Η ΑΙΩΝΙΟΣ ΧΑΡΑ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ! -- Τοῦ αειμνήστου Παναγιώτου Σωτ. Γκιουλὲ


Καθαρθῶμεν τὰς αἰσθήσεις καὶ ὀψόμεθα τῷ ἀπροσίτῳ φωτὶ τῆς ἀναστάσεως, Χριστὸν ἐξαστράπτοντα καὶ Χαίρετε φάσκοντα τρανῶς ἀκουσόμεθα, ἐπινίκιον ἄδοντες
 (Ὠδὴ Α´, τροπ. 1ον).

Ὤ οὐράνιον καὶ θεόφθογγον ὑμνολογικὸν ἄκουσμα, οὐρανίου Ἀρχαγγελικῆς καὶ Ἀγγελικῆς ὑμνωδίας ἐπάξιον! Ὤ πανευφρόσυνον καὶ πανεόρτιον ἀναστάσιμον Ἀρχαγγελικὸν σάλπισμα παγκοσμίου χαρᾶς καὶ ἀγαλλιάσεως, ποὺ διασαλπίζει στὸν φεγγοβόλο ἑορταστικὸ οὐρανὸ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τὸ παμμέγιστο θαῦμα τῆς ἀναστάσεως τοῦ Δεσπότου τῆς κτίσεως!…
Γιατὶ μὲ τὸ ἀναστάσιμο αὐτὸ ὑμνολογικὸ σάλπισμα, ὁ πνευματέμφορος ὑμνογράφος τῆς ἑορτῆς, Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, μᾶς καλεῖ, μέσα στὴν οὐράνια καὶ ἄπλετη φωτοχυσία τῆς λαμπροφόρου ἡμέρας τῆς ἐγέρσεως τοῦ ἀναστάντος Χριστοῦ, ν᾽ ἀποκαθάρουμε τὶς σωματικὲς καὶ τὶς ψυχικές μας αἰσθήσεις, ἀπὸ τὴν ἀχλὺν (=σκοτάδι) τῶν ἀλόγων παθῶν μας καὶ μὲ τὴν μετάνοια, τὴν ἄσκηση, τὴν νήψη καὶ τὴν ἀδιάλειπτη νοερὰ προσευχή, νὰ προσπαθήσουμε ν᾽ ἀποκτήσουμε τὶς ἔλλογες νοερὲς αἰσθήσεις τῆς πνευματικῆς ἀκοῆς καὶ τῆς πνευματικῆς ὁράσεως!… Γιατί μόνο μὲ τὶς πνευματικὲς αὐτὲς αἰσθήσεις, θὰ μπορέσουμε νὰ ἰδοῦμε τὸν ἀναστάντα Κύριον τῆς δόξης νὰ ἐξαστράπτη μέσα στὸ ἀπρόσιτο φῶς τῆς ἀναστάσεως καὶ θὰ τὸν ἀκούσουμε νὰ μᾶς φωνάζη δυνατὰ τὸν αἰώνιον ἀναστάσιμον χαιρετισμόν, «χαίρετε!…».

Αὐτὸς ὁ αἰώνιος ἀναστάσιμος χαιρετισμός, ποὺ βγαίνει μέσα ἀπ᾽ τὰ πανάχραντα χείλη τοῦ ἀναστάντος Χριστοῦ, εἶναι καὶ ταυτόχρονα τὸ οὐράνιο καὶ θεόφθογγο μήνυμα τῆς αἰωνίου χαρᾶς καὶ ἀγαλλιάσεως γιὰ τὸ ὁριστικὸ τέλος τοῦ θανάτου καὶ τῆς φθορᾶς: «Μηδεὶς φοβείσθω θάνατον, ἀναφωνεῖ ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος, ἠλευθέρωσε γὰρ ὁ τοῦ, Σωτῆρος θάνατος. Ἔσβεσεν αὐτόν, ὑπ᾽ αὐτοῦ κατεχόμενος. Ἐσκύλευσε τὸν Ἅδην ὁ κατελθὼν εἰς τὸν Ἅδην. Ἐπίκρανεν αὐτόν γευσάμενον τῆς σαρκὸς αὐτοῦ… Ποῦ σου, θάνατε, τὸ κέντρον; Ποῦ σου Ἅδη τὸ νῖκος; Ἀνέστη Χριστὸς καὶ σὺ καταβέβλησαι. Ἀνέστη Χριστός, καὶ πεπτώκασι δαίμονες. Ἀνέστη Χριστὸς καὶ χαίρουσιν Ἄγγελοι. Ἀνέστη Χριστός, καὶ ζωὴ πολιτεύεται. Ἀνέστη Χριστός, καὶ νεκρὸς οὐδεὶς ἐν τῷ μνήματι. Χριστὸς γὰρ ἐγερθεὶς ἐκ νεκρῶν, ἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένων ἐγένετο…» (Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Κατηχητικὸς Λόγος).
Συμμετέχοντες καὶ ἡμεῖς σ᾽ αὐτὴ τὴν αἰώνια ἑόρτιο εὐφροσύνη, σύμπαντος τοῦ ὁρατοῦ καὶ ἀοράτου κόσμου, ποὺ χαρίζει ὁ ἐξαστράπτων ἀναστὰς Κύριός μας, μέσα ἀπὸ τὸ ἀπρόσιτο, ἀνέσπερο καὶ ἄχρονο φῶς, ποὺ ἐξέλαμψε ἀπὸ τὸν Ζωηφόρο Τάφο τῆς ἀναστάσεως, θὰ αἰσθανθοῦμε καὶ θὰ κατανοήσουμε, κατὰ τὸν Ἅγιο Συμεῶνα τὸν Νέο Θεολόγο, «τί τὸ μυστήριο τῆς τοῦ Χριστοῦ ἀναστάσεως, τοῦ Θεοῦ ἡμῶν». Θὰ νοιώσουμε, δηλαδή, μὲ τὶς νοερὲς μας αἰσθήσεις, πόσο δυσθεώρητο εἶναι τὸ θεολογικὸ βάθος καὶ πόσο δυσανάβατο εἶναι τὸ θεολογικὸ ὕψος, «ἀνθρωπίνοις λογισμοῖς», τὸ ὑπερφυέστατο Μυστήριο τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, ποὺ εἶναι ὁ μόνος ἀληθινὸς Θεὸς καὶ ὁ μόνος ἀληθινὸς καὶ τέλειος ἀναστημένος ἄνθρωπος!…
Γιατὶ μόνο ἂν μαθητεύσουμε στὴν Πασχαλινὴ Πατερικὴ Θεολογία τοῦ Μυστηρίου τῆς Ἀναστάσεως, τότε καὶ μόνον τότε, θὰ γνωρίσουμε ὅτι τὸ Μυστήριο τῆς ἀναστάσεως, συνιστᾶ τὸ αἰώνιο Πάσχα καὶ τὴν διάβαση τῶν πιστῶν, ἀπ᾽ τὴν ἀτελείωτη σκοτεινὴ νύχτα τῆς ἁμαρτίας καὶ πνευματικοῦ θανάτου τοῦ παρόντος αἰῶνος, στὴν ἀνέσπερη φωτεινή, πρωΐα τῆς ὀγδὸης ἡμέρας τοῦ μέλλοντος αἰῶνος!… Γιατί, κατὰ τὸν Συμεῶνα τὸν Νέο Θεολόγο, ἡ ἀνάστασις εἶναι ἠ πρωΐα τῆς ὀγδόης ἡμέρας τοῦ μέλλοντος αἰῶνος, ποὺ προδιετυπώθη ὑπὸ τοῦ δημιουργικοῦ Λόγου τοῦ Πατρός, μὲ τὴν δημιουργία τοῦ Παραδείσου, ὄχι κατὰ τὴν διάρκεια τῶν ἑπτὰ ἡμερῶν τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου, ἀλλὰ κατὰ τὴν «ὀγδόην, ἡμέραν», γιὰ νὰ προϋπογράψη ἔτσι ὁ Θεὸς τὸν μέλλοντα αἰῶνα, μὴ συναριθμήσας αὐτὴν μὲ τὶς ἑπτὰ ἡμέρες τῆς δημιουργίας, «μηδὲ δήλην (φανερή) αὐτὴν ποιήσας», ἀλλὰ τὴν ἄφησε νὰ μένει, παντελῶς ἄγνωστη σ᾽ αὐτοὺς ποὺ ἔζησαν πρὸ τοῦ Νόμου, τὴν ἐφανέρωσε δὲ ἀμυδρῶς κάπως στοὺς προφῆτες τοῦ Νόμου, ποὺ τὴν προανήγγειλαν σ᾽ αὐτούς, ποὺ ἔζησαν ὑπὸ τὸν Νόμο καὶ τὴν ἐφανέρωσε σ᾽ ἐμᾶς τοὺς πιστοὺς τῆς καινῆς κτίσεως, ποὺ ζοῦμε στὸν νέο αἰῶνα τῆς Ἐκκλησίας, ὡς «διαυγάσασαν ὡς ἐν πρωΐα» διὰ τῆς ἀναστάσεως, καθ᾽ ὅτι προσδοκοῦμε νὰ ἐξανατείλη ἄδυτος ἥλιος τῆς δικαιοσύνης τῆς ὀγδόης ἡμέρας τοῦ μέλλοντος αἰῶνος, ποὺ θὰ γίνη ἡ κοινὴ ἀνάστασις τῶν πάντων, κατὰ τὴν ἐσχατολογικὴν διάστασιν τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν!…
Μ᾽ αὐτὴ τὴν προσδοκία τοῦ μέλλοντος αἰῶνος, ζῆ καὶ πολιτεύεται ἡ Ἐκκλησία στὸν νέο αἰῶνα τῆς καινῆς κτίσεως καὶ γι᾽ αὐτό, σὲ κάθε λειτουργική της σύναξη, ὁμολογεῖ «ἕν βάπτισμα εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν» καὶ προσδοκᾶ «ἀνάστασιν νεκρῶν καὶ ζωὴν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος!…».
Καὶ μ᾽ αὐτὴν τὴν ἐσχατολογικὴ προσδοκία τῆς ὀγδόης ἡμέρας τοῦ μέλλοντος αἰῶνος, πρέπει νὰ ζῆ καὶ νὰ πολιτεύεται καὶ κάθε πιστὸ μέλος τῆς ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Γι᾽ αὐτὸ πρέπει συνεχῶς νὰ μετανοῆ, νὰ γρηγορῆ καὶ νὰ νήφη, ἀσκούμενος ἡσυχαστικά, γιὰ νὰ διαφυλάξη τὶς ἱερὲς συνθῆκες, τοῦ βαπτίσματος, κατὰ τὸν Ἅγιο Νικόδημο τὸν Ἁγιορείτη, καθαρὲς καὶ ἀμόλυντες ἀπὸ τὰ λασπόνερα τῆς ἁμαρτίας. Γιατὶ μόνο μὲ τὴν φυλακὴ τῶν πέντε αἰσθήσεων, ἀπὸ τὶς συνεχεῖς ἐπιθέσεις τοῦ νοητοῦ ἐχθροῦ, θὰ μπορέση ὁ πιστὸς νὰ διατηρήση καθαρὴ καὶ ὁλόλευκη «τὴν στολὴν τὴν πρώτη», ποὺ ἔλαβε, κατὰ τὸ θεῖο βάπτισμα καὶ νὰ γίνη καθαρό δοχεῖο τῆς χάριτος τοῦ Παναγίου Πνεύματος καὶ ἄξιος μέτοχος τῆς ἀκτίστου δόξης τοῦ ἀναστάντος Ἰησοῦ Χριστοῦ, ποὺ εἶναι «ὁ ἀραβὼν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος καὶ τὸ προοίμιον τῆς δευτέρας τοῦ Χριστοῦ παρουσίας!…».
Γιατὶ μόνο ὁ ἀσκούμενος, γρηγορῶν καὶ νήφων ἡσυχαστικὸς ἄνθρωπος, ἀρχίζει νὰ προγεύεται, ἀπ᾽ αὐτὸν τὸν παρόντα, νέον αἰῶνα τῆς Ἐκκλησίας, τὴν πρώτη γεύση τῶν Μυστηρίων τοῦ Θεοῦ, ὅπως λέγει ὁ Ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σύρος: «Ἡ ἄσκησις μήτηρ τοῦ ἁγιασμοῦ ἐστιν. Ἐξ οὗ γεννᾶται ἡ πρώτη γεῦσις τῆς αἰσθήσεως τῶν Μυστηρίων τοῦ Χριστοῦ. Ἥτις καλεῖται πρώτη τάξις τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ Πνεύματος…» (Ἁγίου Ἰσαὰκ τοῦ Σύρου, τὰ εὑρεθέντα ἀσκητικά, λόγος ιστ´).
Μόνον ἔτσι ὁ ἀσκητικοησυχαστικὸς ἄνθρωπος, ἀποκτᾶ τὴν λεγομένη νοερὰ αἴσθηση τῶν Μυστηρίων τοῦ Πνεύματος καὶ ἀρχίζει νὰ ζῆ πνευματικά. Γιατί, κατὰ τὸν Ἅγιον Ἰωάννην τῆς Κλίμακος, ὁ μὴ ἔχων νοερὰ αἴσθηση, δὲν μπορεῖ νὰ γευθῆ τὴν πνευματικὴ γλυκύτητα τῆς ὀρθοδόξου πνευματικότητος καὶ ζωῆς: «ὁ μὴ ἀκούων καὶ ὁ μὴ αἰσθανόμενος πνευματικῶς, νεκρὸς ἐστι…». Γι᾽ αὐτὸ ὁ σύγχρονος ἀπνευμάτιστος καὶ ἄπιστος ἄνθρωπος τῶν ἡδονῶν καὶ τῶν ἀπολαύσεων, ποὺ δὲν ἔχει πνευματικὴ ὅραση, καὶ πνευματικὴ ἀκοή, δὲν μπορεῖ νὰ αἰσθανθῆ καὶ νὰ ἰδῆ τὸ ἐξαστρᾶψαν ἐκ τοῦ Ζωηφόρου Τάφου τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, ἀνέσπερο, ἄχρονο καὶ ἄκτιστο φῶς τῆς Θείας ἐγέρσεως, ἀλλὰ καὶ νὰ ἀκούση ἀπ᾽ τὰ πανάχραντα χείλη τοῦ ἀναστάντος Χριστοῦ, τὸ αἰώνιον πανχαρμόσυνο «Χαίρετε!…».
Ἀντίθετα ὁ σύγχρονος ἀσκητικοησυχαστικὸς ἄνθρωπος τῆς πίστεως, ποὺ ἔχει «τὰ αἰσθητήρια γεγυμνασμένα», αἰσθάνεται μυστικὰ τὸ μήνυμα τῆς Θείας καὶ γλυκυτάτης φωνῆς τοῦ ἀναστάντος Χριστοῦ, το αἰώνιο «χαίρετε!…». Καὶ τὸτε ὁρᾶ τὸν Χριστὸν ἀοράτως καὶ τὸν γινώσκει ἀγνώστως, μαζὶ μὲ τὴν Παναγία Μητέρα Του καὶ τὶς μυροφόρες γυναῖκες, μέσα στὸ ἀνέσπερο καὶ ἄχρονο φῶς τῆς ἀναστάσεως!…
Αὐτὴ εἶναι ἡ ἄγνωστος γνῶσις καὶ ἡ αἰώνιος χαρὰ τῆς ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας. Γιατὶ ὁ ἀναστὰς Κύριός μας, λέγει σύγχρονος Ἁγιορείτης Θεολόγος, «ὡς ἀπερινόητος καὶ ἄφαντος Θεός, φανερούμενος ἀναπόφευκτα κρύπτεται καὶ κρυπτόμενος φανεροῦται!…». Γι᾽ αὐτὸ ὁ ἀναστὰς Κύριος, συμπορευόμενος μὲ τοὺς Ἀποστόλους πρὸς Ἐμαοὺς, εὐθὺς ὡς «ἐπέγνωσαν αὐτόν, ἄφαντος ἐγένετο ἀπ᾽ αὐτῶν!…» (Λουκ. κδ´, 31). Ἔγινε ἄφαντος, εὐθὺς «ὡς ἐπέγνωσαν αὐτόν», σημαίνει ὅτι ἐφανερώθη ὄντως ἀναστημένος καὶ περιβεβλημένος «τὸ φῶς ὡς ἱμάτιον», γιὰ νὰ τοὺς δείξη ὅτι θὰ παρέμενε μαζὶ τους παντοῦ καὶ γιὰ πάντα, δίδων εἰς αὐτοὺς τὴν ἀδιάψευστη, ὑπόσχεση τῆς διαχρονικῆς παρουσίας του, λέγων: «Καὶ ἰδοὺ ἐγὼ μεθ᾽ ὑμῶν εἰμὶ πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος… (Ματθ. κη´ 20). Ὁ Κύριος ἐφανερώθη καὶ ἔγινε ἄφαντος, γιὰ νὰ ἀποκαλυφθῆ τὸ ἄχρονο, ἀνέσπερο καὶ ἀδιάδοχο φῶς τῆς ἁπανταχοῦ παρουσίας Του!… Ὁ Κύριος ἐφανερώθη καὶ ἔγινε ἄφαντος, γιὰ νὰ μᾶς κάνη κοινωνοὺς τῆς αἰωνίου ἀναστημένης χαρᾶς καὶ ἀγαλλιάσεως, γιατὶ αὐτὸς εἶναι μόνον ἡ ἀΐδιος πνευματικὴ πηγὴ τῆς αἰωνίου ἀναστημένης χαρᾶς, μέσα ἀπὸ τὸ οὐράνιο θάμβος τῆς μυστηριακῆς ἡσυχίας τῆς ἀναστάσεως!…
Ὁ Κύριος ἐφανερώθη καὶ ἔγινε ἄφαντος, γιὰ νὰ προγευθοῦμε καὶ μεῖς, ἀπὸ τὸν παρόντα αἰῶνα, τὴν ἄγνωστον γνῶσιν τῆς πρωΐας τῆς ὀγδόης ἡμέρας τοῦ μέλλοντος αἰῶνος!…
Κι᾽ αὐτὴν τὴν ἄγνωστον γνῶσιν, τῆς ἀναστάσεως ἐγεύθη πρώτη ἡ Θεοτόκος, ἡ Παναγία Μητέρα Του, ὅταν «δι᾽ αὐτὴν καὶ μόνην ἔγινεν ὁ σεισμὸς καὶ ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριὴλ, ὁ συνήθης διακονητὴς καὶ τροφεὺς καὶ εὐαγγελιστής της, κατέβη ἀπὸ τοὺς οὐρανοὺς καὶ ἐκύλησε τὴν πέτρα ἀπὸ τὴν πόρτα τοῦ Τάφου καὶ ἐκάθητο ἐπάνω εἰς αὐτὴν ἀστραπόμορφος καὶ χιονοειδέστατος· ὤ, πῶς μετετράπη εὐθὺς εἰς ὑπερβολικὴν χαρὰν ἡ ὑπερβολική της λύπη, ἀναφωνεῖ ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης! Ὤ πόσον ἠγαλλίασε τὸ πνεῦμα της, ὅταν εἶδε, ὅτι δι᾽ αὐτὴν μόνην ἀνοίχθη ὁ Τάφος τοῦ Υἱοῦ της!…».
Αὐτό, σημαίνει ὅτι μόνον διὰ τῆς Θεοτόκου, ποὺ προγεύθη, αὐτὴ καὶ μόνη πρώτη, τὴν πρωΐαν τῆς ὀγδόης ἡμέρας τοῦ μέλλοντος αἰῶνος, ποὺ εἶναι ἡ ἀνάστασις τοῦ Κυρίου μας, μποροῦμε νὰ προγευόμαστε καὶ ἐμεῖς, ἀπὸ τὸν παρόντα αἰῶνα τῆς Ἐκκλησίας, τὴν αἰώνια χαρὰ τῆς ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας, μέσα στὴν ἁγιαστικὴ λειτουργικότητα τῶν μυστηρίων τῆς Ὀρθοδόξου πνευματικότητος καὶ ζωῆς!… Κι αὐτὴ τὴν πρόγευση τῆς αἰωνίου χαρᾶς καὶ ἀγαλλιάσεως, ποὺ μᾶς δίνει ἡ μετοχὴ μας στὸ μέγα μυστήριο τῆς ἀνατάσεώς Του, τὴν αἰσθανόμασθε σὰν ἄσβεστη φλόγα, ποὺ θερμαίνει καὶ αὐξάνει τὴν πίστη μας στὸν ἀναστημένο Θεάνθρωπο!… Τὴν νοιώθουμε σὰν φωτιά, ποὺ κατακαίει τὰ ἄλογα πάθη μας καὶ τὴν βλέπουμε «ἀοράτως», ὡς ἐνυπόστατο φῶς, ποὺ θερμαίνει τὴν καρδιὰ μας καὶ φωτίζει τὸν νοῦ μας, νοιώθοντες μέσα μας, μιὰ ἄρρητη καὶ ἀνέκφραστη μυστικὴ χαρά, γιὰ τὰ ἄγνωστα κεκρυμμένα μυστήρια, ποὺ ζοῦμε μέσα στὸ βάθος τῆς ἀναστημένης ὑπάρξεώς μας. Καὶ τότε, πλημμυρισμένοι ἀπ᾽ τὴν αἰώνια χαρὰ τῆς ἀναστάσεως, ἔκθαμβοι ἀναφωνοῦμε: Χριστὸς Ἀνέστη! Ἀληθῶς Ἀνέστη ὁ Κύριος!… Χριστὸς Ἀνέστη! Καὶ πᾶσα νοερὰ καὶ αἰσθητὴ κτίσις ἀγάλλεται καὶ χαίρει!…Χαίρουν οἱ ἄνθρωποι καὶ χορεύουν οἱ Ἀρχάγγελοι!… «Οὐρανοὶ μὲν ἐπαξίως εὐφραινέσθωσαν, γῆ δὲ ἀγαλλιάσθω· ἑορταζέτω δὲ κόσμος ὁρατὸς τε ἅπας καὶ ἀόρατος· Χριστὸς γὰρ ἐγήγερται, εὐφροσύνη αἰώνιος!…» (Ὠδὴ Α/, τροπάριον 2ον). Ἀμήν!

Δεν υπάρχουν σχόλια: