Ιερομόναχος Ευθύμιος Τρικαμηνάς. ερμηνεία του 15ου Κανόνος από το νέο βιβλίο του, που μόλις κυκλοφόρησε.

Εἶναι ὄντως ἀπαράμιλλος ἡ θεολογική ἀκρίβεια καί συγχρόνως ἡ ὁμολογιακή διάθεσις τῶν ἁγιορειτῶν Πατέρων στό θέμα τῆς μνημονεύσεως καί ἀποτειχίσεως. Οἱ Πατέρες ἐπιέζοντο ἀπό τόν Αὐτοκράτορα καί τόν Πατριάρχη Ἰωάννη τόν Βέκκο νά δεχθοῦν τήν μνημόνευσι τοῦ Πάπα στή Θεία Λειτουργία, ὡς κάτι ἁπλό καί θά λέγαμε τυπικό.

Ἐπικαλούμενοι λοιπόν τόν μέγα ὁμολογητή Θεόδωρο τόν Στουδίτη καί μάλιστα ἀναφέροντας τό ἀκριβέστερο χωρίο του στό θέμα τῆς μνημονεύσεως, καθώς καί ἄλλα ἁγιογραφικά χωρία, ἀποδεικνύουν ὅτι ἡ μνημόνευσις αἱρετικοῦ Ἐπισκόπου στή Θεία Λειτουργία εἶναι βεβήλωσις τοῦ μυστηρίου, ἀπώθησις ἀπό αὐτό τοῦ Ἁγ. Πνεύματος, ἄρνησις τῆς υἱοθεσίας καί τῆς ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν καί ἔκπτωσις ἐκ τῆς ἀληθοῦς καί ὀρθοδόξου πίστεως. «Ἀλλ’ ὡς οἰκονομίαν τοῦτο ποιήσωμεν · καί πῶς δεχθήσεται οἰκονομίαν τά θεῖα βεβηλοῦσαν κατά τόν τοῦ Θεοῦ εἰρημένον λόγον καί ἐκ τῶν θείων ἀπωθοῦσαν τό τοῦ Θεοῦ πνεῦμα · καί τῆς ἐντεῦθεν ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν, καί τῆς υἱοθεσίας τούς πιστούς ἀμετόχους ποιοῦσα · καί τί ἄν εἴη ταύτης τῆς οἰκονομίας ζημιωδέστερον; ἄν ἡ κοινωνία αὐτῶν ᾖ πρόδηλος, καί ἐν ἑνί τοῦ ὀρθοῦ ἔκπτωσις καί ἀνατροπή;».

 Ὅλη ἡ ὁμολογιακή ἐπιστολή τῶν ἁγιορειτῶν Πατέρων εἰς αὐτό τό πνεῦμα κινεῖται, εἶναι δέ ἄκρως ἐλεγκτική, τηρουμένων τῶν τυπικῶν ἐκφράσεων καί ἀναφερομένη σέ ὑψηλά ἱστάμενα πρόσωπα καί συγχρόνως μή ἀπομακρυνομένη τῆς ὀρθοδόξου πίστεως, εἰς τό θέμα τῆς μνημονεύσεως, οὐδέ βῆμα ποδός. Ἔχοντας λοιπόν ὁ αὐτοκράτωρ Μιχαήλ ὁ Η΄ ὁ Παλαιολόγος ὑπ’ ὄψιν του τήν ἀντίδρασι τῶν ἁγιορειτῶν Πατέρων,

σύμφωνα μέ τήν διήγησι τοῦ χειρογράφου τῆς Ρωσικῆς Συνόδου, τήν ὁποία αὐτούσια παρουσιάζει ὁ Ἀνδ. Δημητρακόπουλος, κατά τήν ἐπάνοδό του ἀπό τήν Ἰταλία, ἴσως

μαζί μέ τόν Πατριάρχη ἤ ὁπωσδήποτε μέ ἀντιπροσώπους του, διέβη ἀπό τό ἅγιον Ὄρος τοῦ Ἄθωνος καί προσπάθησε μέ τόν φόβο καί τίς ἀπειλές νά πείση τούς Πατέρες νά

ἐπικοινωνήσουν ἐκκλησιαστικῶς μαζί των. Τό συλλείτουργο καί ἡ μνημόνευσις εἰς αὐτό τοῦ Πατριάρχου Ἰωάννου τοῦ Βέκκου θά ἦτο καί ἡ ἀπόδειξις τῆς ἐκκλησιαστικῆς

ἑνώσεως τῶν Πατέρων μετά τοῦ Πατριάρχου καί συγχρόνως ἡ ἀποδοχή τῶν λατινικῶν ἀποκλίσεων τοῦ Πατριάρχου. Ἀπό τήν διήγησι λοιπόν αὐτή γίνεται φανερό ὅτι κάποιοι ἀπό τούς Πατέρες ὑπέκυψαν στίς ἀπειλές καί στον φόβο καί συλλειτούργησαν μετά τῶν ἀπεσταλμένων τοῦ Πατριάρχου. Οἱ πλεῖστοι ὅμως Πατέρες ἔμειναν ἑδραῖοι εἰς τήν πίστι καί ὑπέστησαν μαρτυρικόν δι’ αὐτήν θάνατο. Ἡ ἄρνησις καί ἡ ὁμολογία των ἦτο ὅτι δέν ἤθελαν καμμία ἐκκλησιαστική ἐπικοινωνία μέ τούς Λατινόφρονες, Αὐτοκράτορα Μιχαήλ καί Πατριάρχη Ἰωάννη τόν Βέκκο. Και βεβαίως αὐτό πρό συνοδικῆς κρίσεως καί καταδίκης τοῦ Πατριάρχου, ὅπως ἀκριβῶς προστάσσει ο 15ος Ἱερός Κανών τῆς Πρωτοδευτέρας Συνόδου.