ἀποτειχιζόμενος ἐξέρχεται τῆς
Ἐκκλησίας. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 285
γ΄. Ἡ ἄποψις τῆς δυνητικῆς ἑρμηνείας τοῦ 15ου Κα-
νόνος τῆς Πρωτοδευτέρας Συνόδου . . . . . . . . . . 287
δ΄. Τό ὅτι θά μνημονεύωμε «ἄχρι καιροῦ» μέ τελευ-
ταῖο ὅριο τό «κοινό ποτήριο». . . . . . . . . . . . . . . . 299
ε΄. Τό ἐπιχείρημα ὅτι δέν μολυνόμεθα, οὔτε συμμε-
τέχομε εἰς τήν αἵρεσι, ἄν δέν ἀποτειχισθοῦμε, ἐφ’
ὅσον ἔχωμε ὀρθόδοξο φρόνημα. . . . . . . . . . . . . . 300
στ΄. Ὁ φόβος μήπως καταλήξωμε ὡσάν τίς παρατά-
ξεις καί τά σχίσματα τῶν Παλαιοημερολογιτῶν . 302
ζ΄. Ἡ θεωρία τῆς συντεταγμένης ἀποτειχίσεως μέ
τούς στρατηγούς πρωτοστάτας εἰς αὐτήν. . . . . . 303
η΄. Ὁ φόβος τῶν πνευματικῶν ἐπιπτώσεων (ποινῶν,
καθαιρέσεων, στερήσεως μυστηρίων κλπ.). . . . . 306
θ΄. Τό ἐπιχείρημα ὅτι οἱ λαϊκοί δέν ἀποτειχίζονται,
ἀλλά μόνον οἱ κληρικοί, οἱ ὁποῖοι καί μνημονεύουν 307
ι΄. Τό ἐπιχείρημα ὅτι ὁ Οἰκουμενισμός δέν ἔχει κα-
ταδικασθῆ ὑπό Συνόδου ὡς αἵρεσις, καί ὡς ἐκ
τούτου δέν ἀποτελεῖ καταδικασμένη αἵρεσι. . . . 308
Ἐπίλογος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 313
Βιβλιογραφία . 317
Πρόλογος
Εἶναι ἀλήθεια ὅτι πολύς λόγος γίνεται εἰς τήν ἐποχή μας γιά τόν ἤδη πολυσυζητημένο ΙΕ΄ (15ον) Κανόνα τῆς Πρωτοδευτέρας Συνόδου ἐπί ἁγίου Φωτίου καί ἀντίθετες ἀπόψεις
ἐκφράζονται ὅσον ἀφορᾶ τήν ἀναγκαία καί ὑποχρεωτική ἤ μή τήρησί του. Προφανῶς οἱ ἀπόψεις ἐπηρεάζονται ἀπό τήν προαίρεσι ἑκάστου καί εἰδικά ἀπό τήν τοποθέτησί του εἰς τήν σημερινή κατάστασι τῆς Ἐκκλησίας καί τήν ταχείαν ἐξάπλωσι, ἑδραίωσι καί ἐπιβολή τῆς αἱρέσεως τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. Ὡς ἐκ τούτου ὁ ἐν λόγῳ κανών λόγῳ τῆς διαφορετικῆς ἑρμηνείας του γίνεται στήριγμα καί ὀχύρωμα καί δι’ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι ἀπομακρύνονται ἀπό τούς Οἰκουμενιστές Ἐπισκόπους ἐκκλησιαστικῶς διά τῆς ἀποτειχίσεως, καί δι’ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι παραμένουν ἐκκλησιαστικῶς ἑνωμένοι μέ αὐτούς.
Ἐκτός ἀπό τόν ΙΕ΄ Κανόνα, ὑπάρχουν καί ἄλλοι ἱεροί
Κανόνες τούς ὁποίους κατά καιρούς ἑρμήνευσαν κατά τό δοκοῦν καί πρός ἑδραίωσι τῶν ἀπόψεών των, ὅπως ὁ Θ΄ τῆς Δ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ὁ ὁποῖος ἀναφέρεται εἰς τήν «ἔκκλητον» τοῦ Κωνσταντινουπόλεως καί τοῦ Ρώμης, διά τόν ὁποῖον Κανόνα γράφει ὁ ἅγ. Νικόδημος ἑρμηνεύοντάς
τον: «Ὡσεί μέλισσαι κηρίον, οὕτω διάφοροι γνῶμαι περιεκύκλωσαν τό μέρος τοῦ παρόντος Κανόνος…» (ὑποσημ. εἰς Θ΄ τῆς Δ΄ Οἰκουμ.). Ἐπίσης ὁ Δ΄ τῆς ἐν Ἀντιοχείᾳ Συνόδου εἰς τήν παρερμηνεία τοῦ ὁποίου ἐστηρίχθησαν οἱ Ἐπίσκοποι διά νά καθαιρέσουν τόν ἅγ. Ἀθανάσιο καί τὸν ἅγ. Ἰωάννη
Χρυσόστομο κ.ἄ. Εἶναι λοιπόν σημαντικό, προκειμένου νά στηρίξωμε τίς ἐνέργειές μας σέ κάποιον ἱερό Κανόνα νά μήν κινούμεθα ἐμπαθῶς μέ προσωπικά κίνητρα καί ἰδιοτέλεια, ἀλλά νά ἀποβλέπωμε μέ τίς ἐνέργειές μας εἰς τήν ὠφέλειαν τῆς Ἐκκλησίας, τό κοινό καλό ὅλων καί τήν θεραπείαν τοῦ ὑπάρχοντος προβλήματος. Διότι, ἄν μέ ἀνιδιοτέλεια καί ἀγάπη διά τήν Ἐκκλησία κινούμεθα, χωρίς ἐμπάθεια καί ὑστεροβουλία, τότε, ἀκόμα κι ἄν ἔχωμε διαφορετικές θέσεις καί ἀπόψεις, θά συναντώμεθα εἰς τήν ἀγαθήν προαίρεσι ἑκάστης πλευρᾶς καί ἑκάστου προσώπου καί δέν θά ὑπάρχη ὁ μεταξύ μας πόλεμος, ὁ ὁποῖος τό μόνο πού
προσφέρει εἶναι βοήθεια εἰς τήν ἐξάπλωσιν τῆς αἱρέσεως καί ὕλη διά νά ἀνάψη καί ἐπεκταθῆ ἡ αἱρετική πυρκαϊά. Ἂν ὑπάρχουν αὐτές οἱ ἀγαθές προϋποθέσεις, τότε θά συμβουλεύωμε ἕκαστος τόν ἀδελφόν αὐτοῦ νά προσέχη νά μήν ἐκκλίνη δεξιά ἤ ἀριστερά καί κυρίως θά προσευχώμεθα ἐπισταμένως δι’ αὐτό, καί δέν θά ἀπαιτοῦμε μέ τρόπο αὐθεντικό καί ἐξουσιαστικό τήν ἀναγνώρισι ὡς ὀρθῆς τῆς θέσεώς μας καί τήν ὑποταγή του εἰς αὐτήν. Ἄν
ὑπάρχουν, τέλος, αὐτές οἱ ἀγαθές προϋποθέσεις θά ἐνεργήση καί ἡ φωτιστική χάρις τοῦ Θεοῦ, ὥστε νά πράξωμε εἰς τήν παροῦσα κατάστασι τό δέον γενέσθαι καί δέν θά παρουσιάζωμε τήν εἰκόνα τοῦ πύργου τῆς Βαβέλ, εἰς τήν ὁποία τελικῶς οἱ οἰκοδομοῦντες διεσκορπίσθησαν λόγω ἀσυνεννοησίας καί ἀπουσίας τῆς θείας βοηθείας.
Μέ αὐτές τίς προϋποθέσεις καταγράφονται οἱ ἑπόμενες σκέψεις καί ἀπόψεις, προκειμένου
νά συμβάλλουν εἰς τήν παροῦσα κατάστασι
τῆς αἱρέσεως διά τήν ἐξάπλωσι καί ἑδραίωσι τῆς ὁποίας ἀσφαλῶς φέρομεν ἅπαντες εὐθύνη καί μάλιστα ἀνάλογον ὁ καθένας τῆς θέσεώς του, τῆς γνώσεως καί τοῦ ἀξιώματός του μέσα στήν Ἐκκλησία. Οὐδεμία δέ πρόθεσις ὑπάρχει ἐπιβολῆς τῶν ἰδίων ἀπόψεων, ἤ κατακρίσεως τῶν διαφορετικῶς σκεπτομένων, ἤ αὐτοδικαιώσεως, ἤ πολύ περισσότερο, καταλογίσεως εὐθυνῶν. Διότι πρέπει νά ἔχωμε συνειδητοποιήσει ὅτι οἱ πράξεις μας καί οἱ προθέσεις μας θά κριθοῦν ἀπό τόν ἐτάζοντα νεφρούς καί καρδίας Θεόν.
Συνεχίζεται.