Άγ. Ιουστίνος (Πόποβιτς) : Ορθόδοξος Εκκλησία και Οικουμενισμός

Η ΧΑΡΙΣ


Όλη η θεία πραγματικότης ενσαρκωμένη εις τον Θεάνθρωπον Χριστόν πηγάζει συνεχώς εξ εαυτής αναριθμήτους και αμετρήτους θείας δυνάμεις απαραιτήτους εις το ανθρώπινον είναι δια την σωτηρίαν, την θέωσιν, την χριστοποίησιν, την πνευματοποίησιν, την τριαδοποίησιν, την θεανθρωποποίησιν. Αύται ονομάζονται χάρις. Αι θείαι δυνάμεις αυταί ως δοσμέναι εις το θεανθρώπινον σώμα του Χριστού, την Εκκλησίαν, έχουν θεανθρώπινον χαρακτήρα. Διότι ό,τι υπάρχει εν τη Εκκλησία, είναι Θεανθρώπινον, διότι είναι από τον Θεάνθρωπον. Δεν υπάρχει τίποτε εν τη Εκκλησία, που να είναι εκτός του Θεανθρώπου. Η σωτηρία μας και η θεανθρωποποίησίς μας εν τη Εκκλησία δεν είναι άλλο παρά η διαρκής μας χαρίτωσις. Η Εκκλησία αναδεικνύεται ως ταμιούχος της Χάριτος έχουσα τον άπειρον ωκεανόν των θείων και θεοποιών τριαδικών δυνάμεων, αι οποίαι συνεχώς ενεργούν και εργάζονται εις τον θεανθρώπινον οργανισμόν της Εκκλησίας. Όλαι αι θείαι δυνάμεις αυταί αι αναγκαίαι εις τους ανθρώπους δια την ζωήν και ευσέβειαν και εις τους δύο κόσμους (Β΄ Πέτρ. 1, 3-4) εδόθησαν ημίν δια του Θεανθρώπου Χριστού, όστις είναι η Εκκλησία. Έναντι του Θεανθρώπου και ως Προσώπου και ως Εκκλησίας, ίσταται ο άνθρωπος με την θεοειδή φύσιν του. Δημιουργηθείς θεοειδής ο άνθρωπος έχει και την θειοειδή ελευθερίαν, η οποία έχει απεράντους διαστάσεις. Κατά την ελευθέραν θέλησίν του ο άνθρωπος δύναται και τον Θεόν να απορρίψη και τον διάβολον να εκλέξη. Ούτος δύναται να καταστή «Θεός κατά χάριν», αλλά και διάβολος κατά την ελευθέραν θέλησίν του. Το αυτεξούσιον θέλημα του ανθρώπου φυσικώς και θεαρέστως χρησιμοποιούμενον οδηγεί αυτόν προς τον Θεόν και ενώνει με Αυτόν, χρησιμοποιούμενον δε παρά φύσιν, δηλαδή κατά κατάχρησιν οδηγεί προς τον διάβολον και ενώνει με Αυτόν. Τρανή απόδειξις τούτου είναι όλη η ιστορία του ανθρωπίνου γένους. Δια τούτο ο Θεός έγινεν άνθρωπος, ώστε εν τη θεανθρωπίνη Υποστάσει Του να δείξη εις τον άνθρωπον πως δύναται ούτος να χρησιμοποιή ορθώς και κανονικώς το αυτεξούσιον θέλημά του και πως δια της χάριτος να οικοδομήση εαυτόν εις χριστοειδή άνθρωπον, τελειοποιούμενον και τελειοποιούντα την θεοείδειάν του. Δια τον σκοπόν ακριβώς αυτόν ίδρυσεν επί του εαυτού Του την Εκκλησίαν Του εν τη οποία δίδει τας αναγκαίας εις τον άνθρωπον θείας δυνάμεις.γενόμενος «σύσσωμος» του θεανθρωπίνου σώματος της Εκκλησίας (Εφ. 3,6) ο άνθρωπος δια της Χάριτος των Μυστηρίων και των κατά χάριν αρετών της Εκκλησίας φθάνει εις τον θεόσδοτον προορισμόν του, γίνεται δηλαδή Θεός κατά χάριν. Η σωτήριος σοφία του χριστιανού, συνίσταται εις το να υποτάξη εκουσίως την ελευθέραν θέλησίν του εις το θέλημα του Θεού, όπως ο Χριστός εν τη θεανθρωπίνη Υποστάσει Του ήνωσε την ανθρωπίνην θέλησίν Του εις την θείαν. Η σχέσις και ένωσις αυτή της θείας και ανθρωπίνης θελήσεως του Χριστού είναι ο βασικός νόμος της ζωής του θεανθρωπίνου σώματός Του, της Εκκλησίας. Συμφώνως προς αυτόν τον κανόνα τα μέλη της Εκκλησίας πρέπει να υπακούουν εκουσίως και εν αγάπη εις το θέλημα του Χριστού και τοιουτοτρόπως να αποκτούν την σωτηρίαν και την αιώνιον ζωήν και θέωσιν εις την βασιλείαν της ελευθερίας και της αγάπης του Χριστού. Εις το θεανθρώπινον σώμα της Εκκλησίας εδόθη όλη η Χάρις της Τριαδικής θεότητος. Η σώζουσα ημάς από την αμαρτίαν, τον θάνατον και τον διάβολον, η αναγεννώσα και αγιάζουσα και μετεμορφώνουσα ημάς, η θεούσα και χριστοποιούσα ημάς. Η Χάρις αυτή όμως δίδεται εις έκαστον «κατά το μέτρον της δωρεάς του Χριστού» (Εφ. 4, 7), ο δε Χριστός δίδει την Χάριν Του κατά την πίστιν και τον κόπον εκάστου (Α΄ Κορ. 3,8),  κατά τον κόπον εν τη πίστει, τη αγάπη, τη ελεημοσύνη, τη προσευχή, τη μετανοία, τη ταπεινώσει, τη υπομονή. Προγιγνώσκων κατά την θείαν πρόγνωσίν Του, την υφ΄ εκάστου ημών χρησιμοποίησιν της θείας Χάριτος και δωρεάς Του, ο Χριστός διαιρεί τα χαρίσματά Του «εκάστω κατά την ιδίαν δύναμιν» (Ματθ. 25, 15). Από τον προσωπικόν μας αγώνα και πολλαπλασιασμόν των θείων δωρεών του Χριστού εξαρτάται η θέσις μας εις το ζωοποιόν σώμα Του. Όσον ο άνθρωπος ζη περισσότερον ενεργώς το πλήρωμα της Χάριτος του Χριστού, τόσον και περισσότερα δώρα έχει ως σύσσωμος του Χριστού, τα οποία και παρέχει εις τα άλλα μέλη της Εκκλησίας. Διότι εις το Θεανθρώπινον σώμα του Χριστού έκαστος ζη δι΄ όλους τους άλλους, και όλοι δι΄ έκαστον, διότι οι πάντες αποτελούν εν σώμα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: