Ρώσοι, Αμερικανοί και Τούρκοι παρακολουθούν, για τους δικούς τους λόγους ο καθένας, με ενδιαφέρον τις εξελίξεις στη συνεχιζόμενη διένεξη μεταξύ ζηλωτών της Ιεράς Μονής Εσφιγμένου του Αγίου Ορους και Φαναρίου, ενώ η ατμόσφαιρα στον Αθω παραμένει ηλεκτρισμένη μετά τα τελευταία θλιβερά επεισόδια και οι σχέσεις αγιορειτών - πολιτείας ισορροπούν σε τεντωμένο σκοινί.
Σε μια κίνηση, την οποία αγιορείτικες πηγές εντάσσουν στο ευρύτερο ρωσικό παιγνίδι επιρροής στο Αγιον Ορος, το Πατριαρχείο Μόσχας, έπειτα από σχετικό αίτημα των φανατικών ζηλωτών, παίρνει απροκάλυπτα θέση στη διένεξη νουθετώντας το Ορθόδοξο Οικουμενικό Πατριαρχείο «να αποφύγει απερίσκεπτες ενέργειες και τη χρήση βίας». Με επιστολή του προς τον αρχιγραμματέα της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, ο επί των εξωτερικών υποθέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας και ισχυρός άντρας της ρωσικής εκκλησίας, μητροπολίτης Σμόλενσκ και Καλίνινγκραντ, Κύριλλος, εκφράζει «ανησυχίες λόγω της εντάσεως που επικρατεί στο θέμα της Μονής Εσφιγμένου και απειλεί να μετατραπεί σε σύγκρουση με τη χρήση βίας». Ως αφορμή για την παρέμβαση σ' ένα ζήτημα που άπτεται αποκλειστικά των πνευματικών αρμοδιοτήτων του Φαναρίου, ο μητροπολίτης Σμόλενσκ επικαλείται «γράμμα του αρχιμανδρίτου Μεθοδίου (σ.σ. ηγούμενου της Εσφιγμένου) προς τον Αγιώτατον Πατριάρχην Μόσχας και Πάσης Ρωσίας κ. Αλέξιον στο οποίο παραπονείται για τις καταπιέσεις των πολιτικών αρχών του Αγίου Ορους που απειλούν, κατά τη γνώμη του, την ύπαρξη της ίδιας της μονής». Το πλέον ενδιαφέρον σε αυτήν την πρωτοβουλία, υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές, είναι ότι επιχειρείται εκ μέρους της Μόσχας, εμμέσως πλην σαφώς, η σύνδεση της απόφασης περί απομάκρυνσης των φανατικών ζηλωτών της Εσφιγμένου από το Αγιον Ορος με μεθοδευμένη προσπάθεια του Φαναρίου για τον εκτοπισμό της προαιώνιας ρωσικής παρουσίας στον Αθω.
«…Στην Ρωσία, επίσης, αφενός μάς είναι πολύτιμη η μονή αυτή ως τόπος κουράς του ιδρυτού του ρωσικού μοναχισμού, δηλαδή του Οσίου Αντωνίου, αφετέρου όλα αυτά που γίνονται τώρα στην Ιερά Μονή Εσφιγμένου υπενθυμίζουν στους πιστούς μας την θλιβερά ιστορία της τελευταίας δεκαετίας, όταν με παρόμοια βιαιοπραγία, η σκήτη του προφήτη Ηλία του Αγίου Ορους, (σ.σ. είχαν απελαθεί το 1992 ρωσικής καταγωγής μοναχοί) την οποία έχτισαν οι μοναχοί και ευεργέται της Ρωσίας έγινε απρόσιτος για τους Ρώσους μοναχούς», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Αλλες πηγές, προσκείμενες στην Ιερά Κοινότητα, σχολιάζοντας την απροκάλυπτη παρέμβαση της Μόσχας στο ζήτημα της Εσφιγμένου τη συσχέτιζαν, επιπλέον, με την απώλεια της ρωσικής κυριαρχίας στην Ιερα Μονή Παντελεήμονος, το σπουδαιότερο κέντρο του ρωσικού μοναχισμού στο Αγιον Ορος, η διοίκηση της οποίας πέρασε στους πλειοψηφούντες Ουκρανούς μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης.
Εκαναν, επίσης, λόγο για προσπάθεια της ρωσικής εκκλησίας να καταφέρει επ' ευκαιρία ένα ακόμα «χτύπημα κάτω από τη μέση» στο Οικουμενικό Πατριαρχείο στον διαρκή αγώνα των Ρώσων για την «Τρίτη Ρώμη», τη μετατόπιση, δηλαδή, του κέντρου της παγκόσμιας ορθοδοξίας από το Φανάρι στη Μόσχα. Ενδιαφέρον, αλλά από διαφορετική σκοπιά, για την εσφιγμενίτικη ιδιαιτερότητα στο Αγιον Ορος, επιδεικνύει και η αμερικανική πλευρά. Στελέχη της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα και του προξενείου τους στη Θεσσαλονίκη επισκέπτονται συχνά τον τελευταίο καιρό τις Καρυές και ενημερώνονται απο πρώτο χέρι για την κατάσταση. Με τη διαφορά ότι για τους Αμερικανούς η όλη υπόθεση δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με το οποίο ασχολούνται λόγω των πιέσεων που ασκεί στην κυβέρνησή τους το πανίσχυρο λόμπι των παλαιοημερολογιτών στις ΗΠΑ.
Τις εξελίξεις εξάλλου παρακολουθεί, όσον και εάν εκ πρώτης όψεως δεν φαίνεται να την αφορά, και η Αγκυρα. Διπλωματική πηγή έλεγε στην «Κ» ότι οι χειρισμοί του Φαναρίου στο ζήτημα καταγράφονται από τους Τούρκους και μια ενδεχόμενη αιματηρή εξέλιξη θα τροφοδοτούσε επιχειρηματολογία για το πώς αντιλαμβάνεται η Ελλάδα, αλλά και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ζητήματα ανοχής της διαφορετικότητας στη θρησκευτική πίστη, τα οποία για την ίδια έχουν τεθεί ως όροι προκειμένου να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις ένταξής της στην Ε.Ε.
Σε μια κίνηση, την οποία αγιορείτικες πηγές εντάσσουν στο ευρύτερο ρωσικό παιγνίδι επιρροής στο Αγιον Ορος, το Πατριαρχείο Μόσχας, έπειτα από σχετικό αίτημα των φανατικών ζηλωτών, παίρνει απροκάλυπτα θέση στη διένεξη νουθετώντας το Ορθόδοξο Οικουμενικό Πατριαρχείο «να αποφύγει απερίσκεπτες ενέργειες και τη χρήση βίας». Με επιστολή του προς τον αρχιγραμματέα της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, ο επί των εξωτερικών υποθέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας και ισχυρός άντρας της ρωσικής εκκλησίας, μητροπολίτης Σμόλενσκ και Καλίνινγκραντ, Κύριλλος, εκφράζει «ανησυχίες λόγω της εντάσεως που επικρατεί στο θέμα της Μονής Εσφιγμένου και απειλεί να μετατραπεί σε σύγκρουση με τη χρήση βίας». Ως αφορμή για την παρέμβαση σ' ένα ζήτημα που άπτεται αποκλειστικά των πνευματικών αρμοδιοτήτων του Φαναρίου, ο μητροπολίτης Σμόλενσκ επικαλείται «γράμμα του αρχιμανδρίτου Μεθοδίου (σ.σ. ηγούμενου της Εσφιγμένου) προς τον Αγιώτατον Πατριάρχην Μόσχας και Πάσης Ρωσίας κ. Αλέξιον στο οποίο παραπονείται για τις καταπιέσεις των πολιτικών αρχών του Αγίου Ορους που απειλούν, κατά τη γνώμη του, την ύπαρξη της ίδιας της μονής». Το πλέον ενδιαφέρον σε αυτήν την πρωτοβουλία, υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές, είναι ότι επιχειρείται εκ μέρους της Μόσχας, εμμέσως πλην σαφώς, η σύνδεση της απόφασης περί απομάκρυνσης των φανατικών ζηλωτών της Εσφιγμένου από το Αγιον Ορος με μεθοδευμένη προσπάθεια του Φαναρίου για τον εκτοπισμό της προαιώνιας ρωσικής παρουσίας στον Αθω.
«…Στην Ρωσία, επίσης, αφενός μάς είναι πολύτιμη η μονή αυτή ως τόπος κουράς του ιδρυτού του ρωσικού μοναχισμού, δηλαδή του Οσίου Αντωνίου, αφετέρου όλα αυτά που γίνονται τώρα στην Ιερά Μονή Εσφιγμένου υπενθυμίζουν στους πιστούς μας την θλιβερά ιστορία της τελευταίας δεκαετίας, όταν με παρόμοια βιαιοπραγία, η σκήτη του προφήτη Ηλία του Αγίου Ορους, (σ.σ. είχαν απελαθεί το 1992 ρωσικής καταγωγής μοναχοί) την οποία έχτισαν οι μοναχοί και ευεργέται της Ρωσίας έγινε απρόσιτος για τους Ρώσους μοναχούς», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Αλλες πηγές, προσκείμενες στην Ιερά Κοινότητα, σχολιάζοντας την απροκάλυπτη παρέμβαση της Μόσχας στο ζήτημα της Εσφιγμένου τη συσχέτιζαν, επιπλέον, με την απώλεια της ρωσικής κυριαρχίας στην Ιερα Μονή Παντελεήμονος, το σπουδαιότερο κέντρο του ρωσικού μοναχισμού στο Αγιον Ορος, η διοίκηση της οποίας πέρασε στους πλειοψηφούντες Ουκρανούς μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης.
Εκαναν, επίσης, λόγο για προσπάθεια της ρωσικής εκκλησίας να καταφέρει επ' ευκαιρία ένα ακόμα «χτύπημα κάτω από τη μέση» στο Οικουμενικό Πατριαρχείο στον διαρκή αγώνα των Ρώσων για την «Τρίτη Ρώμη», τη μετατόπιση, δηλαδή, του κέντρου της παγκόσμιας ορθοδοξίας από το Φανάρι στη Μόσχα. Ενδιαφέρον, αλλά από διαφορετική σκοπιά, για την εσφιγμενίτικη ιδιαιτερότητα στο Αγιον Ορος, επιδεικνύει και η αμερικανική πλευρά. Στελέχη της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα και του προξενείου τους στη Θεσσαλονίκη επισκέπτονται συχνά τον τελευταίο καιρό τις Καρυές και ενημερώνονται απο πρώτο χέρι για την κατάσταση. Με τη διαφορά ότι για τους Αμερικανούς η όλη υπόθεση δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με το οποίο ασχολούνται λόγω των πιέσεων που ασκεί στην κυβέρνησή τους το πανίσχυρο λόμπι των παλαιοημερολογιτών στις ΗΠΑ.
Τις εξελίξεις εξάλλου παρακολουθεί, όσον και εάν εκ πρώτης όψεως δεν φαίνεται να την αφορά, και η Αγκυρα. Διπλωματική πηγή έλεγε στην «Κ» ότι οι χειρισμοί του Φαναρίου στο ζήτημα καταγράφονται από τους Τούρκους και μια ενδεχόμενη αιματηρή εξέλιξη θα τροφοδοτούσε επιχειρηματολογία για το πώς αντιλαμβάνεται η Ελλάδα, αλλά και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ζητήματα ανοχής της διαφορετικότητας στη θρησκευτική πίστη, τα οποία για την ίδια έχουν τεθεί ως όροι προκειμένου να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις ένταξής της στην Ε.Ε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου