Ερευνά και γράφει ο Παράσχος Ανδρούτσος
Η Μαρία ή Μάρθα της Αλανίας πριγκίπισσα του θρόνου της Γεωργίας. Ήταν κόρη του βασιλιά της Γεωργίας Μπαγκράτ Δ΄. Γεννήθηκε στην Γεωργία το 1053. Σε νεαρή ηλικία εγκατέλειψε την πατρίδα της για να γίνει αυτοκράτειρα του Βυζαντίου. Η αριστοκρατική καταγωγή της, η μόρφωση, η εξυπνάδα, η ευγένεια, αλλά πάνω απ' όλα η ομορφιά της ήταν μια πανέμορφη κοπέλα, έτσι με όλα αυτά εντυπωσίασε τους Βυζαντινούς. Όταν ήρθε στην Κωνσταντινούπολη παντρεύτηκε σε ηλικία 12 ετών τον αυτοκράτορα Μιχαήλ Ζ' Δούκα. Όταν έγινε 21 ετών η Μαρία αποκτάει τον διάδοχο του θρόνου τον Κωνσταντίνο.
Ο Μιχαήλ Ζ' Δούκας ήταν ένα άτομο με πολλά πνευματικά ενδιαφέροντα, αλλά και ένας αδύναμος ηγεμόνας ο οποίος πήρε κάποια αντιλαϊκά μέτρα και έτσι γίνανε πολλά στασιαστικά κινήματα επί της βασιλείας του. Ένας από τους στασιατές ήταν και ο στρατηγός Νικηφόρος Βοτανειάτης ο οποίος αυτοανακηρύχθηκε αυτοκράτορας όταν βρήκε μεγάλη υποστήριξη από τους κατοίκους και τους άρχοντες της Κωνσταντινούπολης. Τότε πείσανε τον Μιχαήλ Ζ' να παραιτηθεί και αποσύρθηκε πρώτα σε μια μονή και αργότερα έγινε μητροπολίτης Εφέσου. Η δε Μαρία μετά την εκθρόνιση του συζύγου της σε ηλικία 25 ετών έγινε μοναχή και αποσύρθηκε στη μονή των Μαγγάνων στην Κωνσταντινούπολη, την οποία όπως και πολλές άλλες μονές του Αγίου Όρους και του Παπικίου Όρους, ανήγειρε ή βοηθούσε οικονομικά.
Την ίδια χρονιά ο Νικηφόρος Βοτανειάτης καλεί την Μαρία και την πείθει να αποβάλει το μοναστικό σχήμα για να την παντρευτεί παρότι ο Μιχαήλ Ζ' ήταν ακόμη εν ζωή. Η Μαρία δέχθηκε να τον παντρευτεί ύστερα από μεγάλη πίεση, ελπίζοντας ότι έτσι θα εξασφάλιζε το δικαίωμα του γιου της στην διαδοχή του θρόνου. Έτσι έγινε ο γάμος της 25χρονης Μαρίας με τον 76χρονο Βοτανειάτη, ο οποίος αμέσως ανακήρυξε τον ανήλικο γιο της συναυτοκράτορα.
Ο γάμος αυτός όμως θεωρήθηκε από την Εκκλησία μοιχεία μια και ζούσε ο Μιχαήλ Ζ' Δούκας, έτσι ο ιερέας που τον ευλόγησε καθαιρέθηκε. Το 1081 ο Αλέξιος Α' Κομνηνός εκθρόνισε τον Νικηφόρο Βοτανειάτη και θαμπωμένος δε από την ομορφιά της Μαρίας καίτοι παντρεμένος άρχισε να συζεί με αυτήν ανακηρύσσοντας πάλι και αυτός τον γιό της συναυτοκράτορα. Όλα τα ανωτέρω και από τις δύο πλευρές γίνανε στα πλαίσια της πολιτικής και κοινωνικής συμμαχίας.
Σε λίγο καιρό και μετά από πιέσεις ισχυρών αρχόντων ο αυτοκράτορας υποχρεώθηκε να απομακρύνει από τα ανάκτορα την Μαρία η οποία αποσύρθηκε για πάντα σε μοναστήρι του Παπικίου Όρους μέχρι τον θάνατό της το 1103. Ο γιος της απεβίωσε στις Σέρρες σε ηλικία 21 ετών το 1095. Όπως είδαμε όλα αυτά τα χρόνια για το Βυζάντιο ήταν μέρες γεωγραφικής συρρίκνωσης και παρακμής που για πολλά χρόνια για την κατάσταση αυτή είχαν μερίδιο όλοι οι αυτοκράτορες που πέρασαν από το Βυζάντιο.
Όταν πήγε η Μαρία στο μοναστήρι στο Παπίκιο Όρος του οποίου είχε χρηματοδοτήσει την κατασκευή του ενώ φορούσε το ένδυμα της μοναχής συνέχισε την κοινωνική ζωή της συναναστρεφόμενη με λόγιους, όπως τον νεοπλατωνιστή Ιωάννη Πετρίτσι, τον Ιωάννη Ιταλό και τον Θεοφύλακτο αρχιεπίσκοπο Αχρίδος. Συνέχισε όμως την φιλανθρωπική της δράση και την προσφορά βοήθειας σε πολλές μονές όπως την μονή Ιβήρων Αγίου Όρους. Το μοναστήρι που έχτισε η Μαρία στο Παπίκιο Όρος πρέπει να διατηρήθηκε περί τα 300-350 χρόνια από τον 11ο μέχρι τον 14ο αιώνα.
Η Μαρία όταν απεβίωσε το 1103 ενταφιάσθηκε στην μονή δίπλα στο ναό σε κλειστό κιβωτιόσχημο τάφο. Κατά την ανασκαφή του σφραγισμένο τάφου ο οποίος είχε ανοιχθεί τα βυζαντινά χρόνια και αφού πήρανε τα οστά της τον ξανασφραγίσανε, δεν βρήκανε μέσα τίποτα παρά μόνο λίγα μικρά απομεινάρια οστών και μέρος αλλοιωμένης ενδυμασίας που έφερε ασημένιες κλωστές. Αυτό όμως που μας βεβαίωσε την ταυτότητα της βυζαντινής αρχόντισσας που ήταν ενταφιασμένη εκεί ήταν το δαχτυλίδι σφραγιδόλιθος που βρέθηκε μέσα στον σφραγισμένο τάφο, έχοντας επάνω του τα στοιχεία της κατόχου με αρνητική γραφή "MAPHAC BOTANIATHNA".
Έτσι έχοντας αυτά τα αδιάσειστα στοιχεία οι αρχαιολόγοι δηλαδή το χρυσό δαχτυλίδι με το όνομά της. Επίσης μέρος από τις τοιχογραφίες που ανακαλύφθηκαν πάνω στον τοίχο της εισόδου του καθολικού που όπως εισέρχεσαι στο δεξιό μέρος υπάρχει ο Χριστός καθήμενος πάνω στον θρόνο και στο αριστερό μέρος δύο μορφές μια γυναικεία και μια παιδική φορώντας όμορφες αρχοντικές ενδυμασίες της βυζαντινής εποχής.
Μετά από όλα αυτά δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι η Μαρία Βοτανειάτη μόνασε και ενταφιάσθηκε σε αυτήν εδώ την μονή του Παπικίου Όρους, την οποία χρηματοδότησε η ίδια για την ανέγερσή της. Τα οστά της που δεν βρέθηκαν στον σφραγισμένο τάφο πιθανόν μετά από κάποια χρόνια από τον θάνατό της να μεταφέρθηκαν είτε στην Κωνσταντινούπολη είτε στην Γεωργία όπου ήταν τότε βασιλιάς ο αδελφός της Γεώργιος.
Στο μοναστήρι κατά την ανασκαφή εκτός από τα ανωτέρω που προανέφερα βρέθηκαν ενδιαφέροντα σπαράγματα από τον τοιχογραφικό διάκοσμο, κεραμικά, μολυβδόβουλα ενώ έχει διασωθεί το μεγαλύτερο τμήμα των μαρμαροθετημένου διαδρόμου. Είναι γνωστό ότι στο Παπίκιο Όρος από γραπτές μαρτυρίες που έχουμε υπήρχαν περί τις 370 μονές που μόνασαν πάμπολοι μοναχοί και άγιοι, έχουν γίνει κάποιες ανασκαφές λόγω των αναδασώσεων που έκανε πριν πολλά χρόνια η Διεύθυνση Δασών και έχουν βγει στην επιφάνεια περί τις 5 μονές, έκτοτε οι ανασκαφές σταμάτησαν.
Όλοι οι δρόμοι στο Παπίκιο Όρος είναι χωμάτινοι και σε κάποια σημεία απροσπέλαστοι, για να επισκεφτείς δε τις μονές χρειάζεσαι ειδικό οδηγό και αυτοκίνητο. Αν θέλουμε θρησκευτικό τουρισμό θα πρέπει άμεσα με μέριμνα της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης, του Δήμου Ιάσμου με την καθοδήγηση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας Κομοτηνής και της Μητρόπολης Μαρωνείας και Κομοτηνής να υπάρξει καταγραφή της διαδρομής σε χάρτες, να γίνει ασφαλτόστρωση με τοποθέτηση επεξηγηματικών πινακίδων σε ελληνικά, αγγλικά, βουλγαρικά και άλλες γλώσσες. Επίσης να καθαρισθούν τα μνημεία να αναδειχθούν και να συνεχισθούν οι ανασκαφές από τον άξιο αρχαιολόγο κο Νίκο Ζήκο φέρνοντας στην επιφάνεια τον πλούτο της χριστιανοσύνης την λαμπρότητα και την ιερότητα του χώρου. Πριν κάποια χρόνια υπήρξε μια ανάδειξη των μονών του Παπικίου Όρους τα οποία ήταν επισκέψιμα. Τώρα μόνο εγκατάλειψη και αδιαφορία υπάρχει που γεννά πολλά ερωτηματικά. Άραγε ποιοι είναι αυτοί που δεν θέλουν την ανάδειξη του Παπικίου Όρους της μοναστικής πολιτείας του και γιατί;
Πηγή :http://www.xronos.gr/arthra/martha-alani-maria-votaneiati
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου